Mondiale vorming en wereldburgerschap - Kortlopend ...
Mondiale vorming en wereldburgerschap - Kortlopend ...
Mondiale vorming en wereldburgerschap - Kortlopend ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
de richting van meer gelijkheid <strong>en</strong> politieke verhouding<strong>en</strong> in de richting van meer<br />
democratische verhouding<strong>en</strong>, <strong>en</strong> de noodzakelijke strijd hiervoor word<strong>en</strong> onderbelicht.<br />
E<strong>en</strong> dergelijke strijd gaat dan niet alle<strong>en</strong> om m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> meer mogelijkhed<strong>en</strong> te<br />
bied<strong>en</strong>, maar om die kans<strong>en</strong> op die mogelijkhed<strong>en</strong> middels sociale <strong>en</strong> politieke verandering<strong>en</strong><br />
te vergrot<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> moreel appèl kan mobiliser<strong>en</strong>, inzicht in <strong>en</strong> participatie<br />
aan sociale actie <strong>en</strong> democratische praktijk<strong>en</strong> kan concrete handelingsperspectiev<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> attitudes ontwikkel<strong>en</strong> (Westheimer & Kahne, 2004; Westheimer, 2008).<br />
1.4 Morele educatie ingebed in politieke verhouding<strong>en</strong><br />
In diverse rec<strong>en</strong>te publicaties wordt e<strong>en</strong> invulling van <strong>wereldburgerschap</strong> als morele<br />
categorie bekritiseert. Mouffe (2008), Parker (2004), S<strong>en</strong> (2006) <strong>en</strong> Thayer-Bacon<br />
(2007) gev<strong>en</strong> aan dat morele waard<strong>en</strong> altijd in politieke verhouding<strong>en</strong> functioner<strong>en</strong>.<br />
Met name Mouffe <strong>en</strong> Thayer-Bacon pleit<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> sterkere gerichtheid op het<br />
verander<strong>en</strong> van politieke verhouding<strong>en</strong> in de richting van meer gelijkheid, maar ook<br />
van erk<strong>en</strong>ning van diversiteit. Deze diversiteit is dan niet e<strong>en</strong> gevolg van ongelijke<br />
politieke verhouding<strong>en</strong>, maar op bewuste culturele keuzes die in principe als gelijkwaardig<br />
word<strong>en</strong> gezi<strong>en</strong>. In deze visie krijg<strong>en</strong> waard<strong>en</strong> pas betek<strong>en</strong>is in concrete verhouding<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> kritisch-emancipatorische vorm van <strong>wereldburgerschap</strong> zou dan ook<br />
deze politieke verhouding<strong>en</strong> tot object di<strong>en</strong><strong>en</strong> te nem<strong>en</strong>. Het gaat, om de red<strong>en</strong>ering<br />
door te trekk<strong>en</strong> naar democratie niet alle<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> vorm van sam<strong>en</strong>lev<strong>en</strong>, maar ook<br />
e<strong>en</strong> gericht zijn op meer gelijke politieke <strong>en</strong> sociale verhouding<strong>en</strong>. Democratie zou<br />
in deze ‘strong s<strong>en</strong>se’ (Barber, 1984) gericht moet<strong>en</strong> zijn op ‘social justice’ (Westheimer<br />
& Kahne, 2004). Het is dan in onze eig<strong>en</strong> visie op e<strong>en</strong> kritisch-democratisch<br />
burgerschap gericht op het bestrijd<strong>en</strong> van ongelijkheid (Le<strong>en</strong>ders, Veugelers & De<br />
Kat, 2008), op meer aandacht voor hoe onderwijs bijdraagt aan reproductie <strong>en</strong> transformatie<br />
van maatschappelijke verhouding<strong>en</strong> <strong>en</strong> waarbij de onderwijspolitiek gericht<br />
is op bewustwording <strong>en</strong> ‘empowerm<strong>en</strong>t’. Maar wat betek<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> dergelijke meer<br />
politieke vorm van <strong>wereldburgerschap</strong> voor het Nederlands onderwijs. Deze vraag<br />
krijgt e<strong>en</strong> belangrijke plaats in dit onderzoek.<br />
Sam<strong>en</strong>vatt<strong>en</strong>d <strong>en</strong> in onze eig<strong>en</strong> woord<strong>en</strong> onderscheid<strong>en</strong> we drie vorm<strong>en</strong> van hed<strong>en</strong>daags<br />
<strong>wereldburgerschap</strong>:<br />
• E<strong>en</strong> op<strong>en</strong> <strong>wereldburgerschap</strong> dat erk<strong>en</strong>t dat de wereld kleiner is geword<strong>en</strong>, dat<br />
de hele wereld meer op elkaar betrokk<strong>en</strong> is <strong>en</strong> dat gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> overschred<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong>.<br />
13