Mondiale vorming en wereldburgerschap - Kortlopend ...

Docenten moesten aangeven: eens, enigszins, of oneens.
De doelen 1 (gelijkwaardigheid) en 3 (politieke verhoudingen) kregen veel steun
van de docenten, respectievelijk 80% en 63%. Met de doelen 4 (kennismaken) en 2
(laten zien ellende) was men het veel minder eens.
Bij de open antwoorden werd met name gewezen op:
1) Het geven van een gevoel van verantwoordelijkheid en betrokkenheid
2) Sociaal-economische factoren en de afhankelijkheidsrelatie
3) Historische ontwikkelingen
4) Sociaal-geografische factoren
Opvallend bij de laatste 3 doelen is de relatie met schoolvakken.De docenten zagen
mondiale vorming niet als een apart vak, maar het komt aan de orde in diverse vakken.
De onderzoekers hebben ook interviews gehouden met docenten. Daarbij is o.a. gevraagd
welke term de voorkeur verdient: ontwikkelingsproblematiek of mondiale
vorming.
De helft van de respondenten geeft de voorkeur aan mondiale vorming, de andere
helft aan ontwikkelingsproblematiek. De docenten die een voorkeur hebben voor
mondiale vorming beschouwden de ontwikkelingsproblematiek als onderdeel van
mondiale vorming en meenden dat mondiale vorming veel verder gaat dan alleen de
problematiek van de Derde Wereld. Deze docenten menen dat mondiale vorming
tevens inhoudt het leggen van relaties met de eigen leefomgeving van de leerlingen.
In ons onderzoek leggen wij dezelfde vier doelen van mondiale vorming voor aan de
docenten. Wij vragen aan hen hoe zij nu denken over deze doelen.
1.3 Kosmopolitisme
Beck (1998) spreekt van een kosmopolitisering van de wereld. Kosmopolitisering
geeft aan dat een mondiale dynamiek op velerlei terrein de overhand heeft gekregen
en doorwerkt tot in de lokale perceptie van de eigen identiteit (Beck, 1998, p.65). In
de publieke opinie en in het marketingdenken wordt kosmopolitisme neergezet als
een elitair gevoel zich losmakend van de territoriale gemeenschap. In deze vorm van
kosmopolitisering is er geen aandacht voor sociaal-politieke verhoudingen en voor
11