Devran_Kommunikation_Sprache_und_soziales_Milieu_2013 ... - IDS

310Kommunikation, Sprache und soziales Milieu in Dramen von F.X. KroetzOtto’nun kendisi için kurguladığı rollere girerken kullandığı farklı sosyal üsluplarve bu üsluplar arasındaki farklılıkları gösteren sahneler hayal ve gerçekarasında büyüyen uçurumun, Otto’nun yaşamı üzerinde nasıl yıkıcı bir etkiyarattığını göstermektedir. Bir taraftan maddi ve sosyal darlığın belirlediğiyaşam gerçeğini diğer taraftan sporcu, mucit, sanayici ve televizyon spikeriolarak itibar göreceği sosyal rollerlerle kendini sadece rüyalarda gerçeklerştirenOtto Meier’i sahneleyen Kroetz, insanın işinde yabancılaşmasını ve buyabancılaşmanın insanın sosyal dünyasındaki etkilerini gösterirken karikatür,parodi, ve grotesk gibi yöntemler kullanmaktadır. Kroetz, Otto Meier’i farklıroller içerisinde gösterirken, her role uygun dil ve üslup ile konuşturmaktadır.Kroetz, Otto’yu aileyle olan ilişkisinde yöresel ve günlük bir dil, kendine hakaretederken ve kendini küçük düşürürken kaba saba bir dil ile konuşturur,yüksek sosyal rollere bürünürken standart yazı dilinden cümleler, belli birmesleki alandan kelimeler ve asillerin konuşma üslubunu anımsatan kibar ifadelerkullanırken göstermektedir. Bunların hepsi Otto Meier’in dil repertuarınınvaryantlarıdır.‘Mensch Meier’ ile ‘Heimarbeit’ kıyaslandığında Kroetz’ün sosyal üslup açısındanbetimlemeyle yetinmediğini, artık bunun çok ötesine geçtiği anlaşılmaktadır.‘Mensch Meier’de karikatür, parodi ve grotesk yöntemler kullanaraksosyal yapıyı karakterize etmektedir. Bu hem seyirciyi eğlendirme hem desosyal eleştiri ve değerlendirme açısından önemlidir. Kroetz 70’li ve 80’li yıllardaekonomik olarak kalkınan Almanya’nın toplumsal yapısına, yabancılaşmasağlayan yöntemler kullanarak mesafeli bakmaktadır. Özellikle toplumunalt kesimlerindeki insanlar medya tarafından dayatılan modellere özenerek,sosyal olarak yükselme çabası içerisindedirler. Medyatik figürler ve tiplerOtto’nun kurgu dünyasında giyindiği tiplemeler açısından belirleyici rol oynamaktadır.İşçi kimliğiyle üstlendiği alaylı rolde, işci olduğunu kabul edemediğinifark etmektedir. Otto Ben Kimim adlı televizyon programını kurgularkenhem Robert Lembke’nin sunucu rolüne, hem de Otto Meier’in işçi rolünebürünmektedir. Diyalogların çözümlemesi, işçi Otto’nun ve sunucu RobertLembke’nin üsluplarının farkını ortaya çıkarmakta ve Otto’nun kendisiyle ilgilialaylı farkındalığına işaret ettiği gibi, Kroetz’ün Otto Meier tiplemesinekarşı olan eleştirel duruşunu da gözler önüne sermektedir.Kroetz, Otto’nun statü sembollerine olan düşkünlüğünü işçi olarak durumunudeğiştirme çabasını eleştirmektedir. Otto’nun giderek artan korkusu ve varoluşsalgüvensizliği tüm yaşam alanlarında kendini göstermektedir. Kroetz,izleyicisine insanların ait oldukları çevreye bağlı kalmalarından çok, kendi