You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
olan Kalkınma Ajansları sürdürülebilir hedeflere yönelik olarak<br />
projeler geliştirmektedir. Kalkınma Bakanlığı tarafından<br />
2013 yılında tarafından Bölgesel Gelişme Stratejileri (2014 –<br />
2023) belirlenmiştir (KB_a, 2013).<br />
Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından farklı kentsel ölçeklerde<br />
sel, heyelan, çığ kontrolü projeleri (2012–2014)<br />
kapsamında heyelan çığ–sel kontrol çalışmaları yapılarak<br />
muhtemel can ve mal kaybını azaltmak ve bozulan arazinin<br />
rehabilitasyonu yapılarak toprak koruması sağlanması hedeflenmiş,<br />
muhtemel can ve mal kaybını azaltmak ve arazi/<br />
yerleşim/yol vb. tesislerde zarar azaltma çalışmalarını içermiştir.Kırsal<br />
yerleşimlere yönelik olarak geliştirilen KÖYDES<br />
Projesi, 2010 yılında küçük ölçekli tarımsal sulama ve 2011<br />
yılında atıksu bileşenlerinin dahil edilmesiyle entegre bir kırsal<br />
altyapı programına dönüştürülmüştür. 2005-2013 döneminde<br />
Projeye cari rakamlarla yaklaşık 8,8 milyar TL kaynak<br />
tahsis edilmiştir. Ayrıca, 2.600 km uzunluğunda kilit parke<br />
döşemesi yapılmış ve 32 bin km uzunluğundaki yolun ise<br />
onarımı gerçekleştirilmiştir. İçme suyu bileşeni kapsamında<br />
ise, 4.116 ünitesi (köy ve köy bağlısı) susuz, 43.345 ünitesi ise<br />
suyu yetersiz olmak üzere 47.461 ünite yeterli ve sağlıklı içme<br />
suyuna kavuşmuştur.<br />
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından <strong>iklim</strong> değişikliğine<br />
neden olan sera gazı emisyonlarının azaltılması amacı<br />
ile özellikle kırsal-kentsel yerleşimlere ve arazi kullanımına<br />
yönelik olarak ÇATAK, Arazi Toplulaştırılması, Su Tasarrufu<br />
Sağlayacak Modern Sulama ve İşleme Yöntemlerini Destekleme<br />
Programı, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu<br />
(5403) çıkarılarak toprağın doğal veya yapay yollarla kaybını<br />
ve niteliklerini yitirmesini engelleyerek korunmasını, geliştirilmesini<br />
ve çevre öncelikli sürüdülebilir kalkınma ilkesine<br />
uygun olarak planlı arazi kullanımının sağlanması uygulamaları,<br />
yürütülmektedir.<br />
Ulusal düzeyde referans çerçeve belgesi niteliği taşıyan bir<br />
strateji dokümanı olan Kentsel Gelişme Stratejisi (KENT-<br />
GES) ve Bütünleşik Kentsel Gelişme Stratejisi ve Eylem Planı<br />
(KENTGES, 2009)’nda; sürdürülebilirlik ilkesi çerçevesinde<br />
yerleşme ve kentleşme ile yerleşme ve mekânsal planlamanın<br />
ile mekan ile ilişkili sektörleri bütünleşik bir yaklaşımla ele<br />
almaktadır. Eylem Planı göstergeleri ve izleme çalışmalarına<br />
devam edilmektedir. Düşük karbon uygulama çalışması ile<br />
de, sera gazı ölçümleme, doğrulama, geçerleme yöntemlerine<br />
dayalı şeffaf raporlama ve güvenilir sonuçlara ulaşılarak<br />
gerek İklim Değişikliği Eylem Planı, gerek KENTGES kapsamındaki<br />
yükümlülüklerin yerine getirilmesine dönük önemli<br />
adımların atılması hedeflenmektedir. İklim Değişikliği, Doğal<br />
Kaynaklar, Ekolojik Denge, Enerji Verimliliği ve Kentleşme Komisyonu<br />
