Küresel Kriz ve Risk Yönetimi: Yanılgılar ve Gerçekler
Küresel Kriz ve Risk Yönetimi: Yanılgılar ve Gerçekler
Küresel Kriz ve Risk Yönetimi: Yanılgılar ve Gerçekler
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Küresel</strong> <strong>Kriz</strong> <strong>ve</strong> <strong>Risk</strong> <strong>Yönetimi</strong><br />
Genel değerlendirme <strong>ve</strong> sonuçlara bakarsak; federal fonların faiz oranının 2002–<br />
2004 döneminde tarihsel geçmiĢindeki en düĢük oranına inmesini sağlayan FED<br />
küresel krizin temel sorunlusu konumundadır. Bugün belki konuĢuyoruz<br />
hükümetler, kurtarma, maliyet politikası vs. ama krizin sorumlusunun hükümet<br />
olduğunu göz ardı etmemek gerekiyor; özellikle FED olduğunu.2001 daralma<br />
döneminden kaçma <strong>ve</strong> destekleme gibi bir noktadan tüm dünyayı uçurumun<br />
kenarına getirdiğini düĢünmek gerekiyor. GeçmiĢ dönemlerde yaĢanan kredi<br />
geniĢlemesi olgusunun bu krizde ilk defa küreselleĢen finans piyasalarında<br />
yaratılan türev araçlarla da bu derece desteklenmesi yapay faiz oranının piyasalar<br />
üzerindeki bozucu etkisini daha da artırarak, bu dengesizliğin kısa sürede bir<br />
küresel kriz niteliğine kavuĢması sonucunu doğurmuĢtur. Artık geldiğimiz<br />
iletiĢim çağında para arzı, paranın kullanımı, kredi gibi noktalara çok daha fazla<br />
dikkat etmemiz gerekiyor. Avusturya Okulu Ġktisatçılarına göre bugün anlattığım<br />
Ortodoks bakıĢ açısı altında aslında paranın kâğıt olmaktan çıkarılıp, altına <strong>ve</strong>ya<br />
madeni bir Ģeye bağlanması gerekiyor. FED‘in de lağ<strong>ve</strong>dilmesi gerekiyor. Bir<br />
baĢka sonuç; yaratılan risk modellerinde üst düzey malların fiyat değiĢimlerinin,<br />
nispi fiyatların <strong>ve</strong> faiz oranlarının önemli göstergeleri olarak ele alınması <strong>ve</strong><br />
modellerde iktisadi dalgalanmanın risk yaratan yapısının da göz önünde tutulması<br />
önem arz etmektedir. Ekonomiler daralma <strong>ve</strong> geniĢleme dönemleri yaĢıyorlar.<br />
Her zaman geniĢleme döneminde kalacakmıĢız gibi kısa dönemli bir bakıĢ<br />
açısıyla hareket edilmemesi, özellikle genel fiyat endeksinin istikrar arz ettiğinin<br />
düĢünülmemesi, zaten bunu konuĢtuk fiyat istikrarı finansal istikrar değildir diye.<br />
Çünkü sistemde fiyat bilgiyi taĢır <strong>ve</strong> o fiyat bilgisine göre insanlar yatırım,<br />
tüketim <strong>ve</strong>ya tasarruf kararlarını alırlar. Belki bu nispi fiyatlar üzerine bir model<br />
de oluĢturulabilir <strong>ve</strong> çok da hızlı bir öncü gösterge olabilir. Bunların da risk<br />
modellerinde kullanılması önem arz etmektedir.<br />
Avusturyacı iktisatçılara göre maliye politikasının ekonomik krizden çıkıĢ için<br />
agresif Ģekilde kullanılması özel sektör için yarattığı finansman sorunu nedeniyle<br />
büyümeyi, gelecekle ilgili belirsizliği arttırarak piyasanın istikrarını olumsuz<br />
etkilemektedir. Bu tip derin kriz dönemlerinde uygulanması gereken maliye<br />
politikası; gereksiz harcamaların kısılması <strong>ve</strong> <strong>ve</strong>rgilerin düĢürülmesidir.<br />
Avusturya Okulu, Maliye politikasının <strong>ve</strong>rgi düĢürülerek yapılmasını öneriyor.<br />
Avusturyacı iktisatçılar uygulanan para politikasını da eleĢtirmektedirler.<br />
GeniĢletici para politikası fiyat <strong>ve</strong> ücretlerin serbestçe düĢmesi önünde engel<br />
oluĢturarak ekonominin iyileĢme süresini uzatmaktadır. ġekillerde gördüğünüz<br />
136
Change language