Samenwerking tussen professionele en niet ... - Vastgoedkennis

2 Definitiekader – karakteristieken van de samenwerking
2.1 Samenwerken biedt meerwaarde
De markt en de ruimtelijke ontwikkeling is de afgelopen jaren sterk veranderd. Als gevolg van
schaalvergroting en het integrale, gebiedsgerichte karakter van nieuwe ontwikkelingen zijn er steeds meer
partijen waar de ontwikkelaar mee te maken krijgt. Vanuit deze toegenomen complexiteit is samenwerking
voor de ontwikkelaar van grote strategische waarde gebleken. Samenwerking is geen doel op zich, er
moet een reden voor zijn. Over het algemeen kunnen deze redenen of motieven voor samenwerking als
volgt worden ingedeeld (VROM, 2008, p4).
Inhoudelijke motieven:
Samenwerking kan tot een integraal resultaat met meerwaarde leiden. Zo is bijvoorbeeld een duurzame
verbetering van een wijk alleen realiseerbaar door een gelijktijdige aanpak van de woningen, de openbare
ruimte en de sociaaleconomische structuur in de buurt. Bij gezamenlijke planvorming kan gebruik worden
gemaakt van de expertise en de kennis van de verschillende betrokken partijen. Het benutten van elkaars
kennis kan ook leiden tot een efficiënter proces en zodoende betere resultaten.
Financiële motieven:
Samenwerking kan leiden tot een betere verdeling van kosten en baten. Partijen kunnen gezamenlijk
kapitaal inbrengen en daarmee ieder een deel van de opgave financieren en risico’s verdelen. Risico’s
kunnen worden neergelegd bij de partij die het beste in staat is deze te beheersen. Ook is het mogelijk om
rendabele en onrendabele onderdelen van een plan te verevenen. Samenwerking zorgt daarmee voor een
lager risicoprofiel.
Procesmatige motieven:
Een procesmatig motief voor samenwerking is uitvoeringszekerheid. Doordat de deelnemende partijen
zich voor de duur van de samenwerking vastleggen, stijgt de kans dat een project wordt gerealiseerd.
Partijen verbinden zich daarmee aan het project en kunnen minder gemakkelijk op gemaakte afspraken
terugkomen. Daarnaast zorgt zeggenschap ook voor betrokkenheid en draagvlak voor de ontwikkeling.
De professionele ontwikkelaar heeft ruime ervaring in samenwerking met verschillende partijen zoals de
overheid (gemeenten), woningcorporaties, ontwikkelende aannemers, institutionele beleggers en andere
zelfstandige ontwikkelaars. Hiervoor bestaan inmiddels verschillende vormen van samenwerking zoals de
traditionele samenwerkingsovereenkomst tussen twee ontwikkelaars, een bouwteamovereenkomst tussen
een ontwikkelaar en een aannemer of een bouwclaim-, joint venture- of concessieovereenkomst tussen
overheid en ontwikkelaar. De samenwerkingen zijn of privaat-private samenwerkingen of publiek-private
samenwerkingen en worden gekenmerkt doordat er twee ‘professionele’ partijen, elkaars gelijke in kennis
en bekwaamheid, met elkaar samenwerken.
De samenwerking van ontwikkelaar met een particuliere grondeigenaar is een samenwerking van heel
andere orde: het ontbreken van kennis en inzicht in het ontwikkelproces bij de grondeigenaar maakt de
7