Bijlagen - Erfgoedcel Kempens Karakter

zeeniveau gelegen is. Ter hoogte van Ternaaien dringt het kanaal echter het gevoelig hoger gelegen
Haspengouwsplateau (+90 m tot +11O m) binnen. Om het niveau van +50 m te respecteren - de voeding
van het kanaal gebeurt immers vanuit de Maas - was men genoodzaakt tot het graven van een diepe sleuf
in de krijtlagen daar .Vandaar dat het Albertkanaal in het agrarische Zuidoost- Limburg een totaal andere
fysionomie heeft dan in de vlakke Antwerpse Kempen.
De Sluizen van Olen
Een kanaal met 5 sluizen
Het niveauverschil tussen de Luikse Maas (ca. +5O m) en de Antwerpse dokken (ca. +5 m) wordt
"geregeld" door vijf sluizen. Voor de moderniseringwerken bestond elke sluis uit drie sassen: twee van
136m x 16m en één van 55m x 7, 5m .De vier opwaartse sluizen - nl. Genk, Hasselt, Kwaadmechelen en
Olen - overbruggen elk een hoogteverschil van ca. lO m, terwijl het verval van het sluizencomplex ter
hoogte van Wijnegem amper 5.45m bedraagt. Het overschot aan voedingsdebiet dat hierdoor op het traject
Olen- Wijnegem ontstaat, wordt aangewend om de Antwerpse agglomeratie van drinkwater te voorzien. Het
verval ter hoogte van de Olense sluizen bedraagt precies 10 meter: van 19.7m kanaalopwaarts naar 9,7 m
kanaalafwaarts!
Duwvaart
Terwille van de duwvaart - bij duwvaart worden twee of vier duwbakken van elk 76.5 m x 11.4 m x 3m met
elkaar verbonden en door een duwboot voortbewogen - werd in 1960 besloten het kanaal te moderniseren:
de werkzaamheden hadden enerzijds betrekking op het verbreden en verdiepen van de waterweg en
anderzijds op het aanpassen van de sluizen. De dwarsdoorsnede werd verdrievoudigd en tot minimum 450
m² opgevoerd. Na deze aanpassingswerken is het kanaal 5m diep; de bodembreedte bedraagt 75m en de
breedte ter hoogte van de waterlijn schommelt tussen 100 en 110 meter. Teneinde het versassen van
duwvaartkonvooien tot 9000 ton mogelijk te maken, werd het kleine sas vervangen door een modern
duwvaartsas van 200m bij 24m. Thans is het transport via dit kanaal goed voor ruim éénderde van de totale
Belgische goederentrafiek via de binnenvaart. Per etmaal worden hier, in het sluizencomplex van Olen,
gemiddeld 120 "bewegingen" genoteerd. De bediening van het Olense sluizencomplex gebeurt vanuit een
centrale "kamer" die zich in de 15m hoge toren bevindt. Dankzij een gesloten TV.-circuit wordt een veilige
afstandsbediening mogelijk gemaakt.
Erfgoedconvenant regio Kempen - BIJLAGEN intentienota p. 256