Bijlagen - Erfgoedcel Kempens Karakter

Algemene kenmerken van het neo-Romaans concept zijn o.m. de rondboogfries als gevelbeëindiging, het
geprofileerd rondboogportaal, de gestalte van de toren (spletige kijkgaten, rondboogvormige galmgaten,
rond traptorentje, tentdak), alsook de samengestelde vensters met een maaswerk in constructie-beton en
ruime aandacht voor de cirkel en de cirkelboog. Zo zijn zowel de westgevel van de middenbeuk als de
oostgevel van het koor met decoratieve rondvensters uitgerust. De "neogotische" steunberen verstoren
enigszins de stijlzuiverheid. Bij de toren ontbreken ze weliswaar; hier zijn de gevels dan weer d.m.v. van
lisenen (= verdiepte gevelvakken) in reliëf gezet.
Bij afwezigheid van zuilen of pilaren ontvouwt het bepleisterde interieur zich als een zaalkerk met fris
geschilderde muren. Gentenaar Ganton ontwierp de grote glasramen in de oost- en westgevel; in de
figuratieve voorstelling staat het kruis centraal. De overige glasramen alsook de kruisweg in houtskool
dateren uit 1965 en werden vervaardigd door kunstschilder-glazenier Vingerhoets uit Antwerpen. Architect J
.A. Van der Gucht ontwierp het “stenen” kerkmeubilair, nl. de altaren, de communiebank, twee
kerkmeesterbanken en twee biechtstoelen; de steenhouwers Peeters uit Antwerpen deden de technische
uitvoering ervan. De overige houten kerkmeubels (het gestoelte en de twee biechtstoelen) zijn van de hand
van Lemmens uit Herentals. De firma Stevens (Duffel) construeerde het orgel (1932).
De Cité en Leemanslaan te Sint-Jozef-Olen
In Sint-Jozef-Olen vormt de Leemanslaan samen met de Koper-, de Radium-, de Zand- en een deel van de
Kasteel- en Watertorenstraat de zogenaamde “Olense Cité” of het Koperen Dorp en is ontstaan ten
behoeve van de werknemers van het huidige Umicore/Cumerio. De woonwijk uit de jaren 1923-1930 en
1951-1957, deels gesloopt in de periode 1961-1988, omvat per twee gekoppelde woningen voor het
kaderpersoneel (Leemanslaan), meestergasten (Watertorenstraat) en bedienden en arbeiders (Koper-,
Radium- en Zandstraat). In het boek “Brieven aan Boudewijn” beschrijft schrijver Walter Van Den Broeck,
zelf geboren in de Koperstraat, uitvoerig het leven in de Cité.
Vierzijdige Piramidemonument
Op het dorpsplein voor de Sint-Jozefkerk bewonder je een enig monument, opgevat in de vorm van een
piramide in koper, waarrond een zitbank je uitnodigt om rustig te genieten. André Van Opstal heeft het
ontworpen. De werkhuizen van M.H.O. (Metallurgie Hoboken Overpelt) hebben het vervaardigd. Jef De
Ceuster uit Herentals levert de houten modellen voor de halfreliëfbeelden. De firma Vanden Bossche uit
Mechelen heeft deze beelden gegoten.
De vier panelen hebben een verstrekkende waarde, symbolisch en wezenlijk, door de uitbeelding van de
hoekstenen van de parochie. Het eerste, gericht naar het noorden, biedt een tafereel van het voorbije leven:
een turfsteker met de eerste vermelding in 1154, en de namen van gehuchten in Geel. Dit, gericht naar het
westen, leunt aan bij de industrie, met een achtergrond van fabrieksgebouwen en een ovenarbeider op de
voorgrond. Je leest de evolutie van de verschillende namen van de maatschappij, van 1908 tot heden. Het
zuidelijke paneel beklemtoont het familiaal en sociaal aspect met een man en vrouwen hun kind centraal op
het voorplan, verder woningen en parochielokalen, o.a. 'De Vrede'. Het oostelijke paneel kiest de kant van
de kerk) met de voorstelling van de patroonheilige en zijn attribuut, de zaag en het kind Jezus; daaronder
de namen van gehuchten die in Olen tot de parochie behoren. De piramide is opgericht n.a.v. het 75-jarig
bestaan van de Sint-Jozefparochie, gelegen onder Olen én Geel. Hier bevinden zich de M.H.O.-fabrieken
(thans Umicore/Cumerio). In deze cité-parochie situeert zich de "Brief aan Boudewijn" van Walter Vanden
Broeck. Het monument verdient om meer dan één reden de aandacht. Het bindt Olen en Geel, Hoboken en
Overpelt, toont het lokale leven economisch, landelijk, familiaal en sociaal, religieus. Dergelijk vierluik heeft
zin voor de hele gemeenschap.
Erfgoedconvenant regio Kempen - BIJLAGEN intentienota p. 225