Di-Tim-Le-Song-Viktor-E.-Frankl

tuần trước lén trốn đến lều của chúng tôi. Anh ấy muốn trấn tĩnh và an
ủi chúng tôi nên kể cho chúng tôi nghe vài chuyện. Anh đã trở nên rất
gầy đến nỗi thoạt tiên chúng tôi không nhận ra anh. Với sự hài hước và
thái độ bất chấp, anh vội vàng cho chúng tôi một ít mẹo: “Đừng lo lắng
quá! Đừng sợ các cuộc tuyển chọn! Bác sĩ M (bác sĩ trưởng thuộc đội SS)
thường ít nhiều chiếu cố cho những ai là bác sĩ đấy”. (Điều này sai;
những lời tử tế của bạn tôi là không đúng. Một tù nhân độ 60 tuổi - bác sĩ
chịu trách nhiệm quản lý khu trại giam của tù nhân đã kể cho tôi nghe
việc ông đã van xin bác sĩ M cứu con trai mình khỏi bị đưa tới phòng hơi
ngạt nhưng bác sĩ M đã lạnh lùng từ chối).
“Nhưng có một việc mà tôi tha thiết đề nghị các anh”, anh ấy nói tiếp,
“hãy cạo râu hàng ngày, vào mọi lúc có thể, dù cho phải cạo râu bằng
mảnh kính hay dù các anh có phải cho đi mẩu bánh mì cuối cùng vì nó.
Các anh sẽ trông trẻ hơn và việc cạo râu sẽ làm gò má các anh trông hông
hào hơn. Nếu các anh còn muốn sống, cách duy nhất là hãy chứng tỏ cho
bọn lính thấy là mình còn sức làm việc. Để tôi nói cho nghe, nếu như
một tay SS thấy các anh đi cà nhắc vì bị thương ở gót chân thì ngày hôm
sau chắc chắn anh sẽ bị đưa đến phòng hơi ngạt. Các anh có biết chúng
nó nói “Moslem” nghĩa là gì không? Moslem là từ để chỉ một người chán
nản và kiệt sức vì đau ốm, không thể làm việc chân tay nặng được nữa…
Chẳng sớm thì muộn, thường là sớm thôi, các “Moslem” sẽ bị đưa tới
phòng hơi ngạt. Bởi vậy, hãy nhớ: cạo râu, đứng thẳng và đi đứng nhanh
nhẹn. Tất cả các anh đang đứng đây, dù là mới chỉ đến đây 24 giờ, các
anh cũng không phải sợ phòng hơi ngạt, có lẽ trừ anh này”. Rồi anh ta chỉ
tay vào tôi và nói: “Đừng trách tôi nói thẳng nhé”. Quay sang những
người khác anh ta đáp lại: “So với tất cả mọi người thì anh ta là người
duy nhất phải sợ cuộc tuyển chọn tiếp theo. Vậy nên đừng lo lắng gì
cả!”.
Và tôi đã cười. Tôi tin rằng bất cứ ai ở vị trí của tôi ngày đó cũng làm
điều tương tự.
Tôi nhớ Lessing [8] đã từng nói: “Có những thứ khiến bạn đánh mất lý
trí hoặc bạn chẳng có gì để mất cả”. Một phản ứng khác thường trong
một tình huống khác thường là một hành vi bình thường. Ngay cả những
nhà tâm lý học chúng tôi cũng cho rằng các phản ứng của con người