Pokaż treść! - Biblioteka Multimedialna Teatrnn.pl

nocne, pogrzebowe, pastorałki i
kolędy.
Pieśni wykonywane są w czasie
uroczystości religijnych, głównie odpustów,
przy cudownym obrazie,
przed lub po nabożeństwach i w czasie
adoracji obrazu. Chór nie wykonuje
pieśni "dla publiczności", ponieważ
uważa to za formę obcą tradycji ludowej.
Corocznie bierze udział w odpustach
w takich miejscowościach, jak:
Kodeń, Leśna, Orchówek, Uhrusk,
Sawin, Chełm, Krasnobród. Oprócz
tego chór urządza częste pielgrzymki
do Częstochowy, Lublina (katedra i
kaplica służek NMP z obrazem MB
Latyczowskiej), Warszawy (klasztory
dominikanów i paulinów). Wyjeżdżał
także do Szymanowa, Niepokalanowa,
Hrubieszowa, Tomaszowa Lub., Radecznicy,
Chodla, Wąwolnicy, Kazimierza
n/Wisłą, Janowa Lub., Jarosławia,
Leżajska, Woli Gutowskiej, Kalisza,
Studzianny, Górki Klasztornej,
Kostomłot i Jabłecznej. W czasie tych
pielgrzymek, a zwłaszcza przed cudownymi
obrazami chór wykonuje pieśni
ze swojego repertuaru.
'Podole" brało także udział w ważnych
uroczystościach w skali ogólnopolskiej
i diecezji lubelskiej.
9 czerwca 1987 r. uczestniczyło we
mszy na Czubach w Lublinie odprawianej
przez Jana Pawła II. W sierpniu
1987 r. chór brał udział w ogólnopolskim
zjeździe Rycerstwa Niepokalanej
w Niepokalanowie. Uczestniczył także
(1988 r.) w koronacji cudownego
obrazu MB Częstochowskiej - Płaczącej
w Katedrze Lubelskiej.
We wszystkich wymienionych uroczystościach
religijnych wszyscy członkowie
chóru byli ubrani w kompletne
tradycyjne świąteczne stroje nadbużańskie
z pogranicza Ziemi Chełmskiej,
Polesia i Wołynia. Stroje te uzyskane
dzięki staraniom Krzysztofa Kołtuna
pochodzą z darowizn lub zakupów
głównie od repatriantów zza
Buga. Odznaczają się one bogactwem
form, wykonania i zdobnictwa. Niektóre
z nich pochodzą z XIX w. i są
cennymi zabytkami kultury ludowej.
Na uwagę wśród nich zasługuje skromny
strój "tercjarski" szyty z brązowych
materiałów, którego uzupełnieniem
był szkaplerz. Był to strój wędrownych
t odpustowych śpiewaków.
Chór brał tylko raz udział w festiwalu.
W 1983 r. wystąpił w organizowanym
po raz pierwszy przez kościół
fastiwalu pieśni maryjnej "Maria Car-
, men". Otrzymał tam wyróżnienie za
pieśni wileńskie. W latach następnych
"Podole" nie brało już udziału w tym
festiwalu, ponieważ według nowego
regulaminu w konkursie mogły
uczestniczyć tylko zespoły śpiewające
pieśni współczesne. Chór nie brał
udziału w eliminacjach do festiwalu
Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu
nad Wisłą
Na uroczystości odpustowe chórzyści
przybywają przeważnie bez zaproszenia.
Podróżują autobusem lub
koleją na własny koszt Czasami od
przystanku idą kilka kilometrów pieszo.
Członkowie chóru odmawiają
wtedy modlitwy, śpiewają i pozdrawiają
zgodnie z tradycją figury przydrożne
(klękają i odmawiają "pacierze").
W czasie podróży noszą ze sobą
tradycyjnie na ręczniku obraz Matki
Boskiej Chełmskiej.
Początkowo chór, głównie ze względu
na strój i starodawne pieśni, wzbu-'
dzał zdziwienie ludności biorącej u-
dział w odpustach. Z czasem przyzwyczajono
się do jego obecności. Ze
szczególną sympatią odnoszą się do
niego ludzie starsi, dla których jest on
wspomnieniem rodzinnych stron i
dziecięcych lat
Członkowie chóru nie czerpią żadnych
korzyści finansowych ze swojego
śpiewania. Pomiędzy osobami wytworzyła
się więź grupowa, utrwalona także
w czasie zebrań organizowanych
raz w tygodniu w pomieszczeniach
udostępnionych przez proboszcza
parafii NMP. Na zebraniach tych chór
śpiewa pieśni, odmawia modlitwy, czyta
żywoty świętych i historie cudownych
obrazów.
Na 5-lecie istnienia w 1987 r. chór
"Podole" ufundował chorągiew do
bazyliki NMP z obrazami MB Częstochowskiej
i Ostrobramskiej. Tę
chorągiew, oraz drugą fundacji rodów
z Wołynia, chór corocznie niesie w
procesji Bożego Ciała na Górze Katedralnej
w Chełmie.
Chór "Podole" jest ciekawym
zjawiskiem we współczesnej kulturze
ludowej. W czasie zanikania tradycyjnych
form kultury, zebrała się grupa
osób wywodzących się z tej kultury,
świadoma jej wartości, próbująca ją
ocalić i to w sposób jak najbardziej
zbliżony do pierwowzoru. Odtwarzanie
tej tradycji jest tym bardziej
wierne, ponieważ poparte jest autentycznym
przeżyciem duchowym. Dzięki
spisywaniu tekstów i odtwarzaniu
melodii dawne ludowe pieśni religijne
mogą przetrwać. Ich melodie nie
mają zapisów nutowych często odchodzą
w zapomnienie wraz z wymierającym
starszym pokoleniem. Oprócz
tego dzięki chórowi "Podole" i
działalności Krzysztofa Kołtuna uratowano
od zniszczenia wiele tradycyjnych
strojów ludowych. Obecnie
jest to jedna z największych kolekcji
strojów w województwie chełmskim.
Działalność Krzysztofa Kołtuna
wskazuje na to, jak wiele w obecnej
kulturze ludowej zależy od indywidualności
i jak bardzo potrzeba w niej
ludzi mogących tak wiele poświęcić.
Umiłowanie ojczystej kultury ludowej
jest tak bardzo potrzebne dla naszej
tożsamości jako narodu i grupy regionalnej.
Jest to obrona przed homogenizacją
kultury. Jest to obrona
najszlachetniejszych wartości, bogactwa,
różnorodności i piękna kultury
ludzkiej.
Fot. K. Kołtun
69