De kwetsbaarheid van het Europese landbouw- en voedselsysteem ...

Kans op natuurrampen in de EU
De kans op overstromingen van landbouwgrond in de EU is groot. Elk jaar zijn er wel één
of meer gevallen. De gevolgen voor de landbouw kunnen ernstig zijn, maar blijven doorgaans
lokaal. In de periode 1998-2009 werden vooral Engeland en Roemenië zwaar getroffen (Figuur
4.1). Maar de kans dat dusdanig grote landbouwarealen onderstromen dat de productie
op Europese schaal sterk krimpt en de prijzen fors gaan stijgen lijkt gering. Daar komt bij dat
grasland goed bestand is tegen overstroming.
Figuur 4.1 Overstromingen in Europa 1998-2009. Bron: SOER 2010. Het Milieu in Europa.
Toestand en verkenning 2010. Europees Milieuagentschap.
Overstromingen op grotere schaal zijn wel denkbaar in de kustgebieden als gevolg van een
tsunami die zou kunnen volgen op een grote onderzeese aardbeving of vulkaanuitbarsting. De
kans daarop is het grootst in regio's waar frequent aardbevingen voorkomen, zoals Italië,
Griekenland en Turkije. 67 Krachtige aardbevingen en tsunamis hebben ca. 1600 vC de Minoïsche
beschaving op Kreta en omstreken verwoest. Dichter bij Nederland vond op 6 april 1580
een aardbeving van ca. 6.2 op de schaal van Richter plaats in het Nauw van Calais. De aardbeving
werd gevoeld in Nederland, België, Engeland, Duitsland en noord-Frankrijk en veroorzaakte
een 4 meter hoge tsunami die de noord-Franse steden Calais en Boulogne overstroomde.
Voor de Noordzee dateert de laatste grote tsunami van tenminste 5000 jaar geleden,
67
De aardbeving zelf kan de landbouwproductie niet op grote schaal schaden. Landbouw is immers een diffuse
bedrijfstak. Wel zouden lokale clusters en vitale infrastructuur kunnen worden verwoest, bijvoorbeeld de
glastuinbouw in het Westland. Maar dat kan nauwelijks voedselschaarste op Europese schaal teweegbrengen.
23