You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
5. SERA GAZI EMİSYONLARI<br />
PROJEKSİYONLARI<br />
5.1. Giriş<br />
Türkiye Cumhuriyeti, 1/CP.19 ve 1.CP/20 sayılı kararlar uyarınca,<br />
Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesinin<br />
(BMİDÇS) 2.Maddesinde yer alan temel hedefini<br />
sağlamaya yönelik olarak niyet edilen ulusal katkısını (INDC)<br />
30 Eylül 2015 tarihinde BMİDÇS Sekretaryası’na sunmuştur.<br />
Bu bölümde 2030 yılına kadar tahmin edilen sera gazı<br />
emisyonları Önlemler Gözetilen ve Önlemler Gözetilmeyen<br />
olmak üzere iki senaryo altında ele alınmıştır. Söz konusu<br />
projeksiyonların hazırlanması çalışmalarının koordinasyonu<br />
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından gerçekleştirilmiştir.<br />
Bu doğrultuda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Türkiye<br />
Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu - Marmara<br />
Araştırma Merkezi (TÜBİTAK MAM) Çevre ve Temiz Üretim<br />
Enstitüsü (ÇTÜE) arasında imzalanan protokol uyarınca gerçekleştirilen<br />
“İklim Değişikliği ve Ulusal Bildirimlerin Hazırlanması<br />
Projesi” kapsamında elde edilen projeksiyon çalışması<br />
sonuçları ve uzman görüşlerine dayanarak elde edilen<br />
sonuçlar baz alınmıştır. Çalışma kapsamında enerji tüketimi<br />
kaynaklı emisyonlar ve endüstriyel işlemler ve ürün kullanımı<br />
kaynaklı emisyonların modellenmesi TIMES-MACRO<br />
modeli kapsamında ele alınmış olup enerji dışı emisyonlar<br />
için ise farklı ulusal model ve çalışmalar kullanılmıştır.<br />
5.2. Temel Varsayımlar<br />
Sera gazı emisyon projeksiyonlarının hazırlanması esnasında<br />
temel alınan varsayımlar Tablo 5.1’de verilmiştir. Türkiye,<br />
1990 ve 2012 yılları arasında GSYH oranını % 230 artırmıştır.<br />
2012 senesinde %2,10 olarak gerçekleşen yıllık GSYH artış<br />
hızının, 2030 senesinde ise %4’e ulaşacağı öngörülmektedir.<br />
Ülke nüfusu ise, 1990 yılına kıyasla % 30’dan daha fazla<br />
artarak 75,6 milyon seviyesine ulaşmıştır. Türkiye’nin yıllık<br />
enerji talebi de her yıl % 6 ila 7 oranında artmaktadır. Enerji<br />
ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından gerçekleştirilen projeksiyonlara<br />
göre referans senaryo elektrik enerjisi talebinin<br />
2030 yılında 580 TWh olacağı tahmin edilmektedir.<br />
Sera gazı emisyon miktarlarının hesaplamasında kullanılan<br />
emisyon faktörleri gerek TÜİK tarafından yayınlanan 2014 Ulusal<br />
Envater Raporu ve 2006 IPCC Klavuzları, gerekse çeşitli kurumlardan<br />
iletilen veriler doğrultusunda belirlenmiştir. Eşdeğer<br />
CO 2<br />
emisyonlarının hesaplanması aşamasında ise Küresel<br />
Isınma Potansiyeli (GWP) değeri olarak IPCC 4. Değerlendirme<br />
Raporu’nda belirtilen 100 yıllık değerler kullanılmıştır.<br />
5.3. Önlemler Gözetilmeyen Senaryo<br />
Bu senaryo kapsamında; 2012 yılından itibaren kanunlaşan,<br />
uygulanan ve planlanan bazı emisyon azaltıcı önlemlerin alınmaması<br />
durumunda 2012-2030 yılları arasındaki emisyon değerleri<br />
belirlenmiştir. Sera gazı türüne göre 1990-2012 yılları<br />
arasında gerçekleşen emisyonlar ve önlemler gözetilmeyen<br />
senaryo bazında salınması beklenen emisyon miktarları Tablo<br />
5.2’de verilmiştir. CO 2<br />
emisyonlarının 2012 yılına kıyasla 2030<br />
yılında %187 oranında artması öngörülmekte olup, 2012 yılında<br />
toplam sera gazı emisyonlarının %79’unu oluşturan CO 2<br />
emisyonları<br />
için bu oran 2020 ve 2030 yılılarında sırasıyla %84 ve<br />
%87 olarak gerçekleşecektir (AKAKDO hariç). Bu artışın temel<br />
sebebi nüfus ve GSYH değerlerinde gerçekleşmesi planlanan<br />
artışlara bağlı olarak, enerji tüketiminde meydana gelecek<br />
olan önemli artışlardır.<br />
CH 4<br />
ve N 2<br />
O emisyonlarının toplam sera gazı emisyonları içindeki<br />
payları 2012 senesinde %15 ve %5 olarak gerçekleşmiş<br />
olup, bu oranların 2020 ve 2030 yılılarında sırasıyla CH 4<br />
emisyonları<br />
açısından %11 ve %9, N 2<br />
O emisyonları açısından ise %4<br />
ve %3 olacağı öngörülmektedir. Florlu sera gazlarının toplam<br />
sera gazı emisyonları içerisindeki payında ise önemli bir değişiklik<br />
olmayacağı tahmin edilmiştir.<br />
Önlemler Gözetilmeyen Senaryo sonuçları sektörel bazda incelendiğinde<br />
ise enerji tüketimi kaynaklı emisyonların 2012-<br />
2020 arasındaki dönemde yılda ortalama 27,3 Mton CO 2 -eşd.<br />
artış göstereceği, 2020-2030 yılları arasında ise yılda ortalama<br />
40,5 Mton CO 2 -eşd. olarak artacağı öngörülmektedir. 1990-<br />
2012 yılları arasında gerçekleşen emisyonlar ve önlemler gözetilmeyen<br />
senaryo bazında salınması beklenen emisyon miktarlarına<br />
sektör bazında Tablo 5.3’te yer verilmiştir.<br />
Sera gazı emisyon miktarlarının hesaplamasında kullanılan<br />
Parametre 2012 2015 2020 2025 2030<br />
Nüfus (bin) 75.627 78.151 82.076 85.569 88.427<br />
Yıllık nüfus artış hızı (%) 1,38% 1,07% 0,93% 0,75% 0,60%<br />
Yıllık GSYH artış hızı (%) 2,10% 3,50% 4,15% 4,25% 4,12%<br />
Tablo 5.1 Projeksiyon çalışmasında temel teşkil eden varsayımlar
Change language