Bijlagen - Erfgoedcel Kempens Karakter

More documents

Recommendations

Info

De familie van Leefdael en Morkhoven Het adellijke geslacht van Leefdael, naar wie tot op de dag van vandaag de Leefdaelhoeve in Morkhoven nog steeds genoemd wordt, behoorde tot de familie van Leefdael, die over de heerlijkheid Tielen-Gierle regeerde. Deze van Leefdaels waren op het einde van de vijftiende eeuw door huwelijk in het bezit gekomen van de heerlijkheid Tielen-Gierle en verbleven sindsdien op het kasteel te Tielen. Van hun bezittingen in morkhoven, het huis (de Leefdaelhoeve) en andere onroerende goederen, wordt voor het eerst gewag gemaakt in het testament van Filips van Leefdael en Anna van Gavere van 23 april 1554. Door het spel van erfopvolging en familiehuwelijk raakten de bezittingen in Morkhoven afwisselend gescheiden van, verenigd met, en opnieuw gescheiden van de heerlijkheid Tielen-Gierle. Verschillende leden van dit adellijk geslacht hebben op het hof van Leefdael te Morkhoven gewoond, onder anderen Philippina van Leefdael (gestorven in Morkhoven op 7 december 1639, op 27 juli 1632 gehuwd met Adam van Baexem, heer van Westmeerbeek) en hun zoon Rogier van Baexem. Jonkheer Rogier van Baexem erfde van zijn oom Urbaan-Rogier, baron van Leefdael, heer van Tielen en Gierle de naakte eigendom van diens goederen. Om aan het proces met zijn tante Anna Francisca Van der Noot, die van haar echtgenoot Urbaan- Rogier, baron van Leefdael, het vruchtgebruik over de heerlijkheid Tielen had ontvangen, een einde te stellen, huwde Rogier van Baexem met zijn tante en nam wellicht daarna zijn intrek in het kasteel van Tielen. Hun zoon Filips-Urbaan van Baexem kocht in 1714 secker groodt huijs met schallien gedeckt, stallingen, torffhuijs, schuere, ende met de erffue daer aen geleghen binnen sijn vesten ... ligghende rontomme in sijn water ... gemeenlijck genoempt het hoff van Leeffdael van Johan, geboren baron van Leefdael, heere van Deurne ende Liessel, president (- schepen) der stadt 's Hertogenbosch ... ende den heere Geeraert Suljard de Leeffdael, capiteijn van een compagnie voetknechten ten dienste vande heeren Staeten van Hollant. Door deze verkoop ging het Hof van Leefdael definitief uit de handen van de gelijknamige familie. Bij gebrek aan documenten is het niet mogelijk te bepalen welke feodale rechten de familie van Leefdael bijna twee eeuwen lang in Morkhoven heeft uitgeoefend. De relatie Morkhoven - Herentals Van de middeleeuwen tot aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog was Morkhoven een typisch landbouwdorp. De geschiedenis van deze kleine gemeenschap, die eeuwenlang nauwelijks een paar honderd inwoners telde, was steeds nauw verbonden met die van de stad Herentals. Tijdens het ancien régime vervulde Herentals in administratief, cultureel, juridisch en kerkelijk opzicht een centrumfunctie voor een respectabel aantal Kempense dorpen en tot op de dag van vandaag heeft het die taken voor Morkhoven in velerlei opzichten blijven vervullen; sommige functies werden zelfs nog