Yûnus'ta Hak ve Halk Sevgisi 'nin yayın hakları ... - Eskişehir Valiliği

YÛNUS’TA HAK ve HALK SEVGİSİYÛNUS’TA HAK ve HALK SEVGİSİKur ağacı niderler kesip oda yakarlarHer kim âşık olmadı benzer kuru ağaca(G, 428)Kendisi, kuru ağaç misâli kenarda köşede kalmış sıradan birinsan iken, başka bir aşk erinin himmeti ve nazarı ile genç ve tâze birdelikanlı gibi verimli ve aktif bir hâle gelmiştir:Bir kuru ağaç idim yol üzre düşmüş idimEr bana nazar kıldı tâze civan oldum benBu beytin yer aldığı şiirin öteki kısımları da ilâhî aşkın hâsıl ettiğiaynı dinamizmin güçlü tasvirleriyle doludur: Hak âşıkı olan kimsenindünyâsı genişlemiştir, o ırmakları bırakıp denizlere kavuşmuştur. Birzerresi denizleri kaynatan aşk, kişiyi kimbilir ne yapar! Âşık olangündelik basit üzüntülerden kurtulur. Aşk, insanı bülbüller gibi söylerhâle getirir, nihâyet içini ve dışını nurla doldurur:Ey dost seni sevelden aklım gitti kaldım benIrmakları terk edip denizlere daldım benBir zerre aşkın odu kaynatır denizleriDüştüm aşkın odına tutuşuban yandım benOl canda ki aşk ola onda gussa olmayaBu aşk bana gelelden gussam gitti güldüm benBülbül âşık olmuş kızıl gülün yüzüneGördüm erenler yüzün hezâr destan oldum benBu aşkı bana verdin ben niderem kendüzümİçim dışım nur doldu Dost›a âşık oldum ben(T, 118-119)İçin dışın nur dolması bir doğuşun, yeniden dirilişin ifâdesidir.Böyle kimse verimli ve faal olacaktır. Başka bir yerde Yûnus Hakaşkıyla içi dışı nurla dolan kimsenin dilinin de çözüleceğini ifâde eder:Hakk’a âşık olan kişiAkar gözünün yaşıPürnûr olur içi dışıSöyler Allah deyû deyû(BT, 196)İlâhî aşkla yeni bir hayat ve yeni bir dinamizm kazanan kişi, öylebir ruh terâveti içindedir ki, her an yeni doğmuşcasına çevresine tâzelikaydınlık ve ümit ışıkları saçmaya devam eder. Bu kimseyi herkes sever,ondan bıkılıp usanılmaz:Biz sevdik âşık olduk sevildik Mâşuk oldukHer dem yeni doğarız bizden kim usanası(G, 444; BT, 170)17. Aşk Güzel Ahlâkı GerçekleştirirHak âşıkının iç dünyâsında neler olup bittiğini tam olarakanlamamıza imkân yoktur. Yanardağın merkezine yaklaşmak mümkünmüdür? Ama bildiğimiz bir şey var: Taş gönülleri yumuşatıp, kuruağaçları yeşerten aşk iksîri, ahlâkî olgunluğu sağlayan en tesirli güçtür.Tasavvufta, insan yaradılışında mevcut kibir, gurur, hırs gibi bir takımsivrilikleri törpüleyebilmek için riyâzet ve mücâhede denen usullertatbik edilir. Bunlar kişinin durumuna göre bazan çok sert boyutlaraulaşabilir. Bu yolla eğitim ve olgunlaşma uzun zamanı gerektirir.Aşk, ahlâkî olgunlaşmayı daha çabuk gerçekleştirir. İnsanı mumgibi eritip âdetâ yeni bir kalıba sokan aşk, bu sırada onun fıtratındabulunan zararlı unsurları da tasfiye etmiş olur:110111