De kwetsbaarheid van het Europese landbouw- en voedselsysteem ...

More documents

Recommendations

Info

Optie 6. Diermeel weer selectief toelaten in veevoer Een heel andere optie om de EU meer zelfvoorzienend te maken in eiwit is: het diermeelverbod in de EU selectief maken. Tijdens de BSE-crisis heeft de EU in 2000 besloten een totaalverbod in te voeren op het gebruik van diermeel in veevoer. Aangezien diermeel een belangrijke bron van eiwitten voor de veehouderij was, moest de mengvoerindustrie op zoek naar een vervangende veevoergrondstof. Die werd gevonden in soja(schroot) uit Zuid Amerika. Volgens FAOSTAT nam de import van sojaschroot in de EU tussen 1999 en 2007 met bijna 50% toe tot ca. 32 miljoen ton/jaar. Volgens Elferink et al. (2007) 166 komt de uit de kringloop gehaalde hoeveelheid diermeel overeen met een areaal sojateelt van circa 10 miljoen ha. 167 Het overgrote deel van die teelt heeft plaatsgevonden in Zuid Amerika. Vanuit de agrosector en de milieubeweging is wel bepleit om het totaalverbod te vervangen door een selectief verbod. De Europese Commissie heeft in februari 2011 voorgesteld om het verbod op gebruik van diermeel van rundvee in veevoer te handhaven, maar wel diermeel van pluimvee toe te laten in varkensvoer en diermeel van varkens in pluimveevoer. 168 Dat lijkt verantwoord als betrouwbare testen voorhanden zijn en de handhaving strikt is. Die testen zullen naar verwachting binnenkort beschikbaar komen. 169 Een dergelijk beleid zou het mogelijk maken de import van soja(schroot) terug te brengen met ruw geschat 4 à 11% (Box 7.7). Dat zou de EU minder kwetsbaar maken voor het uitvallen van de import van soja(schroot). Bijkomend voordeel van deze optie is dat regenwoud en cerrado in Zuid Amerika worden gespaard, wat gunstig is voor biodiversiteit en klimaat. Wel vergroot de optie het risico van nieuwe uitbraken van BSE of andere prionziekten, maar dat heeft de EU zelf in de hand. Handelspartners zullen deze maatregel niet snel aanvechten, maar kunnen haar wel gebruiken (of misbruiken) om Europees rundvlees van hun markt te weren, zoals de VS trouwens nog altijd doet. Dat verklaart mede de behoedzaamheid waarmee de Europese Commissie het beleid aanpast. 166 Elferink, E.V., S. Nonhebel & A.J.M. Schoot Uiterkamp 2007. Does the Amazon suffer from BSE Prevention? Agriculture, Ecosystems and Environment 120: 467-69. 167 Hiervan moet op basis van economische allocatie ca. 1/3 worden toegerekend aan de soja-olie. Zie: H. Blonk, C. Alvarado & A. de Schryver 2007. Milieuanalyse vleesproducten. Pre Consultants en Blonk Milieuadvies. 168 Het voorstel is besproken in de Landbouw- en Visserijraad. Agendastuk zie: http://register.consilium.europa.eu/pdf/en/11/st06/st06619.en11.pdf. Voorlopig verslag: Council of the European Union (21 February 2011) Press Release 3070th Council meeting. Agriculture and Fisheries. Provisional version. Presse 30. PR CO 7. Brussels. http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/pressdata/en/agricult/119436.pdf 169 Versoepeling Europees totaalverbod diermeel. Agrarisch Dagblad 15 juni 2010. Zie ook: http://www.kennislink.nl/publicaties/test-maakt-hergebruik-diermeel-mogelijk 71
Box 7.6 Flexibele bijmengplicht biobrandstoffen LTO Nederland heeft het plan gelanceerd om de bijmengplicht van biobrandstoffen in brandstoffen voor het wegverkeer te gebruiken als stabilisator van de Europese graanprijzen. Bij lage graanprijzen zou er verplicht meer Europees graan worden gebruikt en minder geïmporteerde bio-ethanol. Dat zou de Europese graanprijs ondersteunen. Omgekeerd zou bij hoge prijzen het percentage Europees graan kunnen worden verlaagd. Het plan is doorgerekend door het LEI. 170,171 De basisgedachte is interessant, maar er zijn flinke handelspolitieke haken en ogen. Sturing van het percentage Europees graan kan via een verplicht minimumpercentage of