geïntensiveerd. De meest diepgaande invloed heeft Herentals op deze Kempense dorpen uitgeoefend door zijn marktfunctie. Tekenend in dit opzicht is dat in de volksmond in Morkhoven en Noorderwijk ‘naar de stad gaan’ hetzelfde betekent als naar Herentals gaan. Gezien de nauwe vervlechting van het dagelijks leven van Morkhoven met de stad Herentals, hing het wel en wee van Morkhoven, evenals dat van de omliggende dorpen, samen met het lot van Herentals. Zo had Morkhoven van de zestiende tot de achttiende eeuw, evenals de andere dorpen uit de Herentalse periferie, veel te lijden van de soldaten die in Herentals in garnizoen lagen. De Boerenkrijg Tijdens de Besloten Tijd en de Boerenkrijg deden Noorderwijk en Morkhoven hun vaderlandse plicht. Zowel de pastoor van Morkhoven als zijn confrater uit Noorderwijk weigerden de eed van trouw aan de Franse grondwet af te leggen. Beiden moesten daarom onderduiken. In het diepste geheim lazen zij de mis in een schuur en dienden zij de sacramenten toe. De jongens uit Morkhoven en Noorderwijk namen actief deel aan de gevechten van de Boerenkrijg. Wegens de grote lacunes in het bronnenmateriaal, inherent aan een geheime beweging die maar enkele maanden geduurd heeft en niet slaagde in haar opzet, is het niet mogelijk om het aandeel van Noorderwijk en Morkhoven aan deze opstand juist te bepalen. Opmerkenswaardig is alleszins het feit, dat uit de papieren die de Fransen op het lijk van Theodoor Van Dyck, de penningmeester van het Boerenleger, buitmaakten, blijkt dat Morkhoven in het Kempense Boerenleger een compagnie onder eigen naam bezat. In deze compagnie dienden 22 Morkhovenaars, wat veel is op een bevolking van iets meer dan driehonderd zielen. Het feit dat meer dan de helft van de Erfgoedconvenant regio Kempen - BIJLAGEN intentienota p. 18
Kempense jongens die deel uitmaakten van de Morkhovense compagnie uit andere Kempense lokaliteiten afkomstig waren, doet niets af aan de inzet van dit kleine Kempense dorp. De Morkhovense compagnie, die waarschijnlijk zo genoemd werd omdat haar kapitein J.B. Horemans uit Morkhoven afkomstig was, nam zeker deel aan de gevechten rond Diest (12 - 15 november 1798) en de strijd bij Mol (22 november 1798). Ook twaalf jongens uit Noorderwijk behoorden tot de Morkhovense compagnie. Het is evenwel niet bekend of de Noorderwijkse bijdrage tot de Boerenkrijg hiertoe beperkt is gebleven. Erfgoedconvenant regio Kempen - BIJLAGEN intentienota p. 19
Page 1 and 2: “KEMPENS KARAKTER” SAMEN WERKEN
Page 3 and 4: 9.1. Charter “Zeven gemeenten wer
Page 5 and 6: � BIJLAGE BIJ 9.2: SAMENSTELLING
Page 7 and 8: � BIJLAGE BIJ 9.2: OPRICHTINGSOVE
Page 9 and 10: 9.4. Verslagen en presentaties �
Page 11 and 12: penningen van Romeinse keizers. Het
Page 13 and 14: Aan het begin van de 20ste eeuw ver
Page 15 and 16: twee dorpsschepenen van Noorderwijk
Page 17: werden Morkhoven en Noorderwijk in
Page 21 and 22: Het meisjesonderwijs in Herenthout
Page 23 and 24: �� NIJLEN ** Nijlen Prehi
Page 25 and 26: van de toren heeft een kruisgewelf.
