Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
GCM<br />
Çöz.<br />
(km)<br />
Kaynak Enstitü RCP Periyot Referans<br />
Periyot<br />
HadGEM 112.5 Hadley Center 4.5<br />
8.5<br />
MPI 210 Max Planck 4.5<br />
8.5<br />
GFDL 220 Noaa-GFD lab. 4.5<br />
8.5<br />
Tablo 6.3 MGM çalışmalarında kullanılan GCM ve RCM genel özellikleri<br />
RCM<br />
Çöz.<br />
(km)<br />
Son Durum<br />
2016 - 2099 1971-2000 RegCM 20 Tamamlandı<br />
2016 - 2099 1971-2000 RegCM 20 Tamamlandı<br />
2016 - 2099 1971-2000 RegCM 20 Tamamlandı<br />
İklim simülasyon çalışmalarında özellikle son yıllarda Türkiye<br />
ve çevresine odaklanılmıştır. Önol ve Semazzi (2009) Doğu<br />
Akdeniz için bölgesel <strong>iklim</strong> değişikliği simülasyonunu, 1961-<br />
1990 referans periyodu ve SRES A2 senaryosunu kullanarak<br />
2071-2100 yılları için <strong>iklim</strong> projeksiyonu yapmışlardır (Önol<br />
ve Semazzi, 2009). İklim projeksiyonunda, Türkiye’nin bütünü<br />
göz önüne alındığında yaz mevsimi için en yüksek sıcaklık<br />
artışı 4.3°C tahmin edilmiştir. Modelin yağış sonuçlarında<br />
ise kış mevsiminde Karadeniz Bölgesi’nde artış şeklinde ve<br />
Akdeniz Bölgesi’nde düşüş şeklinde belirgin değişiklikler<br />
olacağı tahmin edilmektedir. Ayrıca yine Önol tarafından<br />
yapılan model simülasyon çalışmasında Türkiye’de son yirmi<br />
yılda yaz sıcaklıklarında önemli artış saptanmıştır (Önol,<br />
Bozkurt, Turunçoğlu, Sen ve Dalfes, 2013).<br />
MGM tarafından yaptırılan bölgesel <strong>iklim</strong> senaryolarından<br />
birisi de Almanya’da bulunan Max Planck Meteoroloji Enstitüsü’nden<br />
temin edilen SRES-A2 ve SRES-B1 (Daha çok<br />
etkileşimli bir dünya varsayımına dayanan ve daha doğa<br />
dostu bir senaryo) emisyon senaryolarına ait GCM (ECHAM5<br />
modeli) simülasyon çıktıları RegCM3 bölgesel <strong>iklim</strong> modelli<br />
kullanılarak daha küçük ölçeklere indirgenmesi sonucu hazırlanmıştır.<br />
Bu yöntemle, 1961-2000 ve 2000-2099 zaman<br />
aralıkları için <strong>iklim</strong> projeksiyonları elde edilmiştir. Bu simülasyonlara<br />
ait çeşitli ürünler (sıcaklık, yağış, akış gibi), “Veri<br />
Dağıtım Sistemi” başlığı altında kullanıcılara sunulmaktadır.<br />
İTÜ bünyesinde faaliyet gösteren Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü’nün<br />
<strong>iklim</strong> araştırma grubu tarafından sıcaklık üzerine<br />
yapılan çalışmada elde edilen ölçeği küçültülmüş <strong>iklim</strong> değişikliği<br />
projeksiyonları farklı senaryolar için hazırlanmıştır.<br />
ECHAM5 modeli çıktılarının A2 senaryosuna dayalı sonuçları<br />
incelendiğinde 2011-2040 yılları için tüm Türkiye’de yüzey<br />
sıcaklığının artması tahmin edilmektedir ve bu artışın 2099<br />
yıllarında daha fazla olacağı görülmektedir. Model simülasyonu,<br />
Türkiye’deki yüzey sıcaklığı artışlarının eşit olmayacağını<br />
önermekle birlikte Türkiye’nin doğu iç kısımlarında kış<br />
sıcaklıklarında daha fazla artış, güney ve güneydoğu kesimlerinde<br />
ise yaz sıcaklıklarında daha fazla artış gözlemleneceğini<br />
ortaya koymaktadır.<br />
Bozkurt ve Şen (2011) tarafından Türkiye’yi çevreleyen denizlerin<br />
<strong>iklim</strong> üzerindeki etkisini anlamak amacı ile duyarlılık simülasyonları<br />
da yapılmış olup, denizlerin yüzey suyunun yaz ve<br />
sonbahar sıcaklıklarındaki artışın büyük olasılıkla sel baskınlarının<br />
oluşumunu ve aşırı yağış olaylarını tetiklediği belirtilmiştir.<br />
Ortadoğu ülkelerinin gelecekteki su kaynaklarının etkin bir şekilde<br />
kullanılmasını amaçlayan, <strong>iklim</strong> simülasyonlarına dayalı<br />
birçok çalışma yapılmıştır. Yapılan bir çalışmada, 21. yüzyılın ilk<br />
yarısında Türkiye’nin batı sahilleri için yağışlardaki azalmanın<br />
büyüklüğünün %5-%25 oranında olduğu tüm model sonuçlarında<br />
tutarlılığını korumuştur (Hemming, Buontempo, Burke,<br />
Collins ve Kaye, 2010). Kitoh ve diğ. (2008) tarafından tahmini<br />
yıllık su akımına ilişkin yapılan simülasyonda; Fırat Nehri’nde,<br />
havzadaki yağış eksikliği sebebiyle 21. yüzyılın sonunda önemli<br />
ölçüde azalma hesaplanmış ve bu azalmanın %30-%70 oranında<br />
olduğu ortaya konmuştur (Kitoh, Yatagai ve Alpert, 2008).<br />
Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü <strong>iklim</strong> araştırma grubunun EC-<br />
HAM5 modeli çıktılarının A2 senaryosuna dayalı sonuçlarının<br />
yağış ile ilgili kısmı incelendiğinde, ilk 30 yıllık dönemde (2011-<br />
2040), Türkiye’nin çoğu bölgesinde kış ve ilkbahar yağışlarında<br />
%30’a varan bir artış gösterdiği belirtilmektedir. ECHAM5<br />
simülasyonunun artan emisyonlara ilişkin yağışlarda önemli<br />
değişikliklerin yaşanacağı iki bölgeye (sıcak bölgeler) işaret<br />
ettiği söylenebilir. Bu bölgeler; yağışlarda önemli ölçüde düşüşlerin<br />
yaşanacağı Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri<br />
ile yağışlarda önemli artışların olacağı Karadeniz Bölgesi’dir.<br />
Bu bölgelerin dışında gerçekleşen değişiklikler görece azdır.<br />
2013 yılında Orman ve Su İşleri Bakanlığı, SYGM tarafından<br />
başlatılan “İklim Değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisi” isimli<br />
projenin amacı <strong>iklim</strong> değişikliği senaryolarının yüzey ve yeraltı<br />
sularına havza bazında etkisinin tespiti ve uyum faaliyetlerinin<br />
belirlenmesidir. Bu amaçla tüm havzalarda <strong>iklim</strong> değişikliği<br />
projeksiyonlarının hazırlanması sağlanacaktır. Projenin uygulama<br />
alanı 25 nehir havzası olup projeksiyon dönemi 2015-
Change language