Bijlagen - Erfgoedcel Kempens Karakter

afgebroken, zodat nu nog maar een stuk van de romp zichtbaar is, weliswaar volledig overgroeid met
klimop.
- Stenen windmolen met omgeving, Gierle
- Rooienkapel, Gierle
De Rooienkapel, eigenlijke benaming is ‘Kapel van O.-L.-Vrouw Bezoeking’, ingeplant op een met eiken en
beuken beboomd pleintje. Deze kapel zou reeds in een oorkonde van de 16 de eeuw te vinden zijn. In de
19 de eeuw zou zij volledig omringd geweest zijn met een vest (versterkte kapel , een soort schansfunctie).
Het is een bakstenen kapel met zadeldak en een eenvoudig gotisch klokkentorentje, vernieuwd bij de
jongste opknapbeurt in het begin van de jaren 1990.
- O.L.Vrouwekerk, toren, Gierle
Achthoekige westertoren met scherpe leien naaldspits, waar veelvuldig gebruik van zandsteen werd
gemaakt. De kerk is echter in typische Kempische baksteengotiek opgericht en heeft nog een omringend en
ommuurd kerkhof, thans buiten gebruik met enkele bewaarde grafstenen. Het is een merkwaardige,
elegante en zeer opmerkelijke toren. Het achtzijdig segment heeft spitsbogige galmgaten.
- De latijnse school en De jeneverstokerij, Gierle
Verscheidene geleerde mannen heeft Gierle te danken aan de Latijnse school die hier reeds in de 14 de
eeuw bestond. De Gierlenaren hebben steeds aangetoond dat zij een degelijk en godsdienstig onderwijs
wilden. De onderwijzers in de Latijnse school waren gewoonlijk de onderpastoor of kapelaan of koster. Het
was de pastoor die, in overleg met het wereldlijk bestuur, de onderwijzer benoemde.Sinds de Franse
Revolutie ging het te Gierle met het onderwijs zoals op alle andere gemeenten. Vele scholen verdwenen. Bij
de Hollandse bezetting in 1815 kwam te Gierle een Hollandse schoolmeester Megens, maar deze werd niet
aanvaard door de bevolking. De gemeenteschool bleef ondertussen leeg staan totdat in 1884 bij het
verschijnen van de nieuwe schoolwet, de gemeenteschool opnieuw werd geopend en sinds 1896 door 2
onderwijzers werd les gegeven. Een schoolreglement uit 1562 leert ons dat de onderwijzer de plicht had de
jongens Latijn te doen spreken, en de “fundamenten en figuren der grammatica” aan te leren.
- Dorpskom, Gierle
De gotische kerktoren heeft een vierkante voet met een achtzijdige verdieping en spits, die soms de
clunytoren van de Kempen wordt genoemd. De kerk zelf is in laatgotiek opgetrokken. In de periode 1912-
1914 werd het gebouw -uitgenomen de toren- gesloopt en werd een nieuw schip in neogotische stijl
opgetrokken onder het waakzame oog van architect Ernest Dieltiens. De O.-L.-Vrouwekerk bevat
verscheidene mooie stukken uit de 17 e en 18 e eeuw en herbergt eveneens de glasramen uit de kapel van
het nu opgeheven klooster van de ursulinen.
Aan de noordoostzijde van de kerk bevinden zich de geklasseerde Kempense schuur en de Latijnse
School, de latere jeneverstokerij, die eveneens geklasseerd is. Een herinneringssteen aan de gevel geeft
de aanpassingen van het complex aan.
Ten zuiden van de kerkingang lonkt het dorpscafé ‘In Den Eik’ uit 1803, het stamcafé van Louis Neefs.
Rechts daarvan verrijst het oude gemeentehuis met bovenaan drie borstbeelden van voorname Gierlenaren
in de nissen. Het zijn Pieter de Nef, Petrus van der Heyden, alias Petrus de Thimo en Jan Gerard Van
Hooghten. Het gebouw werd opgericht in Vlaamse stijl in 1895 met als bouwmeester Pieter Jozef
Taeymans. Tegen de westgevel heeft men de oorspronkelijke, gemeenschappelijke pomp geplaatst, die
vroeger centraal stond op het parkje voor het dorpscafé.
- Kempense schuur, Gierle
Typische driebeukige Kempische langschuur in baksteenbouw, minstens opklimmend tot 18 de eeuw cfr. De
inplanting op de Ferrariskaart van 1771-1777. Ze heeft een uitgespaarde westhoek onder een laaghangend
Erfgoedconvenant regio Kempen - BIJLAGEN intentienota p. 213