YENİ MASONİK DÜZEN

56
YENİ MASONİK DÜZEN
“Ye ni Ku düs” adı ve ri len
Ams ter dam’da ki Ya hu di
ce ma at tin in pek çok
“ön de ge le ni” de, Ta pı -
nak’ın ye ni den in şa edil -
me si ve Me sih’in yeryü -
zü ne in me si ile il gi li
asır lık ha yal le ri ger çek -
leş tir me ama cı nı gü dü -
yor du. Yan da, o dö nem -
de Ams ter dam lı Ya hu di
Matt hew Me ri an ta ra fın -
dan çi zil miş bir Ta pı nak
tas vi ri yer alı yor.
vil ve kre di araç la rı nı kul lan dık la rı nı, de ni za şı rı ti ca re ti ve sö mür ge ci gi ri şim -
le ri fi nan se et tik le ri ni, Hol lan da yo luy la İn gil te re'ye de ka pi ta liz min bü tün tek -
nik le ri ni ulaş tır dık la rı nı vur gu lar. Som bart, ay rı ca, Ba tı'da Re for mas yon sü re ci -
nin ar dın dan doğ ma ya baş la yan ulus-dev let le rin te mel le ri ni de ay nı Yahudi le -
rin at tık la rı nı not eder. Max We ber de ka pi ta liz min do ğu şu nun kay na ğı ola rak
gör dü ğü "Pro tes tan Ah la kı"nın ar dın da önem li bir Yahudi et ki si ol du ğu nu ka -
bul eder.
Sö mür ge ci Yahudi ler ya da Do ğu/Ba tı Hin dis tan Şir ke ti
Yahudi le rin ka pi ta liz min do ğu şun da ki ro lü nün ge nel lik le yal nız ca fa iz
kul lan mak ta ki us ta lık la rı, ya ni ban ka cı lık sis te mi ol du ğu dü şü nü lür. Oy sa, ka -
pi ta liz min di ğer iki te me li, ya ni sö mür ge ci lik ve kö le ti ca re ti de, Wer ner Som -
bart'ın da vur gu la dı ğı gi bi, çok bü yük bir Yahudi et ki si ta şı mak tay dı.
"Ye ni Ku düs"ün ilk ka pi ta list şe hir ol ma sı nın ya nı sı ra, ilk ger çek sö mür -
ge ci şe hir ol ma gi bi bir özel li ği de var dı. Coğ ra fi ke şif le rin so nu cun da pek çok
sö mü rül me ye uy gun top rak bul muş olan be yaz adam, bu iş için sö mür ge ci lik
ta ri hi nin en önem li şir ket le ri ni de oluş tur mak ta ge cik me di. Do ğu As ya ve
özel lik le Hin dis tan'a el at mış olan Do ğu Hin dis tan Şir ke ti (Dutch East In dia
Com pany) ve Ame ri ka kı ta sı na yö ne len Ba tı Hin dis tan Şir ke ti (Dutch West In -
dia Com pany), asır lar sü re cek olan sö mür ge ci lik-em per ya lizm sü re ci nin ilk
pat ron la rıy dı lar. İşin il ginç ya nı ise, bu sö mür ge şir ket le ri nin sa hip le ri nin, bü -
yük öl çü de "Ye ni Ku düs"ün ye ni sa hip le rin den oluş ma sıy dı.
Do ğu ve Ba tı Hin dis tan Şir ket le ri yo luy la kont rol edi len sö mür ge kay nak -
la rı nı ele ge çir mek, ucu Ame ri ka'dan Avus tu ral ya'ya ka dar uza na cak olan ye -
ni ti ca ret yo lu nu da ele ge çir mek an la mı na ge li yor du. Bu nun için Hol lan
da'nın ye ni sa hip le ri hiç bir ça ba dan ka çın ma dı lar. Nat han Au su bel, "ener ji le -
Harun Yahya