Bijlagen - Erfgoedcel Kempens Karakter

van de toren heeft een kruisgewelf. Alle andere delen van de kerk worden afgedekt door een houten
tongewelf. De eerste vier traveeën en de toren werden bij KB van 20 maart 1935 geklasseerd als
monument. Studiebureau Consult voerde in 1997 een studie uit in opdracht van de kerkfabriek. Het stelt dat
het oudste gedeelte van de huidige kerk van de tweede helft van de 14 de eeuw dateert, de toren van het
einde van de 14 de eeuw. In 1840 werd de kerk een eerste maal uitgebreid. Deze bakstenen uitbreiding werd
in 1908 weer afgebroken om plaats te maken voor een volledig vernieuwd gebouw volgens de huidige
kruisaflijning. Deze uitbreidingswerken werden in 1912 definitief aanvaard. Helaas brandden kerk en toren
op 1 oktober 1914 uit. In 1922 werd ze heropgebouwd volgens de in 1900 getekende plannen. In de
volgende oorlog, in 1940, blies het Belgische leger de torenspits op, waardoor ook de aanleunende
kerkdaken beschadigd werden. Tijdens de wederopbouw in 1940-’41 kreeg de toren een betonnen kern. De
nieuwe torenspits werd pas in 1960-’61 gebouwd.
Nieuwe parochies
Bij KB van 14 augustus 1947 werd een nieuwe parochie erkend, toegewijd aan O.-L.-Vrouw. De
erediensten worden nog steeds in een "voorlopige" kerk gehouden. Deze kerk wijdde Kardinaal Van Roey,
Aartsbisschop van Mechelen, op 19 december 1948 in.
**Algemene geschiedenis van Bevel
Situering
Gelegen aan de Grote Nete, grenzend in het zuiden aan Itegem en Gestel, ten noorden aan Nijlen, ten
westen aan Kessel en in het oosten aan Herenthout. Het had ooit twee molens, die… op vreemde grond
stonden, zoals de Bevelmolen, juist over de grens met Nijlen en de watermolen van de Hille- of Hellebrug
op de Nete in Itegem. De naam werd doorgaans geschreven als Bevele, zelfs een enkele keer als Beverloo.
Dat zal dan wel de oudste schrijfwijze geweest zijn. De naam betekent bebost terrein waarin bevers huizen.
In een dertiende-eeuwse legende, die in de 19 de eeuw werd opgetekend door de Lierse secretaris
Roothoofd, verdwalen een aantal ridders die van een jachtpartij terugkeerden van Turnhout ergens in de
“Beverlose heide” die zich uitstrekte tot Lisp. Heel Kessel en Kloosterheide zouden volgens die legende in
de heide van Bevel gelegen hebben.
Tussen Bevel en Itegem lag vanouds de eerste brug over de Grote Nete gezien vanuit Lier, waarover een
voorname weg vanuit de Kempen richting Lier en Leuven leidde. Aan die weg ligt de alom gekende
bedevaartplaats Kruiskensberg. Het had een amer of losplaats op de Nete ten zuiden van de oude
dorpskern. De voornaamste losplaats was echter gelegen aan de Hellebrug aan de Itegemse oever.
Bewoningssporen
Zoals in Kessel werden langs de Nete stenen werktuigen uit lang vervlogen tijden gevonden.
Uit de Gallo-Romeinse periode werd een vierkante waterput in hout gevonden in de buurt van de
Diepenvoortstraat en de Kesselsesteenweg die in Kessel overgaat in de Oude Bevelsesteenweg. Wellicht
stond hier een villa dominica of herenboerderij. In de ingestorte put werden o.m. de resten van een groot
dolium of voorraadsvat aangetroffen en een prachtig kommetje in terra sigillata of gezegeld aardewerk. Ze
dateren, zoals de vondsten in Kessel, van de tweede helft van de 1 ste eeuw na Christus. Ze zijn samen met
die van Grobbendonk de oudste Gallo-Romeinse nederzettingen in de streek. Het sierlijke kommetje en de
scherven van het dolium zijn nog steeds in privaat bezit maar ze zouden toch niet mogen verloren gaan en
ergens in een of ander museum een veilige plaats moeten krijgen.
Uit de Frankische landinnamen dateert de heemnaam Flomersem of Vlomersom, ook wel eens
Blommersem geschreven. De juiste ligging ervan is niet gekend.
De naam Viersel, een sala, of zele-naam, waar de Gallo-Romeinse waterput stond, is volgens toponymisten
van jongere datum. Viersel, wellicht ooit vriesel zou zoveel betekenen als de nederzetting, de woning van
een vrij man.
Erfgoedconvenant regio Kempen - BIJLAGEN intentienota p. 25