via een tijdelijke importheffing op bio-ethanol. Beide maatregelen kunnen in de WTO worden aangevochten door exporteurs van bio-ethanol, zoals Brazilië en de VS. En als de EU via de bijmengplicht de interne graanprijs ook bij lage wereldmarktprijzen hoog wil houden, zal zij (tijdelijk) een importheffing op graan moeten leggen. Ook die zal bij de WTO worden aangevochten, namelijk door graanexporterende handelspartners. Dan zal exporteurs in elk geval compensatie moeten worden geboden. Ook in het licht van calamiteiten zijn er haken en ogen. Bij de productie van bio-ethanol wordt eiwit als bijproduct geleverd. Varieert dat percentage, dan kan de eiwitprijs juist minder stabiel worden en dat helpt niet om de EU meer zelfvoorzienend te maken in plantaardig eiwit. De flexibele bijmengplicht is dus wel bevorderlijk voor de veerkracht van de EU m.b.t. droogte, maar niet voor de veerkracht m.b.t. uitval van de import van soja. Optie 7. Vleesconsumptie ontmoedigen Ook aan de vraagkant is het mogelijk de EU minder kwetsbaar te maken voor een invoerstop van soja: door vermindering van de vleesconsumptie. De kwetsbaarheid van de EU voor calamiteiten is daarvoor geen voldoende reden, maar er zijn diverse andere redenen aangevoerd voor eetpatronen met minder vlees. Vergeleken met plantaardige productie is er grosso modo inefficiënt gebruik van grondstoffen en energie, groot beslag op grond, milieudruk, meer emissie van broeikasgassen en meer verlies van biodiversiteit. Ook zijn wel gezondheidsredenen tegen het huidige consumptieniveau van (met name rood) vlees aangevoerd, maar daar zijn niet alle voedingdeskundigen het over eens. 172 Terwijl elders in de wereld de vleesconsumptie per hoofd flink mee stijgt met de welvaart, stijgt zij in de EU de laatste decennia nog slechts licht. 173 De Europese Commissie verwacht voor het komende decennium nog een lichte stijging - vooral bij pluimveevlees - met 0,3% per jaar tot 4% boven het niveau van 2009, 174 maar een reductie lijkt niet bij voorbaat kansloos. Ten eerste is niet ondenkbaar dat het aanhoudende debat over dierenwelzijn en de recente opmars van de resistente MRSA en ESBL bacteriën gaan leiden tot een lagere groei of zelfs een daling van de consumptie van varkens- en pluimveevlees. Ten tweede zijn er al decennialang er 170 J.F.M. Helming, A. Pronk & G. Woltjer 2010. Stabilisatie van graanmarkten door flexibel gebruik van graan voor bio-ethanol. LEI-DLO, Den Haag. 171 Het voormalig kamerlid Waalkens heeft bepleit om het systeem niet te gebruiken in de plaats van, maar als aanvulling op een “ijzeren” graanvoorraad bedoeld voor perioden van echte graantekorten (waarbij de graanprijs bijvoorbeeld 3x zo hoog is als de interventieprijs). De bijmengplicht zou dan kunnen helpen voorkomen dat de EU met subsidie overschotten gaat dumpen op de wereldmarkt. Interventie zou dan eerst moeten worden gebruikt om de voorraad te verversen, daarna om dumpen te voorkomen. H.E. Waalkens 2010. Eerst ijzeren voorraad dan bijmengplicht. Agrarisch Dagblad 11 mei. 172 Zie o.a. Gezondheidsraad 2006. Advies Richtlijnen Gezonde Voeding 2006. 173 FAO 2009. The state of feed and agriculture. Livestock in the balance. 174 European Commission 2010. Prospects for agricultural markets and income in the EU 2010-2020. http://ec.europa.eu/agriculture/publi/caprep/prospects2010/fullrep_en.pdf 72
Page 1 and 2:
De kwetsbaarheid van het Europese l
Page 4 and 5:
Inhoud ____________________________
Page 6 and 7:
Optie 2. Voorschrijven buffercapaci
Page 8:
De kwetsbaarheid van het Europese l
Page 12 and 13:
Samenvatting rapport en advies ____
Page 14 and 15:
van ondervoeding door gebrek aan ij
Page 16 and 17:
schaarste, braakgelegde grond voor
Page 18 and 19:
Summary of report and advice ______
Page 20 and 21:
for lower income groups, especially
Page 22 and 23:
is apparently confident that any sh
Page 24 and 25:
