Bijlagen - Erfgoedcel Kempens Karakter

overwegend neogotisch. De beelden dateren uit de 19de en de 20ste eeuwen hebben een geringe
kunsthistorische waarde. De moderne glasramen (1965) werden vervaardigd in het atelier van de bekende
Antwerpse kunstenaar Jan Huet.
De Sint-Willibroduskapel
De Sint- Willibrorduskapel van het gehucht Meren bevindt zich ten zuiden van de haakse bocht van de
"Meren"-straat en is via een ca. 30 meter lang pad met de openbare weg verbonden. Een zestal linden
omringen dit bij K.B. van 27/10/1982 beschermd monument. Alhoewel de oudste vermelding van een
Willibrorduskapel alhier teruggaat tot de 15 de eeuw (1414?), verwierf het gebedshuis zijn huidig uitzicht in
1761-63. Deze eenbeukige kapel bestaat uit een schip van twee traveeën met een driezijdige absis.
Architecturaal herken je er zowel sporen van de gotiek als van de barok. Tot de gotische kenmerken
behoren o.m. de versneden steunberen en vooral het dichtgemetseld spitsboogvormig tweelicht in de absis.
De vier segmentboog ramen daarentegen zijn ontleend aan de vormentaal van de barok. De aankleding
van de voor- of westgevel bleef uitermate sober met een oculus en een zolderluik in de puntgevel. De deur,
geplaatst in een portaal met afgeronde hoeken, staat in de noordgevel. De gevel eindigt op een
gecementeerde muizetandfries. Op het leien zadeldak prijkt een zeszijdig dakruitertje met open
klokkenstoel en ranke spits.
Sedert de jongste restauratie en renovatie (ca. 1990) is het interieur als tentoonstellingsruimte ingericht. Tot
het origineel meubilair van deze gehuchtskapel behoren alleszins het barokke portiekaltaar in gemarmerd
eikenhout en de bekronende nis met Willibrordusbeeld. In de traditionele volksdevotie werd deze
patroonheilige vooral aanroepen als specialist tegen zweren en andere huidaandoeningen. Tussen 1592 en
1918 werd in deze kapel, waarin ooit drie altaren stonden regelmatig mis gelezen. Nadien bleef ze nog tot
na de Tweede Wereldoorlog een "halte" in de H. Kruisprocessie die jaarlijks door de velden trok teneinde
een goede oogst te bekomen.
De afspanning Sint Sebastiaen
Als "aloude" afspanning een symbool van het transport en het "verkeer" tijdens de middeleeuwen en het
Ancien Régime ontstaan bij een knooppunt, van wegen, is dit pand de jongste decennia precies mede door
de verkeersdrukte van de moderne tijd (Geelseweg) tot een toeristisch-recreatief minder aantrekkelijke site
ontaard. Door de aanleg van het Albertkanaal werd bovendien de rechtstreekse "navelstreng" met Olendorp
afgesneden. Vandaar dat de historische draagwijdte en geladenheid van dit gebouw zijn architecturale
betekenis ruimschoots overstijgt.
Den Bastiaan, de symboliek van de naam alleen reeds suggereert de functie van dit pand duikt reeds op in
de 16 de eeuw als afspanning, halte en rustplaats op het postkoetstraject van Herentals via Geel naar
Turnhout. Het situeerde zich tussen de Olense landbouwgehuchten Gerheyden, Doffenhoek en Neder Buel.
Tot in het begin van de 20ste eeuw behield het de toeristische functie van "hotel". Misschien stapte Keizer
Karel hier ooit wel eens binnen want ook de herberg Sint-Sebastiaan maakt aanspraak op de echte Olense
"drie-oren-pot". Tijdens de Boerenkrijg wist Emanuel Van Gansen (p. 75) hier de monstrans, gestolen uit de
kerk van Westerlo, na een bloedig gevecht waarin enkele Franse soldaten omkwamen, te heroveren. In de
19de eeuw tenslotte was deze herberg de rendez-vousplaats van de Herentalse burgerij die op zondag tot
hier wandelde om er in de schaduw van een "stemmige" linde een pot gerstenat te drinken. Het gebouw zelf
heeft een sobere baksteenarchitectuur onder een pannen zadeldak. De straatgevel telt zes traveeën met
een iets bredere dienstdeur. Voor de herberg staat een speciaal gesnoeide "terraslinde" met ondersteunend
houtwerk en vierzijdige zitbank.
Het Olens Boerke
Het standbeeld “Het Olens Boerke” bevindt zich op het kruispunt Pastoriestraat-Beilen. Het werd
aangekocht met geld van “1000 jaar Olen”, de vzw die de festiviteiten tijdens de milleniumviering in 1994
organiseerde en coördineerde. In 1998 werd dit beeld ingehuldigd.
Erfgoedconvenant regio Kempen - BIJLAGEN intentienota p. 223