als PDF downloaden - Emis - Vito

TECHNIEKBLAD 20
OMGEKEERDE OSMOSE 38
REVERSED OSMOSIS (RO)
Proces: Afvalwaterzuivering
Zuiveringsgroep: Tertiaire zuivering
Zuiveringsstap: Fysische nutriëntverwijdering
Doel:
Verwijderen van opgeloste organische componenten 39 en zouten (deeltjes tot ongeveer
0,1 nm 40 ) uit afvalwater
Principe:
RO wordt toegepast bij verregaande zuivering van effluent en de bereiding van
ontzout water
Evenals microfiltratie, werkt RO volgens het 'cross-flow'-principe (zie techniekblad
microfiltratie).
Indien twee oplossingen met verschillende (zout)concentratie van mekaar gescheiden
worden door middel van een semi-permeabele membraan en wanneer de druk op
beide oplossingen dezelfde is, dan zal zich een evenwicht instellen tussen beide
oplossingen (= osmotisch evenwicht). Het oplosmiddel (water) van de minst
geconcentreerde (zout)oplossing gaat zich doorheen de semi-permeabele membraan
verplaatsen naar het compartiment waarin zich de meest geconcentreerde
(zout)oplossing bevindt (osmotische stroming). De druk die ontstaat als gevolg van
de volumevermeerdering van de meest geconcentreerde oplossing wordt osmotische
druk genoemd en voorgesteld door het symbool Π (Pi).
Indien nu op de meest geconcentreerde oplossing een druk wordt aangelegd die groter
is dan de osmotische druk (toegepast drukken: 10-100 bar, (Joziasse, J. et al., 1992)),
dan zal de richting van de osmotische stroming worden omgekeerd. Bijgevolg
stroomt het oplosmiddel (water) van de meest geconcentreerde (zout)oplossing naar
de minst geconcentreerde oplossing, hetgeen resulteert in een meer geconcentreerde
(zout)oplossing en zuiver ontzout water. Laatstvernoemde techniek wordt
omgekeerde osmose genoemd.
Het verwijderingrendement ligt meestal in de ordegrootte van 90-99% (afhankelijk
van het membraantype en de uit het afvalwater te verwijderen componenten. De
haalbare eindconcentraties liggen vaak in de ordegrootte van enkele mg/l tot enkele
38 Membraanfiltratie is een verzamelnaam voor een aantal scheidingstechnieken, waarbij de scheiding
wordt uitgevoerd mbv halfdoorlatende membranen. Volgende membraanfiltertechnieken worden
onderscheiden: microfiltratie (MF), ultrafiltratie (UF), nanofiltratie (NF), hyperfiltratie of
omgekeerde osmose (HF of OO) en elektrodialyse (ED)
39 Bron: Water Treatment Handbook (1991)
40 Bron: Baeyens et al. (1995), (Joziasse, J. et al., 1992)