Raporu’nda enerji önceliği olan, ‘temiz kent döneminin’<br />
artık başlatılması gerektiği belirtilmektedir (BİB, 2009). Bu<br />
bağlamda, enerji etkinliğinin arttırılmasıyla %20 karbon salımının<br />
azaltılması ve %20 yenilenebilir enerji kullanımını kapsayan<br />
2020 için hedefler geliştirilmiştir. Bu hedeflerde 2050’ye dek<br />
%50 artış ve 2100’e dek %100 artış ile sıfır karbon hedefleri ön<br />
görülmüştür. İklim Değişikliği Komisyon Raporu kapsamında<br />
da kentsel planlama içeriğinin değişmesi yerine sürdürülebilir<br />
planlama stratejilerinin geliştirilmesi gerektiği belirtilmiştir.<br />
Sağlıklı, dengeli ve yaşanabilir kentsel gelişmenin sağlanmasına<br />
yönelik ilke, strateji ve eylemleri ortaya koyan, bunların<br />
uygulama esaslarını belirleyen ve bir eylem programına bağlayan,<br />
ulusal düzeyde referans çerçeve belgesi niteliği taşıyan bir<br />
strateji dokümanı olan Bütünleşik Kentsel Gelişme Stratejisi ve<br />
Eylem Planı (KENTGES 2010-2023) sürdürülebilirlik ilkesi çerçevesinde<br />
mekânsal planlamanın mekân ile ilişkili sektörlerini<br />
bütünleşik bir yaklaşımla ele almaktadır. Eylem Planında yer<br />
alan belediye eylemleri, belediyelere yapılan anket sonuçlarına<br />
göre hazırlanan “Kentsel Gelişme Raporu” ile merkezi kurum<br />
eylemleri ise kurumların sorumlu oldukları eylemlere ilişkin<br />
yapılan çalışmaları ile izlenmektedir.<br />
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından desteklenen İklim<br />
Uyum Stratejilerinin Geliştirilmesi İçin Kurumsal ve Teknik Kapasitenin<br />
Arttırılması Projesi (2013-2014) kapsamında Bursa<br />
Büyükşehir Belediyesi özelinde Şehirler için İklim Değişikliğine<br />
Uyum Destek Paketi hazırlanmıştır. Bu paket oluşturulurken,<br />
Avrupa Çevre Ajansı tarafından geliştirilen ve 6 adımdan oluşan<br />
uyum destek aracı örnek alınmıştır. Şehirler için İklim Değişikliğine<br />
Uyum Destek Paketi, Türkiye’deki belediyelerin <strong>iklim</strong> değişikliğine<br />
uyum planı hazırlama sürecine yönelik rehber niteliği<br />
taşımaktadır (Cindoruk, 2014).<br />
Avrupa Komisyonu kapsamında oluşturulan ve 5 bine yakın<br />
yerel yönetim başkanının imzaladığı Başkanlar Sözleşmesine<br />
Türkiye’den de çok sayıda belediye taraf olmuştur. Bu belediyeler<br />
arasında Sürdürülebilir Enerji Eylem Planı hazırlayan Bornova<br />
Belediyesi ile Antalya Büyükşehir planı öne çıkmaktadır.<br />
Ayrıca, Yerel yönetimler <strong>iklim</strong> ilgili sektörlerde (atık, bina, enerji<br />
vb) hedefler koymak, bu konularda yerel organlarında hukuki<br />
düzenlemeler yapmak, çeşitli uygulama araçları oluşturmak<br />
ve bizzat uygulamalar yapmak konusunda çeşitli yetkilere ve<br />
görevlere sahiptir. Yerel yönetimler sera gazlarını azaltıcı tedbirlerin<br />
yanı sıra, <strong>iklim</strong> değişikliğine uyumla ilişkili olarak kentsel<br />
planlama gibi konularda da uygulamalarda bulunmaktadır.<br />
İDEP’te belediyelerin <strong>iklim</strong> değişikliği konusunda uygulayacağı<br />
tedbirler yer almaktadır.