De kwetsbaarheid van het Europese landbouw- en voedselsysteem ...

In Spanje daalde bijvoorbeeld het aantal kippen met 15 tot 20%. De totale financiële schade is
geschat op 13 miljard euro. 86 Vooral de rundvee- en vleessector leed grote schade.
Vaak wordt de schade van een natuurramp voor de landbouw deels gecompenseerd of zelfs
overgecompenseerd. Dat komt door de respons van de markt: het gekrompen aanbod leidt tot
hogere prijzen. Maar dat effect treedt alleen op als de vraag op peil blijft. Dat was niet het
geval bij de in 1986 begonnen BSE-crisis die leidde tot verlies van vertouwen en vraaguitval.
De schade was dan ook enorm. Alleen al in Nederland bedroeg de financiële schade t/m 2004
550 tot 940 miljoen euro. 87 De totale kosten in de EU-15 - inclusief toekomstige kosten - zijn
geraamd op 90 miljard euro. 88 Het geeft te denken dat de BSE-epidemie, ondanks krachtig -
zij het laat - ingrijpen door nationale overheden en de EU in de jaren ’90, nu al een kwart
eeuw duurt, nog altijd niet geheel voorbij is en nog steeds gepaard gaat met hoge kosten.
In het volgende hoofdstuk behandelen we een vijftal cases die we nader hebben geanalyseerd.
86
87
88
Olesen, J.E. 2006. Climate change as a driver for European agriculture. SCAR-Foresight in the field of agricultural
research in Europe. Expert paper.
C. Rougoor in: W. van der Weijden, R. Leewis & P. Bol 2007. Biological Globalisation - Bio-invasions and
their impacts on nature, the economy and public health. KNNV Publishing, Utrecht.
E.P. Cunningham (ed) 2003. After BSE - A future for the European livestock sector. Trinity College Dublin,
Ireland & European Association for Animal Production.
33