You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
TÜRKİYE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ 6. BİLDİRİMİ<br />
237<br />
Kaynak: WMO_c, 2014<br />
Şekil 8.6 Dünyadaki GCOS istastasyonları<br />
MGM’nin yanı sıra Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Birleşmiş Milletlere<br />
bağlı uzun menzilli sınır ötesi hava kirliliği sözleşmesinin<br />
bilimsel bir parçası olan Avrupa İzleme ve Değerlendirme<br />
Programı’na (European Monitoring and Evaluation Programme-EMEP)<br />
hava kalitesi verileri sağlamaktadır. Bu programda<br />
atmosferik aerosollerin ve yağmur suyunun kimyasal kompozisyonları<br />
ve bazı kirleticiler ölçülmektedir. Ülkemizdeki tek<br />
EMEP istasyonu Ankara Çubuk’ta bulunan ve 2003-2010 yılları<br />
arasında Sağlık Bakanlığı tarafından çalıştırılmış, sonrasında<br />
ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na devredilmiş olan istasyondur<br />
(ÇŞB_a, 2014).<br />
8.2.3 Küresel Atmosfer İzleme Programı<br />
(GAW)<br />
Küresel Atmosfer İzleme Programı insan aktiviteleri sonucunda<br />
atmosferin bu aktivitetelerden nasıl etkilendiğini incelenmek,<br />
kontrolünü ve bu değişimin anlaşılmasını sağlamak<br />
için ortaya çıkmıştır (WMO_d, 2014). Şekil 8.7’de küresel sistem<br />
içerisinde mevcut olan 29 adet GAW istasyonun yerleri<br />
verilmiştir. Küresel ağın yanı sıra 400 adet de bölgesel istasyon<br />
bulunmaktadır (WMO_c, 2014).<br />
MGM, Küresel Atmosfer İzleme Programı (GAW)’na da dahildir.<br />
Bu program UV radyasyonu, ozon, sera gazları, aerosoller,<br />
reaktif gazlar ve yağmur kimyası olmak üzere altı parametreye<br />
odaklanarak atmosferin yapısını incelemeye yönelik<br />
bir programdır. MGM, Ankara’da bulunan 1 adet ozonsode<br />
aleti ile ölçümleri yapmaktadır. MGM, ozonsonde ve Brewer<br />
Spektrofotometresini kullanarak toplam ozon ve ultraviyole<br />
radyasyonu yer yüzeyinden izlemektedir. MGM, 1997 yılından<br />
itibaren UV-A ve 2009 yılından itibaren ise UV-B ölçümleri<br />
yapmaktadır (MGM_h, 2014). Ayrıca ülkemizde Çevre ve<br />
Şehircilik Bakanlığı, bazı belediyeler ve TÜBİTAK projeleri<br />
kapsamında birçok noktada, özel araştırmalar için ozon ölçümleri<br />
yapılmaktadır.<br />
8.2.3.1 Oşinografik İklim Gözlem Sistemleri<br />
Ülkemizde oşinografik gözlemler, HGK tarafından yapılmaktadır.<br />
HGK, 1933 yılında küresel ağı sayesinde ortalama deniz<br />
seviyesinin belirlenmesi, analizi ve bunlarla ilgili yayınları ortaya<br />
çıkaran Ortalama Deniz Seviyesi Daimi Servisi’nin (Permanent<br />
Service for Mean Sea Level-PSMSL) üyesidir (PSMSL, 2014;<br />
Akyol, Simav, Sezen, Kurt, Türkezer ve Kurt, 2011). Ülkemiz<br />
aynı zamanda Avrupa Deniz Seviyesi Servisinin (European Sea<br />
Level Service-ESEAS) bir üyesidir. ESEAS üyeliği kapsamında<br />
ülkemizde 5 noktada gelgit sistemi, 5 noktada ise MedGLOSS<br />
(Mediterranean Network for Systematic Sea-level Monitoring<br />
in the Mediterranean and Black Seas-regional subsystem of<br />
GLObal Sea Level Observing System) programı kapsamında<br />
bulunan deniz seviyesi ölçüm istasyonu bulunmaktadır (Plag,<br />
2002; IOC, 2000). Şekil 8.8’de bulunan kırmızı noktalar ESEAS<br />
kapsamındaki istasyonları, mavi noktalar ise MedGLOSS kapsamında<br />
kurulan istasyonları gösterir.<br />
Kaynak: WMO_c, 2014<br />
Şekil 8.7 Dünyadaki küresel GAW istastasyonları<br />
Mavi renkli istasyonlar ESEAS, Kırmızı renkli istasyonlar MedGLOSS<br />
kapsamında kurulmuştur.<br />
Kaynak: Plag, 2002<br />
Şekil 8.8 Ülkemiz ve çevresinde bulunan deniz seviyesi ölçüm istasyonları