Küresel Kriz ve Risk Yönetimi: Yanılgılar ve Gerçekler
Küresel Kriz ve Risk Yönetimi: Yanılgılar ve Gerçekler
Küresel Kriz ve Risk Yönetimi: Yanılgılar ve Gerçekler
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Küresel</strong> <strong>Kriz</strong> <strong>ve</strong> <strong>Risk</strong> <strong>Yönetimi</strong><br />
2008Ç3‘teki küçük düĢüĢün haricinde, denklem 2‘ye göre hesaplanan yasal<br />
sermaye gereksinimleri, piyasalardaki risk algısını yakından takip eden bir trend<br />
izlemektedir. Finansal krizin 2008Ç4 <strong>ve</strong> 2009Q1‘deki tepe noktalarında, sermaye<br />
gereksinimi, portföy değerinin neredeyse 2/3‘üne ulaĢmaktadır (2009Q1‘de döviz<br />
pozisyonlarının yaklaĢıl yarıya inmesi nedeniyle bu oran, çok daha düĢük bir<br />
mutlak kayba denk gelmektedir). Ġncelenen dönemin baĢında <strong>ve</strong> sonunda ise<br />
sermaye gereksinimi, portföy değerinin yaklaĢık 1/3‘ünde stabil kalmaktadır. Bu<br />
değerler ile α=0.001 düzeyinde bir karĢılaĢtırma yaparsak, Basel II sermayesinin<br />
neredeyse her durumda ilk Ģoktan sonraki 10 gün içinde aĢıldığı görülmektedir.<br />
Fakat ilk Ģokun olasılık değeri aynı kalmakla beraber kötüleĢen piyasa koĢullarına<br />
bağlı olarak büyüklüğü arttığı için bu aĢım giderek daha yüksek kayıp<br />
düzeylerinde gerçekleĢmektedir. Bu nedenle, finansal çalkantı sırasındaki bir<br />
aĢım, sakin dönemlerdekine göre yüzde cinsinden 2–3 kat daha fazla kayıp<br />
potansiyeli taĢımaktadır.<br />
α = 0,001 seviyesindeki Ģokların aksine α = 0,005 seviyesindeki Ģoklar 10 günlük<br />
dönemde yasal sermayeyi aĢmamaktadır. Ġki senaryo arasındaki bu fark, stres<br />
testlerine olasılık atanmasının gerekliliğini göstermektedir. Piyasaların sakin<br />
olduğu 4–5 yıllık bir dönemde son birkaç yılın ekstrem senaryolarının<br />
uygulanması ilk anda fazla gibi gelmekle birlikte oldukça yumuĢak sonuçlar<br />
üretebilir. Ancak, 2008 Eylül ayındaki gibi ciddi bir piyasa karıĢıklığında tarihsel<br />
senaryolar fazla ekstrem sıklı derecelerine düĢeceği için riskin olduğundan daha<br />
fazla göründüğü sonuçlara sebep olabilir. Bu nedenle, nesnel olasılık değerleri<br />
olmadan, portföyün test edildiği stres düzeyi hakkında tutarlı olmak <strong>ve</strong> stres testi<br />
sonuçlarını kurumların risk iĢtahları ile bağdaĢtırmak çok zorlaĢmaktadır.<br />
Beklendiği gibi, stres sonucundaki kayıplar <strong>ve</strong> yasal sermaye gerekliliği<br />
arasındaki iki parçalı iliĢki RMD değerlerinde gözlenmemektedir. Çok güçlü<br />
olmayan α = 0,005 değerindeki Ģoklarda bile kayıplar zamanın karekökü ile<br />
düzeltilmiĢ RMD tutarlarının üzerinde olmaktadır. Zarar tutarı <strong>ve</strong> RMD tutarları<br />
arasındaki fark, stres testi yapılmasının kurumlar açısından önemini tekrar ortaya<br />
koymaktadır. Stres testlerinin efektif olarak yapılmaması durumunda RMD, ilgili<br />
riskleri olduğundan az göstermekte <strong>ve</strong> bu nedenle de finansal kurumları yasal<br />
sermayenin kriz anlarında yeterli olmaması riski ile karĢı karĢıya getirmektedir.<br />
Tablo 4‘den elde edilen bir diğer önemli sonuç da elde tutma süresine bağlı<br />
olarak kayıp miktarlarında gözlemlenen farklılaĢmadır. α = 0,001 parametresi ile<br />
3 gün elde tutma süresine göre hesaplanan kayıp miktarı, 1 gün elde tutma<br />
80
Change language