SPIS RZECZY

niezrozumiała. Nie jest on w stanie przyjąć i zmetabolizować takiej dawkiwydarzeń naraz. Lecz im większa prędkość zdarzeń, tym większe przeżycie.Zjawiskiem charakteryzującym stan świadomości młodych uczestnikówświata mass mediów jest tak zwany „czas teraźniejszy nieprzemijający”.Wytworzył się on na skutek zniszczenia przeszłości, a właściwie zniszczeniaspołecznych mechanizmów łączących doświadczenia współczesnychz doświadczeniami poprzednich pokoleń. Nadchodzący świat będziezamieszkany przez osoby, dla których przeszłość jest czymś obcym, cobezpowrotnie odpłynęło w dal. Na przykład choroba AIDS, dziś siłą prewencjii medykamentów przezwyciężona jako plaga i zepchnięta do strefy krajówTrzeciego Świata, przez młodych ludzi zamieszkujących Europę i AmerykęPółnocną jest traktowana jako „ryzyko ubiegłego wieku”. Ich wówczas jeszczenie było na świecie, a więc ich to nie dotyczy. Nie da się uczulić młodychludzi, by podejmowali zmagania z zagrożeniami przeszłości. Dla nich minionedziesięciolecia wydają się epoką jurajską. Stąd beztroskie rzucanie sięw różnego typu doznania seksualne bez oglądania się na konsekwencje. Wizjazarażenia się jakimś wirusem za 10-20 lat jest równie obca, jak zdrowotny lospokoleń nieznających penicyliny. Podobna czasowa alienacja, polegająca nabeztroskim przeżywaniu obecnej chwili, dotyczy również polityków. Całkiemnierealna wydaje im się perspektywa zalania wybrzeży przez morza i oceany,zagrożenia ekologicznego atmosfery czy wyczerpania się zasobów źródełenergii. Istnieje jedynie skala rządzenia przez najbliższe dwa-trzy lata, czylido przyszłych wyborów.Szczególnym przykładem beztroskiego przeżywania teraźniejszejchwili jest mania tatuowania własnego ciała. W USA żyje ok. 50 milionówosób z tatuażem. Tatuaż należy do elementów starożytnych obrzędówinicjacyjnych. Obrzędy inicjacji towarzyszyły z reguły istotnym przełomomżyciowym o charakterze nieodwracalnym, na przykład przejściu z okresudzieciństwa w dorosłość. Nanoszono wówczas na skórę osoby wtajemniczanejcoś nieusuwalnego jako rodzaj pomocy w zaakceptowaniu na zawsze zaszłejzmiany. Dziś tatuaż – przeciwnie – towarzyszy praktykom przypadkowym,kaprysowi pod dyktando praw konsumizmu i mody. W związku z tymnarodziło się nowe zjawisko, zwane tatoo regret, to jest wstrętu do tatuażu 18 .Fakty zdają się przyznawać rację biblijnej Księdze Kapłańskiej: „Nie będziecienacinać ciała na znak żałoby po zmarłym. Nie będziecie się tatuować. Ja18 L. Reybold, L. Reybold, Everything you need to know about the dangers of tattooing and body piercing, New York 1996; R.Scutt, Art, Sex and Symbol, London 1974; B.B. Graves, Tattooing and body piercing, Minn. 2000.