1. Inleiding ______________________
Page 26 and 27:
Recente ontwikkelingen Na medio 200
Page 28:
We bezien achtereenvolgens: • een
Page 31 and 32:
egio is het weer weinig stabiel - z
Page 33 and 34:
onder energie, tarwe, soja en maïs
Page 35 and 36:
Klimaatverandering De toename van d
Page 37 and 38:
Verlies biodiversiteit Wereldwijd i
Page 39 and 40:
Daarnaast heeft het Platform een tw
Page 41 and 42:
• Trends als klimaatverandering,
Page 43 and 44: Box 4.1 Corporate governance voedse
Page 45 and 46: Box 4.2 Cyberwars Volgens de secret
Page 47 and 48: Figuur 4.2 De belangrijkste droogte
Page 49 and 50: Zuid Afrika zijn ook die resistenti
Page 51 and 52: Box 4.4 Wat is een relevante kans o
Page 53 and 54: Groter, hoewel niet te kwantificere
Page 55 and 56: Box 4.5 Wereldwijde effecten van de
Page 57 and 58: Box 4.6 Kan Nederland zichzelf voed
Page 59 and 60: Box 5.1 Het gehanteerde indicatieve
Page 61 and 62: Maar ook zonder insleep van ziekten
Page 63 and 64: uitmonden in de Franse Revolutie in
Page 65 and 66: Belangrijkste resultaten: • Al in
Page 67 and 68: Relative Quantities Relative Prices
Page 69 and 70: Een mortaliteit van 10% per kwartaa
Page 71 and 72: Milk Beef 5 5 4.5 4.5 P ri ce r ela
Page 73 and 74: Als de prijzen sterk stijgen draagt
Page 75 and 76: • Veehouders gaan ruwvoer winnen
Page 77 and 78: Box 6.1 Lessen uit de financiële c
Page 79 and 80: edrijven gaan opbieden tegen kapita
Page 81 and 82: Box 6.3 EU Landbouwbeleid Het Gemee
Page 84 and 85: 7. Opties om kwetsbaarheden te verm
Page 86 and 87: iedt weinig ruimte voor prijsstabil
Page 88 and 89: heeft een ca. 10% hogere opbrengst
Page 90 and 91: Voor het overige is de keus tussen
Page 92 and 93: Box 7.4 Energiegewassen en het mili
Page 96 and 97: vleesvervangers op plantaardige bas
Page 98 and 99: Optie 2. Intensivering beleid om in
Page 100 and 101: • fokkerij en selectie van varken
Page 102 and 103: • private opslag. Interventie moe
Page 104 and 105: helpt weinig als er al weinig lange
Page 106 and 107: een klein deel van het areaal grasl
Page 108 and 109: gunstig effect is op het inkomen va
Page 110 and 111: tengewone schade dekt van regen, dr
Page 112 and 113: Voorzorgsmaatregelen voor tweede ja
Page 114 and 115: De EU heeft verschillende mogelijkh
Page 116 and 117: wel door de hele EU kunnen worden v
Page 118 and 119: Responscapaciteit en respons Ook in
Page 120: mineralen vergen en veel minder emi
Page 123 and 124: Figuur 8.2 Aantal voedselrellen als
Page 125 and 126: Box 8.1 Land grabbing: kansen en ri
Page 127 and 128: Box 8.2 Verwaarlozing landbouw in A
Page 129 and 130: transportsector diende dan het nood
Page 131 and 132: Box 8.3 Effecten van kredietvoorwaa
Page 133 and 134: Box 8.4 Speculatie: vloek, zegen of
Page 135 and 136: • 80-90% van de handel vindt plaa
Page 137 and 138: In de VS heeft president Obama in 2
Page 139 and 140: 116
Page 141 and 142: 2. Kwetsbaarheid EU landbouw voor e
Page 143 and 144: 9. Gevolgen vulkaanuitbarsting Een
Page 145 and 146:
als in de steden. Boeren die netto-
Page 147 and 148:
omvangrijke programma’s en geldst
Page 149 and 150:
Advies in hoofdlijnen 1. De Europes
Page 151 and 152:
Adviezen EU Landbouwbeleid Advies 1
Page 153 and 154:
- regulering van de praktijk van su
Page 155 and 156:
- ontwikkeling van veestapels met e
Page 157 and 158:
Box Onderzoeksvragen voor de kennis
Page 159 and 160:
136
Page 161 and 162:
Main points of this advice 1. The E
Page 163 and 164:
Recommendations EU Agricultural Pol
Page 165 and 166:
The effect of such a discouragement
Page 167 and 168:
• at the European level, promote
Page 169 and 170:
Box Research questions for the know
Page 171 and 172:
148
Page 173 and 174:
150
Page 175 and 176:
Ger Roebeling Carin Rougoor Wouter
show all

De kwetsbaarheid van het Europese landbouw- en voedselsysteem ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?