Protesto Eylemi_
Peki, ya imparatorun insanları kılıcıyla Kilise’nin buyurduğu ve sırf Kilise buyurduğu için gerçek inanç olarak farz ederek o inancı benimsemeye mecbur bırakma hakkına ne demeli? Bu da çürütülmüş ve ıskartaya çıkarılmış bir düşüncedir. Öyleyse Protesto’da sakince ortaya konan ilke, bu çift yüzlü zorbalığın bütün kirli yanlarını gözler önüne sermiştir. Başpiskoposun kürsüsü ve imparatorun kılıcı yok olup gider; onların yerini vicdan alır. Fakat Protesto, vicdanı kendi metresine bırakmaz; vicdan kendince işleyen bir kanun değildir. Protesto’nun Efendisi olan O’na karşı bir anarşi-isyanı vardı. Protesto, İncil’in vicdanın kanunu olduğunu ve İncil’I Efendimizin tek başına yazdığını bildirir. Bu yüzden dümenini birbirine zıt iki tehlike arasına kıran, bir eliyle anarşiden, diğer eliyle zorbalıktan uzak duran Protestanlık, ulusların gözleri önüne gerçek özgürlük bayrağını açarak ortaya çıkmaktadır. Özgür olmayı isteyen herkes o bayrağın etrafında toplanmalıdır. Anahtar Kelimeler: Speyer protestosu, dini özgürlük, püriten, kilise, almanya, gelenek, mabet, hacılar, yeni ingiltere, antik çağ, hristiyanlık, kefaret, yalnız inanç, yalnız mesih, wesley, huss, waldenses, jerome, calvin, luther, wycliffe, knox, piskopos
Peki, ya imparatorun insanları kılıcıyla Kilise’nin buyurduğu ve sırf Kilise buyurduğu için gerçek inanç olarak farz ederek o inancı benimsemeye mecbur bırakma hakkına ne demeli? Bu da çürütülmüş ve ıskartaya çıkarılmış bir düşüncedir. Öyleyse Protesto’da sakince ortaya konan ilke, bu çift yüzlü zorbalığın bütün kirli yanlarını gözler önüne sermiştir. Başpiskoposun kürsüsü ve imparatorun kılıcı yok olup gider; onların yerini vicdan alır. Fakat Protesto, vicdanı kendi metresine bırakmaz; vicdan kendince işleyen bir kanun değildir. Protesto’nun Efendisi olan O’na karşı bir anarşi-isyanı vardı. Protesto, İncil’in vicdanın kanunu olduğunu ve İncil’I Efendimizin tek başına yazdığını bildirir. Bu yüzden dümenini birbirine zıt iki tehlike arasına kıran, bir eliyle anarşiden, diğer eliyle zorbalıktan uzak duran Protestanlık, ulusların gözleri önüne gerçek özgürlük bayrağını açarak ortaya çıkmaktadır. Özgür olmayı isteyen herkes o bayrağın etrafında toplanmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Speyer protestosu, dini özgürlük, püriten, kilise, almanya, gelenek, mabet, hacılar, yeni ingiltere, antik çağ, hristiyanlık, kefaret, yalnız inanç, yalnız mesih, wesley, huss, waldenses, jerome, calvin, luther, wycliffe, knox, piskopos
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Protesto</strong> <strong>Eylemi</strong><br />
yoluyla kiliseleri eğitmeyi arzuluyordu. Mücadele etmeye karar verdi: Ona göre ‘Tanrı’nın<br />
eli gökyüzünden uzanmış, onu tutmuş ve terk etmeye çalıştığı yere sımsıkı yer-leştirmişti.”<br />
Lanetler yağıyor<br />
Papa Cenevre’ye lanet yağdırıyordu. Bu küçük kent, kralları ve imparatorları dize<br />
getirmiş olan din hiyerarşisine nasıl karşı koyabiliyordu?<br />
Reformun ilk zaferleri geride kalmıştı; Roma, reformu tümüyle ortadan kaldıracak yeni<br />
güçler hazırlıyordu. Papalığın en zalim, acımasız ve güçlü kollarından biri olan Cizvit<br />
mezhebi kuruldu. Vicdanları tümüyle susmuş olan bu mezhep, kendilerinden başka hiçbir<br />
kural ya da yasa tanımıyordu (Ek’e bkz.).<br />
Mesih’in müjdesi, izleyicilerinin soğuğa, açlığa, emeğe ve yoksulluğa dayanmasını,<br />
işkenceye, zindana ve kazığa göğüs germesini sağlıyordu. Cizvit mezhebi ise izleyicilerine,<br />
gerçeğin her türlü gücüne karşı aldanış silahlarıyla savaşacak fanatikliği veriyordu. Bu<br />
amaca ulaşmak için işlenmeyecek suç, uygulanmayacak aldatmaca ve takılmayacak maske<br />
yoktu. Cizvitlerin başlıca amacı Protestanlığın kökünü kazımak ve papalığın üstünlüğünü<br />
yeniden sağlamaktı.<br />
Bir tür ruhsallık kisvesine bürünmüşlerdi; tutukevlerini ve hastaneleri ziyaret ediyor,<br />
yoksullara ve hastalara hizmet ediyor, iyilik yapan İsa’nın kutsal adını taşıyorlardı. Ama bu<br />
kusursuz görünümün altında ölümcül suçlara yönelik emeller gizliydi.<br />
Bu mezhebin temel ilkesi hedefe ulaşmak için doğruluktan ödün vermekti. Kilisenin<br />
amaçlarına hizmet ettiği sürece yalanlara, hırsızlığa, yalan yere yemine ve suikasta<br />
başvurulurdu. Cizvitler devlet yönetiminde de kümelenmişler, kralların danışmanları olarak<br />
ulusların siyasetini çizecek konumlara kadar yükselmişlerdi. Efendilerine karşı casusluk<br />
eden uşaklar oldular. Prensler ve soylular için kolejler, halk için okullar oluşturdular.<br />
Protestan ana babaların çocukları papalık ayinlerine çekildi. Böylece, babaların emek verip<br />
kan dökerek kavuştukları özgürlük oğullar tarafından kaybedildi. Cizvitlerin bulunduğu her<br />
yerde, papalık uyanışı oldu.<br />
Onlara daha büyük bir güç kazandırmak amacıyla Engizisyonu yeniden uygulamaya<br />
koyan bir ferman çıkarıldı. Bu korkunç kurum papalık yöneticileri tarafından yeniden<br />
oluşturuldu. Gizli zindanların karanlığında gün ışığının taşıyamayacağı kadar tüyler ürperten<br />
kötülükler yapıldı. Birçok ülkede binlerce kişi - en eğitimli ve bilgili olanlar - ya katledildi<br />
ya da başka ülkelere kaçmaya zorlandı (Ek’e bkz.).<br />
Reformun zaferleri<br />
Roma, Reformun ışığını söndürmek, karanlık çağların cahilliğini ve batıl inançlarını<br />
canlandırmak için işte böyle bir yola başvurdu. Ne var ki Tanrı’nın bereketleri ve Luther’i<br />
izleyen soylu kişilerin emekleri sayesinde Protestanlık yenik düşmedi. Üstelik gücünü<br />
prenslerin silahlı ordularından da almıyordu. Protestanlık en mütevazı ve en zayıf ülkelerde<br />
90
Change language