libri i mesuesit gjuha 9 ok

Zhvillimi i mësimit
Hapi I. Rikujtojmë së bashku. Gjejmë te “Fjalori i gjuhës shqipe” fjalën lagje. Për
këtë fjalë do të gjejmë tri kuptime:
1. Ndarje administrative e një qyteti ose e një fshati; njerëzit që banojnë në këtë
ndarje. Lagja e sipërme (e poshtme).
2. Grup, grumbull, tufë. Një lagje njerëz.
3. Anë, palë. Ishte me lagjen tonë.
- Shpjegohet se çdo fjalë ka një kuptim të parmë me të cilin ka hyrë e jeton në
gjuhë. Ky është kuptimi historik fillestar i saj. Kështu, kuptimi i parë i fjalës lagje është
ndarje, pjesë; i fjalës tryezë është orendi; i fjalës flori është metal etj.
- Prej kuptimit fillestar, me kohë, kanë dalë kuptime të tjera. Jepen shembuj
duke përmendur fjalët grykë, këmbë, faqe.
- Shpjegohen kuptimet e reja leksikore (të prejardhura), që lindin nga përdorimi
i figurshëm i fjalëve duke u mbështetur:
a) Në ngjashmërinë e sendeve sipas një tipari të jashtëm të tyre (flokë të artë,
veshi i kazanit).
b) Në afrinë në kohë dhe fqinjësinë në vend të sendeve të dukurive, p.sh., fjala
drekë ka kuptimin e mesditës, si kohë; dhe kuptimin e të ngrënit në këtë kohë (ha
drekë).
Sqarohet nëpërmjet shembujve kuptimi për figurën gjuhësore të metaforës,
metonimisë dhe sinekdokës.
Paraqiten në dërrasë të zezë në një tabelë kartoni tri skemat themelore të lidhjeve
ndërmjet kuptimit të një fjale: skema tufë, skema varg, skema e përzier
Hapi II. Punë e pavarur. Ushtrimi 1 në faqen 300. Kontrollohet e vlerësohet puna
e nxënësve.
Hapi III. Punë e drejtuar. Ushtrimet 2 dhe 3 në faqen 300. Njërit grup i jepet
ushtrimi 2, kurse tjetrit ushtrimi 3.
Vlerësohen nxënës te të dy grupet, ata që ishin të aftë të përdornin “Fjalori i gjuhës
shqipe” dhe për saktësinë e plotësimit të kërkesave të ushtrimeve.
Bëhet vlerësimi e përmbledhja e orës së mësimit.