Bijlagen - Erfgoedcel Kempens Karakter

** Molens en toegangspoorten
���� GROBBENDONK
- De watermolen (Grobbendonk)
De watermolen is één van de mooiste slagmolens van de Kempen en is gelegen aan de samenvloeiing van
de Kleine Nete en de Aa. De molen staat op de eigenlijke Nete (de zijarm en de arkuil zijn gegraven). Hij
draait nog bijna dagelijks op de kracht van water, er wordt haver en gerst voor paarden geplet. De
watermolen behoorde in de 13de eeuw toe aan de Heren van Grobbendonk. In 1268 brandde hij af. In 1597
werd hij opnieuw totaal verwoest en in 1919 werd hij nogmaals door brand geteisterd. In 1921 werd hij
helemaal vernieuwd. De watermolen en het schilderachtige natuurkader zijn sinds 1962 beschermd.
- Windmolen (Bouwel)
De huidige beschermde graanwindmolen werd overgebracht vanuit Westerlo (Voortkapel) in 1925. De
oudste inkerving in een balk dateert van 1732. Hij diende ter vervanging van de oude molen die door brand
werd verwoest in 1914. De molen bleef in werking tot 1940 en werd in 1973 gerestaureerd. Al sinds 13
oktober 1943 is de windmolen geklasseerd als monument.
���� HERENTALS
- Bovenpoort
- Zandpoort
���� LILLE
- Standaardmolen op de Sept te Wechelderzande (molen Verellen)
De eerste Wechelse windmolen stond op de Molenheide. Het was op 10 december 1626 dat de schout met
de gemeyne ingesetenen van Wechelderzande en Vlimmeren, hun heer Philips IV van Spanje, om toelating
vroegen een windmolen te mogen bouwen voor hun twee leefgemeenschappen. Waarschijnlijk is hij
gebouwd tussen 1648 en 1675. In 1830 was hij eigendom van graaf de Pestre. In 1862 werd hij verplaatst
naar de Sept omdat de streek van Molenheide te bosrijk was. In 1877 was hij in bezit van maalder Karel
Van Goubergen-Wouters die hem in 1893 verkocht aan Karel Verellen-Goossens. In 1935 werd hij
afgebroken.
- Open standaardmolen op de Beulk te Wechelderzande (molens Stevens)
Deze molen stond in de nabijheid van het dorp op de plaats waar nu zagerij Helsen zich bevindt. Hij was
eigendom van de gebroeders Stevens. Hij heeft daar niet lang gedraaid. In 1916 overgebracht vanuit
Itegem en in 1924 reeds verkocht aan een molenaar uit Tongerlo.
(zie molens der Zuiderkempen)
- De spekmolen op het Middelveld te Gierle
Deze molen stond niet ver buiten het dorp, nabij de steenweg op Turnhout, op het Middelveld. Hij werd in
1865 overgebracht uit Herentals mits toelating van de Bestendige Deputatie van 1 mei 1863. Enige
eigenaars - molenaars waren : Charles Verheyen en Jozef Van Duppen. In 1911 werd de molen eigendom
van L. Hermans, die de molen volgens de bepalingen van het koopcontract moest afbreken. Zo verhuisde
de molen in 1912 naar de Middelakkeren. De laatste maalder was Jos Hermans. Deze prachtige molen
werd op 14 november 1940 door een geweldige storm neergeveld.
Erfgoedconvenant regio Kempen - BIJLAGEN intentienota p. 249