Küresel Kriz ve Risk Yönetimi: Yanılgılar ve Gerçekler
Küresel Kriz ve Risk Yönetimi: Yanılgılar ve Gerçekler
Küresel Kriz ve Risk Yönetimi: Yanılgılar ve Gerçekler
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Küresel</strong> <strong>Kriz</strong> <strong>ve</strong> <strong>Risk</strong> <strong>Yönetimi</strong><br />
GiriĢ<br />
Stres testleri, içsel risk yönetimi sistemlerini <strong>ve</strong> ölçümlerini güçlendirmek<br />
amacıyla kullanılan önemli bir risk yönetimi aracıdır. Olasılığı düĢük ama<br />
muhtemel olayların <strong>ve</strong>ya finansal değiĢkenlerdeki değiĢimlerin portföy değeri<br />
üzerindeki olası etkilerini değerlendirmek için kullanılırlar. Stres testleri, <strong>Risk</strong>e<br />
Maruz Değer (RMD) analizinde kullanılan %99 gibi gü<strong>ve</strong>n düzeylerinin ötesinde<br />
kayıpların dağılımının kuyruklarını inceleyecek Ģekilde tasarlanırlar. Bu nedenle,<br />
bir finansal kurumun riske maruzluk derecesi hakkında RMD yöntemlerinin<br />
yakalayamadığı yararlı bilgileri sağlarlar. Stres testleri banka yöneticilerinin<br />
dikkatini beklenmeyen olumsuz sonuçlara <strong>ve</strong> bunlarla iliĢkili kayıplara çekerler.<br />
Bu testleri yaparak elde edilen bilgiler, limit belirleme, riskten korunma, portföy<br />
dağılımının belirlenmesi <strong>ve</strong> sermaye ayrılması gibi risk yönteminin birçok<br />
alanında kullanıldığı için finansal kurum yöneticilerinin sıklıkla kullandığı <strong>ve</strong><br />
Basel Komitesi‘nin de risk yönetiĢimi <strong>ve</strong> sermaye planlamasında kullanılmasını<br />
önerdiği araçlardır.<br />
Basel Komitesi, stres testlerine özel bir önem <strong>ve</strong>rmektedir. 1996 yılında ―The<br />
Amendment to Capital Accord to Incorporate Market <strong>Risk</strong>s‖in yayınlanmasından<br />
itibaren içsel RMD yöntemini kullanan finansal kurumların stres testi yapması<br />
zorunlu hale getirilmiĢtir (Basel Committee 1996). Bankaların stres testi<br />
sonuçlarını karĢılayacak miktarda sermaye ayırmalarını isteyen ―The Application<br />
of Basel II to Trading Activities and the Treatment of Double Default Effects‖in<br />
2005 yılında yayınlanmasından sonra ise stres testi sonuçları daha bağlayıcı hale<br />
gelmiĢtir (Basel Committee 2005). Bunlara ek olarak Basel Komitesi 2009<br />
yılında yayınladığı ―Revisions to the Basel II Market <strong>Risk</strong> Framework‖ta ―Stres<br />
altında RMD‖ (Stressed VaR) kavramını uygulamaya koymuĢtur (Basel<br />
Committee 2009a). ―Stres altında RMD‖, finansal piyasalarda yıkıcı hareketlerin<br />
<strong>ve</strong>ya olayların yaĢanması halinde bir bankanın portföyünün döndüreceği RMD<br />
değerini ifade etmektedir. Basel dokümanına göre tek taraflı %99 gü<strong>ve</strong>n<br />
düzeyinde, 10 gün elde tutma süresi ile hesaplanır <strong>ve</strong> sermaye gereksinimi günlük<br />
RMD‘nin <strong>ve</strong> ―Stres altında RMD‖nin toplamı üzerinden hesaplanır.<br />
Yakın dönemde artan bu ilgiye rağmen, finans piyasalarında kullanılan stres<br />
testlerinin bazı sorunları vardır. Geleneksel stres testleri, tarihsel olayların,<br />
hipotetik durumların <strong>ve</strong>ya ikisinin birleĢimi üzerine inĢa edilirler. Fakat,<br />
Aragones, Blanco and Dowd (2001)‘un da belirttiği gibi tek baĢlarına bu<br />
72