magazyn

6l£ DE OORZAAK VANjDE ROMEINSCHE GROOTHEID
ging; waarom men alles goeds in zulke wanhoopige
omdandigheden van hem alleen verwachtte; en deeze
verwachting heeft hen ook niet bedrogen; want gekomen
zynde in Spanje verwon hy niet alleen die van
Carthago door de magt zyner wapenen , maar hernam
ook alle de deden door zyn ingetogenheid, eerlykheid,
kuischheid en ongefchonden trouw. En wanneer ieder
een hem daarover loofde en verhefte, zo fcheen het
hem gering te zyn by dat geene, het welk hy zich in
zyn gemoed had voorgefteld. Hy trok met zyn leger
over naar Africa, en ging het Vaderland van Hannibal,
Carthago zelve, beftrydcn, het geen oorzaak was,
dat Hannibal te huis ontboden wierd, en de Romeï,
ncn van hunnen zwaarden vyand, welke hun meer dan
tien jaaren lang geduurig had ontrust, bevrydwierden;
zynde Hannibal in zyn eigen vaderland door den jongen
SCIPIO bedreden en overwonnen. Men begrypt lig,
telyk dat een diergelyk voorbeeld van waaren heldenmoed
en deugd, waar by men nog andere , buiten de
reeds aangehaalde, zou kunnen voegen, niet flegts zo
ruuw van de Natuur is opgegeeven, maar dat oefening
en befchaaving dit enkel en alleen hebben te weeg gebragt.
De Inflellingen , gewoontens' en de denkwyze
der Romeinen waren bekwaame en gefchikte middelen
om zulke uitmuntende Schepfclen voorttebrengen, waarover
men zich na zo veele honderd jaaren nog verwondert
en welke men hoogacht. Ik heb met voordacht
hier maar van weinige indellingen en gewoontens
gefproken , die echter nog nimmer zyn aangeroerd
van hen , welke over de oorzaaken van de grootheid
der Romeinen, en die van hun verval, zeer breedvoerig
hebben gefchreven. Ik zal niet fpreeken van hun.
ne Renfpelen en Worftelperken, waardoor hun lichhaam
wierd