You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
TÜRKİYE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ 6. BİLDİRİMİ<br />
57<br />
İklim Değişikliği Paneli (IPCC) tarafından hazırlanan Tarım,<br />
Ormancılık ve Diğer Arazi Kullanımı (AFOLU) Rehberine<br />
göre hesaplanmaktadır (IPCC, 2006). AFOLU rehberinde ormanlardaki<br />
karbon birikiminin stok değişimi, kazanç-kayıp<br />
ve modelleme gibi farklı yaklaşımlarla hesaplanabileceği<br />
belirlenmiştir. Türkiye’de ormanlarda biriken ya da atmosfere<br />
verilen karbon miktarı kazanç-kayıp yöntemi ile ve Türkiye’ye<br />
özgü geliştirilen Bitkisel Kütle Dönüştürme ve Genişletme<br />
Katsayıları (BCEFs) kullanılarak hesaplanmaktadır<br />
(Tolunay, D., 2013). Söz konusu bu katsayılar da 2013 yılında<br />
güncellenmiş olup, OGM tarafından hazırlanan “Ekosistem<br />
Tabanlı Fonksiyonel Orman Amenajman Plânlarının Hazırlanması<br />
Tebliği”nde de yer almıştır. Orman olarak kalan<br />
orman alanlarında hesaplamalar AFOLU Rehberinde belirtilen<br />
bütün karbon havuzları için değil sadece bitkisel kütle<br />
için yapılmaktadır. Başka bir ifadeyle diri örtü, orman toprakları<br />
ile ölü örtü ve ölü odun da biriken karbon miktarları<br />
veri yetersizliği nedeniyle tahmin edilememektedir. Ayrıca<br />
Türkiye’de geniş alanlar kaplayan maki ve fundalık alanlardaki<br />
karbon stokları ile yıllık birikimler de bu alanlar Orman<br />
Kanununa göre orman sayılmadığından hesaplanmamaktadır.<br />
Ancak diğer arazi kullanımlarından ormana dönüştürülen<br />
alanlarda bitkisel kütle, ölü örtü ve topraklardaki yıllık karbon<br />
kayıp ve kazançları hesaplanmaktadır.<br />
En sonuncusu 1990-2013 yılları kapsayan ulusal sera gazları<br />
envanterine göre Türkiye ormanlarında 1990 yılında 7,65 milyon<br />
ton (28,01 milyon ton CO 2 -eşd) olan yıllık net karbon birikimi,<br />
2013 yılında 13,94 milyon tona (51,10 milyon ton CO 2 -eşd)<br />
yükselmiştir. 2013 yılındaki net birikimin 4,20 milyon tonu başka<br />
arazi kullanımlarından dönüştürülen alanlardaki ağaçlarda,<br />
topraklarda ve ölü örtü de gerçekleşmiştir. 2013 yılı itibarıyla<br />
AKAKDO sektöründe 58,70 milyon ton CO 2 -eşd sera gazı<br />
atmosferden uzaklaştırılmıştır. Bu değerin % 87’si ormanlar<br />
tarafından sağlanmıştır. Ormanlarda yıllık olarak biriktirilen<br />
net karbon miktarı Türkiye’nin tüm sera gazı emisyonlarının<br />
%11,1’ine karşılık gelmektedir (Şekil 2.30).<br />
Kaynak: TÜİK, 2015<br />
Şekil 2.30 1990-2012 yılları arasında Türkiye ormanlarındaki karbon birikimi ve emisyonları (1.000 ton C/yıl)
Change language