Küresel Kriz ve Risk Yönetimi: Yanılgılar ve Gerçekler
Küresel Kriz ve Risk Yönetimi: Yanılgılar ve Gerçekler
Küresel Kriz ve Risk Yönetimi: Yanılgılar ve Gerçekler
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Küresel</strong> <strong>Kriz</strong> <strong>ve</strong> <strong>Risk</strong> <strong>Yönetimi</strong><br />
geliĢimi neticesinde, anlık olarak modellenen karmaĢık finansal ürünler<br />
yardımıyla her kriz öncesinde önemli ölçüde göz ardı edilmiĢtir. Kredi<br />
piyasalarında yatırımcı gü<strong>ve</strong>ni ortadan kaybolurken, likidite, piyasa, kredi, karĢı<br />
taraf, spesifik, ülke riskleri Ģeklinde ifade edebileceğimiz bir çok risk türü artık<br />
birbiri ardına gerçekleĢmiĢ bulunmaktadır. <strong>Kriz</strong> ortamı belirsizlik yaratmakta,<br />
oluĢan ekonomik ortam belirsizlik altında karar <strong>ve</strong>rme <strong>ve</strong> risk ölçümü yapılmasını<br />
zorlaĢtırmaktadır. Global likidite balonunu 11 Eylül 2001 olayının ardından uzun<br />
bir süre sürdürülmesini sağlayan kamu otoriteleri baĢta olmak üzere, karmaĢık<br />
finansal türevlerin risk boyutlarını irdelemeden bilançolarına alan açgözlü<br />
finansal yatırım banka yöneticileri, düĢük kaliteli konut kredilerinin yer aldığı<br />
varlığa dayalı menkul sepetlerini değerinin üzerinde notlayarak komisyon<br />
gelirlerini artıran derecelendirme Ģirketleri, para birimini yıllarca değersiz tutarak<br />
öncelikle A.B.D.‘nin <strong>ve</strong> sonrasında Dünya‘nın ucuza tüketmesini sağlayan Çin,<br />
düĢük faiz oranları üzerinden sermayelerinin 30-40 misli oranında borçlanmaları<br />
gerçekleĢtirerek yüksek risk-yüksek getiri hedefleyen uluslararası finansal yatırım<br />
kuruluĢları, bir menkul kıymet üzerinden 2-3 çeĢit ayrı finansal türev ürün dizayn<br />
ederek pazarlayan finans mühendisleri <strong>ve</strong> özel bankacılar, Clinton döneminde<br />
oluĢan kamu kesimi dengelerini savaĢ sonrası değiĢtiren George Bush, spesifik<br />
risk, likidite riski, kredi türevi riskleri gibi yeni kavramları proaktif olarak<br />
düzenlemeler içerisinde kapsamayan Basel II, küresel anlamda eĢanlı bir Ģekilde<br />
tek ses Ģeklinde koordinasyon sağlayamayan gözetim <strong>ve</strong> denetim otoriteleri,<br />
gelirlerinin üzerinde kredi taleplerinde bulunan tüketiciler, menkul kıymetlerin<br />
gerçek değerinin hesaplanmasında yetersizlikleri ortaya çıkan muhasebe<br />
sistemlerini destekleyen denetim Ģirketleri Ģeklinde geniĢ bir boyutta<br />
sorumlulardan bahsetmek gerekmektedir.<br />
Bugün küresel krizin yarattığı hasarın yaraları sarılırken, finansal kurumların<br />
denetim <strong>ve</strong> gözetim esaslarını ilgilendiren finansal mimari detaylı bir Ģekilde<br />
masaya yatırılmaktadır. Gözetim otoritelerinin sistemi izleme <strong>ve</strong> müdahale<br />
usulleri kuv<strong>ve</strong>tlendirilirken, özel sektörün risk alma kapasitesi <strong>ve</strong> düzenleyici<br />
otoritelerin risk algılama <strong>ve</strong> yönetme usulleri de tekrar değerlendirilmektedir.<br />
Ancak gerçekleĢen tüm riskleri öngörerek modellenmesini sağlayan risk<br />
2