Küresel Kriz ve Risk Yönetimi: Yanılgılar ve Gerçekler
Küresel Kriz ve Risk Yönetimi: Yanılgılar ve Gerçekler
Küresel Kriz ve Risk Yönetimi: Yanılgılar ve Gerçekler
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Küresel</strong> <strong>Kriz</strong> <strong>ve</strong> <strong>Risk</strong> <strong>Yönetimi</strong><br />
Diğer bir konu risk yönetiminde bütünsel yaklaĢım. <strong>Risk</strong> ölçüm sonuçlarının<br />
yeterli düzeyde uygulanması <strong>ve</strong> anlaĢılması kadar tüm risklerin bir arada<br />
değerlendirilmesi de önemli. <strong>Risk</strong>lerin ayrı ayrı ölçüldüğü <strong>ve</strong> değerlendirildiği<br />
durumlarda toplam sermayeye etkisi daha yanıltıcı olabilir. Artan borçluluk<br />
oranları <strong>ve</strong> daha fazla kar etme isteği ile birlikte toplam riskin sermaye yeterliliği<br />
üzerindeki etkisi yeterince görülmeyebilir. Üzerine bir de stres koĢullarının<br />
eklenmesi sermaye açısından zorluk yaratabilir. <strong>Risk</strong> yönetimi süreçlerini kar<br />
hedeflerinin içine entegre etmemek de yine bütünsel yaklaĢım içersinde yönetim<br />
açısından bir eksiklik yaratmaktadır.<br />
YaĢadığımız küresel kriz öncesinde göz ardı edilmiĢ olan bir risk tablosu <strong>ve</strong> artan<br />
bir risk iĢtahı var <strong>ve</strong> bu risklerin çoğununu piyasalar da bilerek aldı. Peki daha<br />
sonra finansal piyasalarda ne tür değiĢimler oldu? Önemli boyutta bir sistem riski<br />
oluĢtu <strong>ve</strong> bunları yeniden kontrol altına almak üzere düzenleme <strong>ve</strong> komite<br />
çalıĢmaları yürütülüyor. ―Financial Stability Board‖, G20 <strong>ve</strong> BIS alt komiteleri<br />
vb. Hükümetler arası iĢbirliği arttırılmaya çalıĢılıyor. GeliĢmekte olan<br />
ekonomilere bu çalıĢmalarda daha fazla söz hakkı <strong>ve</strong>riliyor ki sistemik risk<br />
olduğu için böyle bir katılım gereklidir. Yasal otoritelerin denetim yetkileri<br />
artıyor, sermaye düzenlemelerinin kapsamı geniĢliyor <strong>ve</strong> değiĢiyor, sistemik risk<br />
yaratacak finansal faaliyetlere sahip hedge fonlar, yatırım bankaları, mortgage<br />
kurumları gibi kuruluĢları içerecek Ģekilde boĢlukları dolduracak mevzuat<br />
çalıĢmaları yürütülüyor. Basel 2 çerçe<strong>ve</strong>sinde, üzerinde çalıĢılan son değiĢiklikler<br />
ile sermaye yeterlilik rasyosuna ila<strong>ve</strong> edilmesi beklenen risk parametreleri var.<br />
Bunlardan bir tanesi temerrüt riski <strong>ve</strong> stresli VaR. VaR‘ın krize kadar normal<br />
piyasa koĢullarında ölçülmesi bir tarafa bırakılıyor gibi duruyor. Uzun dönem<br />
geliĢmiĢ piyasalarda volatilite olmaması VaR‘ı çok gü<strong>ve</strong>nli bir araç yaparken,<br />
volatilitenin arttığı bu ortamda daha temkinli bir bakıĢ açısı var. Oysa normal<br />
piyasa koĢullarını dikkate alacak bir yapı her halükarda olmalı. Ama bunun<br />
üzerine beklentimiz ile örtüĢecek stres koĢulları da ila<strong>ve</strong> edilerek olası riskli<br />
durumlar için hazırlıklı olunmalı.<br />
Yine Basel II çerçe<strong>ve</strong>sinde minimum sermayenin yüzde 8 olup olmaması konusu<br />
tartıĢılıyor. Muhtemelen burada da bir değiĢiklik olacak ama henüz sadece Tier 1<br />
mi yoksa toplam sermaye rasyosu mu değiĢtirilecek açık değil. Türkiye açısından<br />
SYR‘nin yasal olarak yüzde 8 olup aslında uygulamada yüzde 12 olarak<br />
tutulmasının bir avantajını yaĢadık. Ayrıca önceki krizlerin ardından alınmıĢ<br />
tedbirlerin de önemli etkisi oldu. Yine burada da mesele SYR‘nin yüzde 8, 12 ya<br />
10
Change language