Juridische haken en ogen aan arbeidscontracten voor bepaalde tijd

4. Teneinde rechtsgeldig te zijn dient een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd
schriftelijk te worden vastgelegd.’’
19. Par. 14, lid 3, van het TzBfG is gewijzigd bij het Erste Gesetz für moderne
Dienstleistungen am Arbeitsmarkt (Duitse eerste wet voor moderne dienstverrichtingen
op de arbeidsmarkt) van 23 december 2002 (BGBl. 2002 I, blz. 14607, hierna: ‘‘wet van
2002’’). De nieuwe versie van genoemde bepaling, die op 1 januari 2003 in werking is
getreden, luidt als volgt:
‘‘Voor het sluiten van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd is geen objectieve
reden vereist, wanneer de werknemer bij de aanvang van de arbeidsverhouding voor
bepaalde tijd 58 jaar of ouder is. Het sluiten van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde
tijd is niet toegestaan, wanneer een nauw zakelijk verband bestaat met een eerdere
arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd met dezelfde werkgever. Een dergelijk nauw
zakelijk verband wordt in het bijzonder geacht aanwezig te zijn, indien de tijdspanne
tussen de arbeidsovereenkomsten minder dan zes maanden bedraagt. Tot en met 31
december 2006 dient de eerste volzin aldus te worden toegepast, dat ‘58 jaar of ouder’
dient te worden gelezen als ‘52 jaar of ouder’’’.
Het hoofdgeding en de prejudiciële vragen
20. Op 26 juni 2003 heeft Mangold, die toen 56 jaar was, de arbeidsovereenkomst
gesloten met Helm, die werkzaam is als advocaat; deze overeenkomst trad met ingang
van 1 juli 2003 in werking.
21. Artikel 5 van de arbeidsovereenkomst luidt als volgt:
‘‘1. De arbeidsverhouding vangt aan op 1 juli 2003 en loopt tot 28 februari 2004.
2. De duur van de overeenkomst is gebaseerd op de wetsbepaling ter vereenvoudiging
van het sluiten van arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd met oudere werknemers
(par. 14, lid 3, vierde zin, juncto par. 14, lid 3, eerste zin van het TzBfG. [...]), aangezien
de werknemer ouder dan 52 jaar is.
3. Partijen zijn overeengekomen dat de onderhavige arbeidsovereenkomst voor bepaalde
duur is gesloten enkel op de grond vermeld in het voorgaande punt 2. De door de
wetgever en de rechtspraak in beginsel toelaatbaar geachte overige gronden voor het
sluiten van een overeenkomst voor bepaalde tijd, zijn in de onderhavige overeenkomst
uitdrukkelijk uitgesloten.’’
22. Volgens Mangold is genoemd artikel 5, voorzover het de duur van zijn
arbeidsovereenkomst beperkt, onverenigbaar met de raamovereenkomst en richtlijn
2000/78, ook al is een dergelijke beperking in overeenstemming met par. 14, lid 3, van
het TzBfG.
23. Helm merkt op dat clausule 5 van de raamovereenkomst de lidstaten verplicht
maatregelen te nemen ter voorkoming van misbruik als gevolg van het sluiten van
opeenvolgende arbeidsovereenkomsten voor bepaalde duur, met name door te eisen dat
objectieve redenen een verlenging van dergelijke overeenkomsten moeten
rechtvaardigen, door vaststelling van een maximale totale duur van
arbeidsovereenkomsten of arbeidsverhoudingen voor bepaalde tijd, dan wel door
beperking van het aantal malen dat dergelijke overeenkomsten of verhoudingen mogen
worden verlengd.
24. Zijns inziens vermeldt par. 14, lid 3, vierde volzin, van het TzBfG een dergelijke
beperking weliswaar niet uitdrukkelijk met betrekking tot oudere werknemers, doch is de
objectieve reden in de zin van clausule 5, punt 1, sub a, van de raamovereenkomst voor
het sluiten van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd, dat deze werknemers
OSR Juridische Opleidingen 62