Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
TÜRKİYE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ 6. BİLDİRİMİ<br />
103<br />
4.3. Enerji<br />
4.3.1 Genel Politikalar ve Stratejiler<br />
Türkiye ekonomik ve sosyal gelişme hedeflerine paralel<br />
olarak, enerji talebindeki artışla dünyanın en dinamik enerji<br />
ekonomileri arasında yer almaktadır. OECD ülkeleri içerisinde<br />
son yıllarda enerji talep artışının en hızlı gerçekleştiği<br />
ülkelerden biri olan Türkiye’de önümüzdeki 10 yıl içerisinde<br />
enerji talebinin 2 katına çıkması beklenmektedir 1 .<br />
Türkiye’deki enerji politikasına yönelik olarak son yıllarda<br />
çeşitli politika dokümanları yayınlanmıştır. Bu belgelerde,<br />
enerji sorununun çözümü için; özelleştirmenin tamamlanması,<br />
piyasa işleyişinin iyileştirilmesi, nükleer güç santral<br />
yapımına başlanması, doğalgaza aşırı bağımlılığı azaltmak<br />
üzere yerli ve yenilenebilir kaynaklara hız verilmesi, üretimde<br />
ve tüketimde enerji verimliliğinin arttırılması, Türkiye’nin<br />
petrol, doğalgaz, elektrik kaynaklarının uluslararası pazarlara<br />
ulaştırılmasında transit güzergah ve terminal ülke olması<br />
hedefleri ağırlıklı olarak yer almaktadır.<br />
Türkiye’nin söz konusu enerji politika ve stratejileri, aşağıda listelenmiş<br />
belgelerde yer almaktadır;<br />
• Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 2015-2019 Stratejik Planı<br />
(2014)<br />
• Orta Vadeli Program (2014-2016),<br />
• 10. Kalkınma Planı 2014-2018 (2013) ile Enerji Verimliliğinin<br />
Geliştirilmesi Programı Eylem Planı ve Yerli Kaynaklara Dayalı<br />
Enerji Üretim Programı Eylem Planı (2014)<br />
• Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu 26. Toplantı Kararları,<br />
(2013)<br />
• TÜBİTAK Enerji Verimliliği Teknoloji Yol Haritaları (2013)<br />
• Enerji Verimliliği Strateji Belgesi, (2012)<br />
• Elektrik Piyasası ve Arz Güvenliği Strateji Belgesi (2009)<br />
• İklim Değişikliği Stratejisi (2010-2023)<br />
• İklim Değişikliği Eylem Planı (2011-2023)<br />
Enerji Verimliliğinin Geliştirilmesi Programı Eylem Planı<br />
Programın Amacı; 2012 yılında yürürlüğe giren Enerji Verimliliği Strateji<br />
Belgesi (2012-2023), çevresi ile uyumlu olarak, seçilmiş bazı sektör ve<br />
alanlarda enerji verimliliğini iyileştirmeye yönelik çalışmalar yürütülmesi,<br />
mevcut bazı uygulamaların yaygınlaştırılması, örnek uygulamaların duyurularak<br />
kamuoyu bilincinin yükseltilmesi ve nihayetinde talep yönetimine<br />
katkıda bulunulmasıdır.<br />
Programın Hedefi<br />
1. 2011 yılı sonunda, <strong>iklim</strong> düzeltmeli ve 2000 yılı dolar fiyatlarıyla 0,2646<br />
TEP/1000 dolar olarak gerçekleşen Türkiye’nin birincil enerji yoğunluğunun,<br />
2018 sonunda 0,243 TEP/1000 dolar değerinin altına indirilmesi<br />
2. 2018 yılına kadar kamu binalarındaki enerji tüketiminin, 2012 yılı baz<br />
alınmak suretiyle belirlenecek göstergeler düzeyinde ve verimlilik artışı<br />
uygulamaları ile %10 düşürülmesi<br />
Performans göstergeleri; 2013 yılından 2018 yılına kadar, birincil enerji<br />
yoğunluğunun (TEP/1000 Dolar) 0,27’den 0,243’e düşürülmesi ve kamu<br />
binalarının enerji tüketiminin azalması (artışın azalması) olarak belirlenmiştir.<br />
Programda 6 bileşen vardır. Bu bileşenlerin tamamı hem Enerji<br />
Verimliliği Stratejisi’ni ve hem de Enerji Verimliliği Kanunu’nu destekler<br />
niteliktedir. Programın bileşenleri aşağıda sıralanmıştır.<br />
• Enerji Verimliliğine Yönelik İdari ve Kurumsal Kapasitenin<br />
Geliştirilmesi<br />
• Enerji Verimliliği Çalışmalarının ve Projelerinin Finansmanı İçin<br />
Sürdürülebilir Mali Mekanizmaların Geliştirilmesi<br />
• Sanayide Enerji Verimliliğinin Artırılması<br />
• Binalarda Enerji Verimliliğinin İyileştirilmesi<br />
• Ulaşımda Enerji Verimliliğinin Artırılması<br />
• Elektrik Üretiminde Yerinden Üretimin, Kojenerasyon ve<br />
Mikrokojenerasyon Sistemlerinin Yaygınlaştırılması<br />
Yerli Kaynaklara Dayalı Enerji Üretim Programı Eylem Planı<br />
Programın Amacı; Türkiye ekonomisinin yüksek ve istikrarlı büyüyebilmesini<br />
sağlamak üzere bütün yerli kaynakların, özellikle yenilenebilir enerji kaynaklarının<br />
hem birincil enerji arzı hem de elektrik üretimi amacıyla değerlendirilmesi,bu<br />
şekilde enerjide dışa bağımlılığın azaltılmasıdır..<br />
Programın Hedefi<br />
1. 2012 yılı sonunda birincil enerji üretiminde %27 olan yerli kaynak payının,<br />
2018 sonunda %35’e yükseltilmesi<br />
2. 2013 yılında 32 milyar kWh olarak gerçekleşen yerli kömür kaynaklı elektrik<br />
enerjisi üretiminin 2018 yılında 57 milyar kWh’e çıkarılması<br />
3. Plan döneminde 10.000 MW’lık ilave hidrolik kapasitenin devreye alınması<br />
Performans Göstergeleri olarak, 2018 itibarıyla; yerli kömürden elektrik üretim<br />
miktarının 32TWh’den 57TWh’e, petrol ve doğalgaz üretim miktarının<br />
72.000 varil/gün’den 121.600 varil/gün’e, Hidrolik enerjiden elektrik üretim<br />
miktarının 59TWh’dan 91TWh’e, yenilenebilir kaynaklardan sağlanan elektrik<br />
üretim miktarının (Rüzgar, güneş, jeotermal ve biyokütle) 10TWh’den 29<br />
TWh’e çıkarılması öngörülmüştür. Programın bileşenleri aşağıda sıralanmıştır.<br />
• Yerli Kömürlerin Elektrik Üretimi Amaçlı Değerlendirilmesi<br />
• Yurt içi ve Yurt dışı Petrol ve Doğalgaz Aramalarının Artırılması<br />
• Su Kaynaklarının Elektrik Üretimi Amacıyla Değerlendirilmesi<br />
• Su Dışındaki Yenilenebilir Kaynakların Değerlendirilmesi<br />
1 Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Sayın Taner Yıldız’ın 2015 Yılı Bütçesini TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’na Sunuş Metni