Küresel Kriz ve Risk Yönetimi: Yanılgılar ve Gerçekler
Küresel Kriz ve Risk Yönetimi: Yanılgılar ve Gerçekler
Küresel Kriz ve Risk Yönetimi: Yanılgılar ve Gerçekler
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Küresel</strong> <strong>Kriz</strong> <strong>ve</strong> <strong>Risk</strong> <strong>Yönetimi</strong><br />
<strong>Kriz</strong>in yayılma mekanizması iĢte budur. Buna ―balık kılçığı‖ da deniyor. Yani<br />
reel kanal <strong>ve</strong> finansal kanal, bu her iki kanaldan da finansal etkiler ortaya<br />
çıkabiliyor. Bu kanallarda dıĢ ticaret hadleri var, üretim maliyetlerinde artıĢ var,<br />
uluslararası nispi mal fiyatlarındaki değiĢiklik var, finansal açıklık var, yeni borç<br />
dinamiği var, enflasyon hedeflemesinin yapılıyor olması var, dünya borç<br />
stokunun yüksekliği var. Tüm bunların hepsi var. Bu finansal <strong>ve</strong> reel kanalların<br />
tabi ki sonuçları var. Sonuçları, firma nakit giriĢlerinin azalması, gelir düĢüĢü,<br />
faktör fiyatlarının düĢüĢü, talep düĢüĢü, finansal sistemde kapasite düĢüklüğü,<br />
likidite kısıtı, yeni borç dinamiği <strong>ve</strong> reel faiz oranlarının yükselmesi biçiminde<br />
ortaya çıkıyor. Bu etkilerin tabi ki bazıları finansal etkiler <strong>ve</strong> bazıları reel etkiler<br />
<strong>ve</strong> bunun sonucu düĢük oranlı büyümedir. ġimdi karĢı karĢıya olduğumuz, düĢük<br />
oranlı büyümede borçları çevirmek durumudur. Yani sıkıntının da özü budur<br />
aslında.<br />
Son olarak vurgulamak gerekirse, ―fiyat istikrarı finansal istikrar için yeterlidir‖<br />
savı yanlıĢtır, yanılgıdır. Bize göre fiyat istikrarı finansal istikrar için yeterli<br />
değildir. Reel değiĢkenlerin fiyatlarındaki geliĢmelerin fiyat istikrarıyla kontrol<br />
edilebileceği savı da bir yanılgıdır. Reel değiĢkenlerin fiyatlarındaki geliĢmeleri<br />
sadece fiyat istikrarıyla kontrol etmek mümkün değildir. Kaldı ki ampirik kanıtlar<br />
da bunu göstermektir. Üçüncü olarak, risk yönetim araçlarının finansal istikrarı<br />
sağlamada tek baĢına yeterli olamayacağı da artık açıkça ortaya çıkmıĢtır. Para<br />
politikası tek baĢına yeterli değildir. Maliye politikasının ne kadar gerekli olduğu<br />
doğrulanmıĢtır. DıĢ borç dinamiklerini de dikkate aldığınızda Türkiye‘de Ģu anda<br />
para politikası tek baĢına yeterli değildir. O halde sadece finansal değiĢkenleri<br />
dikkate alarak refahı arttırmak mümkün değildir. Söz konusu koĢullarda refah<br />
artıĢı için devlet müdahalesi gerekir.<br />
TeĢekkür ederim.<br />
39
Change language