Page 27 and 28: Reeds in 1420 stond er een kapellet
Page 29 and 30: dat de woningen verspreid lagen ove
Page 31 and 32: Kerken 1. Sint-Lambertus- of Salvat
Page 33 and 34: Wielshoeve, ten Dijke, de Berthoeve
Page 35 and 36: Münchengladbach, ook Ijzeren Rijn
Page 37 and 38: ** Dorpsgeschiedenis en economische
Page 39 and 40: ovale dorpscentrum, de z.g. Singel,
Page 41 and 42: **Het oorlogsverleden van Nijlen, K
Page 43 and 44: Vanaf 18.00 u. worden de bevelen ge
Page 45 and 46: - 1992. ACEC-UNION MINIERE wordt in
Page 47 and 48: keuken met trap, een kelder en een
Page 49 and 50: Gelukkig kwam er voor deze mensen n
Page 51 and 52: - Hieronymus: die nog volgt. Carel
Page 53 and 54: leeuwen, die elk een bannier vastho
Page 55 and 56: terugkocht om het aan haar gunsteli
Page 57 and 58: �� NIJLEN De heerlijke ge
Page 59 and 60: vervallen kasteel en versierde de o
Page 61 and 62: �� HERENTHOUT De Sint-Gum
Page 63 and 64: �� NIJLEN Onze kerk De St
Page 65 and 66: 9.6. Overzicht roerend erfgoed werk
Page 67 and 68: Het archief van Heemkring De Linde,
Page 69 and 70:
- Nog andere fotocollecties in priv
Page 71 and 72:
** Schilderijen, beelden en kunstco
Page 73 and 74:
De aanwezigheid in de St.-Pieterske
Page 75 and 76:
Wanneer de Kempische vrouw in zware
Page 77 and 78:
** Morkhoven - Vlag van de Koninkli
Page 79 and 80:
Grobbendonk[deelgemeente] , Kerk Si
Page 81 and 82:
onbekend / 1 - 500 Grobbendonk[deel
Page 83 and 84:
26 steen[graf-] / van Schotti, Jean
Page 85 and 86:
�� HERENTALS ** Herentals
Page 87 and 88:
�� HERENTHOUT 1. Zij-alta
Page 89 and 90:
103. Kruisafneming 104. Schilderij
Page 91 and 92:
�� LILLE - Beelden Van de
Page 93 and 94:
onbekend / 1601 - 1700 Lille[deelge
Page 95 and 96:
Gierle , Kerk O.L.Vrouw 10 monstran
Page 97 and 98:
onbekend / 1842 Gierle , Kerk O.L.V
Page 99 and 100:
** Kunstpatrimonium Poederlee 1 ker
Page 101 and 102:
18 monstrans[zonne-] / onbekend / 1
Page 103 and 104:
52 doksaal / onbekend / 1863 Wechel
Page 105 and 106:
4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
Page 107 and 108:
4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
Page 109 and 110:
Stoelen metalen buizen met houten r
Page 111 and 112:
Stola groen wol? Stola groen zijde
Page 113 and 114:
misampulle wit verzilverd metaal H.
Page 115 and 116:
uitvaartliturgie (aanvulling) Lecti
Page 117 and 118:
Piedestal Hout ( H.63 voet 21x21 cm
Page 119 and 120:
goudzijde, voering katoen Stola gou
Page 121 and 122:
Zilver (vat H.25 DM. ) Kelk (voet H
Page 123 and 124:
kandelaars 55x70 voet DM 18 koper H
Page 125 and 126:
�VORSELAAR - Patrimonium klooster
Page 127 and 128:
Vorselaar , Kerk Sint-Pieter 32 mon
Page 129 and 130:
Vorselaar , Kerk Sint-Pieter 65 bee
Page 131 and 132:
- Den Rostal De vroegste vermelding
Page 133 and 134:
- Zelle Vermeldingen van dit toponi
Page 135 and 136:
Den Mesacker aen de Broeckxsijde (G
Page 137 and 138:
** Dialecten �� GROBBENDO
Page 139 and 140:
�� NIJLEN - Nieuwjaarszin
Page 141 and 142:
** Spelen Spel van de Roetaert In 1
Page 143 and 144:
�� OLEN - Staande en ligg
Page 145 and 146:
- “De pol, de appelpol, de ovenpo
Page 147 and 148:
november) togen de bedevaarders naa
Page 149 and 150:
** Noorderwijk De devotie ter ere v
Page 151 and 152:
Peer stoet Peer Stoet is het zinneb
Page 153 and 154:
** Volksverhalen (narratologie), sa
Page 155 and 156:
0119 AMICH0128- 0128 AMICH0128- 012
