You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
TÜRKİYE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ 6. BİLDİRİMİ<br />
199<br />
lışmada, Tuz Gölü’nde 1987–2005 yılları arasında kuraklık ve<br />
kontrolsüz su kullanımına bağlı olarak su ve tuz rezervlerinin<br />
azaldığı rapor edilmiştir (Ekercin ve Örmeci, 2010).<br />
İznik, Eğirdir, Tuz, Beyşehir ve Van Göllerinin su seviyelerinde<br />
minimum, maksimum ve ortalama su seviyelerindeki<br />
değişimlerin parametrik olmayan Mann-Kendall ve Sens T<br />
metodları ile incelendiği çalışmada; Van Gölünde yıllık maksimum,<br />
minimum ve ortalama su seviyelerinin hepsinde her<br />
iki yönteme göre de istatistiksel olarak anlamlı ve artan yönde<br />
trendler belirlenirken, Beyşehir, Eğirdir ve İznik göllerine<br />
ait su seviyelerinde ise her iki yönteme göre azalan yönde<br />
trendler elde edilmiştir. Tuz Gölünde ise yıllık maksimum ve<br />
ortalama su sevilerinde Mann-Kendall ve Senin T testi sonuçları<br />
1,96 kritik değerinden küçük olduğu için istatistiksel<br />
olarak anlamlı eğilimler tespit edilememiştir. Yıllık minimum<br />
su seviyesinde ise Mann-Kendall testine göre trend elde edilemezken,<br />
Sen’in T testine göre azalan yönde bir eğilim belirlenmiştir<br />
(Şekil 6.59).<br />
Türkiye’nin batısındaki Büyük Menderes Havza’sında hidroloji,<br />
sıcaklık ve yağış verilerinin esas alınarak son 45 yıllık dönem<br />
içerisinde <strong>iklim</strong> değişikliğinin su kaynakları üzerinde oluşturduğu<br />
etkilerinin incelendiği çalışmada; Menderes nehrinin<br />
ana kollarında özellikle 1985 ve 1998 yılları arasında sıcaklık ve<br />
yağıştaki değişimler ile güçlü ilişkileri olan akım değerlerinde<br />
önemli düşüşler kaydedilmiştir (Durdu, 2010).<br />
Özellikle kar yağışından beslenen havzalarda, karların erime<br />
döneminin erkene çekilmesi akarsu akımlarını etkilemektedir.<br />
Sıcaklık artışı, kar erime dönemlerinin erkene çekilmesine neden<br />
olarak akarsuların hidrolojik rejimlerinin ve bölgenin <strong>iklim</strong><br />
koşullarının değişimine yol açmaktadır. Fırat, Dicle, Aras ve Çoruh<br />
havzalarından seçilen 15 tane akarsu gözlem istasyonu için<br />
1970-2010 yılları arasında, kar erimelerindeki geriye çekilmenin<br />
merkez-zaman metodu ile analiz edildiği çalışmada (Güventürk,<br />
2013) Havza karakterlerine göre akım istasyonlarını<br />
temsil eden meteoroloji istasyonları da analizlerde kullanmak<br />
üzere seçilmiştir. Merkez zamanlardaki değişimi sıcaklık ve<br />
Kaynak: Büyükyıldız ve Yılmaz, 2011<br />
Şekil 6.59 Göl su seviyelerinin zamanla değişimi