magazyn

594 »E OORZAAK VAN DE ROMEINSCHE GROOTHEID,
te behouden , zo is 'er ook niets voortreflyker en in
zyn foort volmaakter geweest dan die oude Romein-
*che inftellingen , niet alleen die algemeene , volgens
welke de Krygsdienst en de burgerlyke Maatfchappy
werden beftierd, welke CICERO bepaaldelyk als 't wezenlyke
van de regeering van 't gemeenebest en van de
ftad befchryfc, maar ook die byzondere inftellingen in
de ouderlyke en huishoudelyke befüering, naar welke
de byzondere huishouding van ieder welleevend burger
Wierd ingericht en geregeerd. Want beide deeze inftellingen,
en die hunne betrekking hadden op 't algemeen
, en die behoorden tot de inrichting van ieders
huis in 't byzonder, vinden wy dat zo wyzelyk waren
bepaald, dat wy niet alleen niets Êeters zouden weeten
voor den dag te brengen, maar dat zelfs de grootfte
wysgeeren tot nog toe niets hebben kunnen uitdenken,
dat daarby heeft kunnen worden gelyk geftcld. Deeze
inftellingen waren zo verbonden met het nut, heil en
welzyn van 't algemeen en ieder mensch in 't byzonder,
dat de wyste mannen altoos gezegd hebben, dat
met de onderhouding of verwaarloozing van deeze tucht
het Roomfche gebied moest ftaan of vallen. Op meer
dan eene plaats voorwaar betreurt de wyze TPLLIUS
het verval van die oude en heilzaame zeden en gewoontens
, welkers ondergang in zyn leeftyd was voorgevallen
, en voorfpelt ons alle de onheilen, die daaruit
noodzakelyk te wachten ftonden; en LIVIUS klaagt ons
met zeer veel nadruk, in zyne voortrellyke voorreden
voor zyne gefchiedenis, dat, allengskens de oude en
|n 't byzonder de burgerlyke tucht-vervallen zynde,
ook de zeden vervallen waren, en dat zy zo zeer ten
•verder ve fpoeiden, dat de menfchen nief meer hunne
*igene ondeugden konden zien, noch de geneesmidde.
len