Page 157 and 158:
AMICH0068- 0068 AMICH0072- 0072 AMI
Page 159 and 160:
AMICH0155- 0155 AMICH0157- 0158 AMI
Page 161 and 162:
AMICH0232- 0232 AMICH0233- 0233 AMI
Page 163 and 164:
AMICH0048- 0048 AMICH0053- 0053 AMI
Page 165 and 166:
** Noorderwijk Nummer Type Omschrij
Page 167 and 168:
0267 doodgeslagen AMICH0274- 0274 A
Page 169 and 170:
�� HERENTHOUT Nummer Type
Page 171 and 172:
0294 sagen AMICH0300- 0300 AMICH010
Page 173 and 174:
AMICH0124- 0124 AMICH0125- 0125 AMI
Page 175 and 176:
AMICH0060- 0060 AMICH0060- 0060 AMI
Page 177 and 178:
0096 AMICH0101- 0101 AMICH0101- 010
Page 179 and 180:
0279 sagen AMICH0285- 0285 AMICH028
Page 181 and 182:
�� NIJLEN ** Bevel Nummer
Page 183 and 184:
HVANH0106- 0106 HVANH0111- 0111 HVA
Page 185 and 186:
HVANH0186- 0186 HVANH0187- 0187 HVA
Page 187 and 188:
HVANH0080- 0080 HVANH0082- 0082 HVA
Page 189 and 190:
KBRUY0150-0156 7. Sprookjes Het ros
Page 191 and 192:
AMICH0090-0090 1.4 Luchtgeesten Man
Page 193 and 194:
�VORSELAAR - Publicatie “Vorsel
Page 195 and 196:
AMICH0221- 0221 AMICH0225- 0225 AMI
Page 197 and 198:
9.8. Overzicht onroerend bouwkundig
Page 199 and 200:
** Bouwel Beschermde monumenten: -
Page 201 and 202:
�� HERENTALS ** Herentals
Page 203 and 204:
Burgerhuizen en boerderijen Behalve
Page 205 and 206:
eikenboom op de Hoogton, het zgn; m
Page 207 and 208:
�� HERENTHOUT DE KAPEL "U
Page 209 and 210:
galmgaten, boven een pseudobalustra
Page 211 and 212:
�� LILLE Lille DE HOEVE "
Page 213 and 214:
afgebroken, zodat nu nog maar een s
Page 215 and 216:
elementen. Het is een beschermd woo
Page 217 and 218:
- Pastorie Kessel (Kessel-Dorp) De
Page 219 and 220:
dat het toen al met zekerheid besto
Page 221 and 222:
luiken met gestileerd bloemmotief v
Page 223 and 224:
overwegend neogotisch. De beelden d
Page 225 and 226:
Algemene kenmerken van het neo-Roma
Page 227 and 228:
- Het Kasteel De Borrekens Het pron
Page 229 and 230:
- Café Het Engels Huis (Bouwel) In
Page 231 and 232:
- Merodese bossen ∗ Omschrijving:
Page 233 and 234:
- De putkuip uit hoeve Ten Dycke (G
Page 235 and 236:
** Architectuur en gebouwen � BRO
Page 237 and 238:
Z.g. "Natuurvriendenhuis" Vrijheids
Page 239 and 240:
39. Vml. vrije meisjesschool, thans
Page 241 and 242:
** Poederlee 1) Parochiekerk St.-Ja
Page 243 and 244:
�VORSELAAR - Heel wat typische he
Page 245 and 246:
** Pleinen, wegen, heirbanen en ker
Page 247 and 248:
�� NIJLEN - Mariakapel (K
Page 249 and 250:
** Molens en toegangspoorten ��
Page 251 and 252:
2003 op vakkundige wijze door Adria
Page 253 and 254:
Natuurlijke structuur De natuurlijk
Page 255 and 256:
�� NIJLEN De gemeente Nij
Page 257 and 258:
�VORSELAAR - Kleine Nete De Klein
Page 259 and 260:
zwarte specht en de boomvalk zijn j
Page 261 and 262:
3. Activiteiten in het Olens Broek.
Page 263 and 264:
Domein Teunenberg Domein Teunenberg
Page 265 and 266:
ontstond langs de Grote en de Klein
Page 267 and 268:
Rooien (…) �� NIJLEN Ne
Page 269 and 270:
9.10. Bronnen en publicaties uit he
Page 271 and 272:
- 2007: ‘Wonen’ - tuin Molenwat
Page 273 and 274:
�� HERENTALS Jaarboek I (
Page 275 and 276:
Het Hertals dialect Jef Van den Bos
Page 277 and 278:
Commissie van Burgerlijke Godshuize
Page 279 and 280:
Jules Van Olmen: Parochie Sinte Ame
Page 281 and 282:
- Sint-Antoniusgilde Olen (1627-197
show all

Bijlagen - Erfgoedcel Kempens Karakter

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?