Pokaż treÅÄ! - Biblioteka Multimedialna Teatrnn.pl
Pokaż treÅÄ! - Biblioteka Multimedialna Teatrnn.pl
Pokaż treÅÄ! - Biblioteka Multimedialna Teatrnn.pl
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
JOZEF STEFAŃSKI<br />
Chor "pątniezy" PODOĘE<br />
z Chełma *^>*2£2tt<br />
k<br />
' * " " , . ^ A v<br />
;<br />
-<br />
W ubiegłym roku chór "pątniczy",<br />
działający przy bazylice NMP w Chełmie<br />
obchodził jubileusz 10-lecia istnienia.<br />
Chór ten jest zjawiskiem nietypowym<br />
i niezwykle interesującym w<br />
polskiej kulturze ludowej. Jego powstanie<br />
i działalność związana jest z<br />
osobą Krzysztofa Kołtuna, młodego<br />
poety (tir. 1958 r.) o ludowym rodowodzie,<br />
zamieszkałego w Chełmie.<br />
Pod wpływem tradycji w rodzinie<br />
pochodzącej z Podola Krzysztof Kołtun<br />
postanowił zorganizować chór dla<br />
"kultywowania pątniczych tradycji<br />
kresów oraz szerzenia kultu cudownych<br />
obrazów z rodzinnych stron". Po<br />
ogłoszeniach na mszach w bazylice<br />
NMP, na pierwsze spotkanie 12 maja<br />
1981 r. zgłosiło się ok. 30 osób, w tym<br />
7 mężczyzn. Liczba członków chóru<br />
ulegała ciągłym zmianom. Ze względu<br />
na choroby i wiek niektórzy odchodzili,<br />
przychodziły nowe osoby. W 1989 r.<br />
chór liczył 22 osoby w tym 4 mężczyzn.<br />
Większość członków chóru przekroczyła<br />
50-ty rok życia i pochodzi z<br />
dawnych terenów Rzeczypospolitej<br />
położonych na wschód od Bugu,<br />
głównie z Wołynia. Na pierwszych<br />
spotkaniach postanowiono przyjąć<br />
nazwę "Podole", ponieważ uważano,<br />
że nazwa 'Wołyń" kojarzy się głównie<br />
z Ukrainą, podczas gdy chór składał<br />
się z osób polskiego pochodzenia i<br />
śpiewał wyłącznie polskie pieśni.<br />
Głównym źródłem tekstów i melodii<br />
byli dla chóru repatrianci zza<br />
Buga, zamieszkali w okolicy Chełma,<br />
którzy pamiętali pieśni z czasów swojej<br />
młodości. Część tekstów nauczyli się<br />
członkowie chóru ze starych śpiewników<br />
lub druków ulotnych tzw. listków.<br />
W niektórych pieśniach maryjnych<br />
tekst dopasowywany jest w zależności<br />
od ośrodka kultu, w którym chór<br />
śpiewa. Zmienia się wtedy w tekstach<br />
nazwę miejscowości i nazwę cudownego<br />
obrazu. Ponieważ melodie do<br />
wszystkich pieśni śpiewanych przez<br />
chór odtwarzane są wyłącznie z pamięci<br />
informatorów, to niektóre pieśni<br />
mają po kilka wersji melodii.<br />
W śpiewaniu pieśni chór przestrzega<br />
tradycyjnych form wykonania Wszystkie<br />
pieśni wykonywane są chóralnie, niektóre<br />
śpiewane są tradycyjnie "na strony",<br />
tj. zwrotkę wykonuje 5-6 osób, a<br />
powtórzenia wszyscy.<br />
Chór śpiewa wyłącznie pieśni religijne,<br />
funkcjonujące poza wszelkimi<br />
formami liturgii. W swoim reper<br />
tuarze posiada ok. 70 pieśni ma<br />
ryjnych, odpustowych, pielgrzym<br />
kowych, kalwaryjskich (dróżkowych)<br />
i pieśni do różnych świętych (np. św.<br />
Anny). Śpiewa także pieśni wielka<br />
68