Pokaż treÅÄ! - Biblioteka Multimedialna Teatrnn.pl
Pokaż treÅÄ! - Biblioteka Multimedialna Teatrnn.pl
Pokaż treÅÄ! - Biblioteka Multimedialna Teatrnn.pl
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Muzeum Wsi Lubelskiej<br />
zek z ziemią. Stanowi ona niezbędny<br />
czynnik produkcji, zapewnia<br />
identyczność miejsca pracy i<br />
zamieszkania rodziny, która tworzy<br />
załogę gospodarstwa, prowadzącą<br />
wspólne gospodarstwo domowe.<br />
Rodzina oraz jej gospodarstwo rolne<br />
i domowe tworzą podstawową<br />
triadę chłopskiej aksjologii, która<br />
jest połączona pracą jako czynnikiem<br />
więziotwórczym. Najbardziej<br />
trwałym komponentem tej triady<br />
jest gospodarstwo rolne dzięki trwałości<br />
ziem. Ciągłość gospodarstw<br />
jest czynnikiem stabilizującym i organizującym<br />
nie tylko życie jednostek<br />
i rodzin, lecz również grup społecznych<br />
i całego agrocentrycznego<br />
systemu kulturowego.<br />
W zakresie struktury i funkcjonowania<br />
rodziny chłopskiej życiu<br />
seksualnemu nie przyznawano samoistnej<br />
wartości ani przed, ani po<br />
ślubie. Norma miłości nie była niezbędna<br />
do egzystencji rodziny<br />
chłopskiej. Rolę tę spełniała norma<br />
"szacunku" jako bardziej zobiektywizowana,<br />
a co za tym idzie - podlegająca<br />
rodzinnej i społecznej kontroli.<br />
Wzrost znaczenia miłości i<br />
doboru seksualnego następuje wraz<br />
z procesami indywidualizacji i pod<br />
wpływem procesów egzogennych.<br />
Małżeństwo na wsi nigdy nie było,<br />
i nie jest nadal, wyłącznie sprawą<br />
dwojga ludzi. Stanowi ono problem<br />
społeczny w znacznie większym<br />
stopniu niż w innych typach społeczności.<br />
Wiąże się to z przyszłością<br />
gospodarstw i stanem posiadania<br />
poszczególnych rodzin. Istniał<br />
społeczny obowiązek zawarcia małżeństwa.<br />
Domagała się tego nie tylko<br />
rodzina, lecz również społeczność<br />
lokalna, o ile nie zachodziła<br />
ku temu przeszkoda fizyczna lub<br />
duchowa. Wyjątek stanowili ci, którzy<br />
wybierali stan duchowny.<br />
System wartościowania kandydatów<br />
do małżeństwa brał pod uwagę<br />
stan posiadania ziemi i wysokość<br />
przewidywanego posagu. Dobór<br />
następował na zasadzie endogamiczności<br />
wynikał z decyzji bardziej<br />
rodzinnych niż indywidualnych. Miłość<br />
przychodziła później lub nie<br />
przychodziła wcale, co nie wpływało<br />
w sposób istotny na kształt rodziny<br />
chłopskiej. Za społeczny obowiązek<br />
uznawano również posiadanie potomstwa.<br />
Znaczna liczebność dzieci<br />
miała swoje uzasadnienie m.in. w<br />
tym, że stanowiły one bezpłatne<br />
ręce do pracy w gospodarstwie.<br />
Koszty utrzymania i edukacji były<br />
znikome, a duża liczba dzieci zwiększała<br />
szansę na dochowanie się<br />
spadkobiercy i następcy na gospodarstwie.<br />
Wstrzemięźliwość w okazywaniu<br />
uczuć obowiązywała nie tylko małżonków<br />
i narzeczonych: odnosiła<br />
się również do relacji między rodzicami<br />
a dziećmi. Wychowanie i wykształcenie<br />
pojawia się jako wartość<br />
samoistna stosunkowo późno. Powodują<br />
one gruntowne przeobrażenia<br />
międzygeneracyjne. Rodzina<br />
była ze sobą połączona silnymi więziami<br />
ekonomicznymi, funkcjonalnymi<br />
i solidarnościowymi (nawet w<br />
9
Change language