Küresel Kriz ve Risk Yönetimi: Yanılgılar ve Gerçekler
Küresel Kriz ve Risk Yönetimi: Yanılgılar ve Gerçekler
Küresel Kriz ve Risk Yönetimi: Yanılgılar ve Gerçekler
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Küresel</strong> <strong>Kriz</strong> <strong>ve</strong> <strong>Risk</strong> <strong>Yönetimi</strong><br />
Dolayısıyla burada ekonomik tahminlerin ya da riske maruz değere bağlı gü<strong>ve</strong>n<br />
aralıklarının sadece geçmiĢ baz alınarak yapılamayacağını görüyoruz.<br />
Gösterdiğim tabloda, Amerika‘da Ģu anda tanık olduğumuz riske maruz değere<br />
yönelik Ģikâyetlerin tam tersi oluyor bakın. Burada çok volatil, çok daha ―vahĢi‖<br />
tarihi <strong>ve</strong>rilerden yaptığım simülasyon bakın 2006 yılı için oluĢan tabloyu ne<br />
kadar abartılı gösteriyor.<br />
Hâlbuki 2002‘den sonra yeni bir trend oluĢmaya baĢlamıĢ. 2002 yılı, kabaca<br />
2001‘de yapılan yasa değiĢiklikleriyle birlikte baĢa gelen yeni iktidarın, programı<br />
devam ettirmeye baĢladığı zaman. Özellikle Merkez Bankası para politikası<br />
açısından bakacak olursak, 2001‘den baĢlayarak sürdürülen politikaların<br />
sonuçlarının görülmeye baĢlandığı, enflasyonun <strong>ve</strong> buna bağlı kur hareketlerinin<br />
kökten değiĢim geçirdiği bir dönemmiĢ demek ki. Bunu, bulunduğumuz yerden<br />
geçmiĢe bakınca çok daha iyi anlıyoruz.<br />
Standart sapmamız ise %42. Bu çok yüksek bir rakam. %42 o zamanlar dünyanın<br />
hiçbir yerinde yoktu sanırım. Arjantin‘in krizi bile yıllık bazda bu kadar yüksek<br />
bir standart sapma <strong>ve</strong>rmemiĢti ama Arjantin‘de kurun, Türkiye‘den çok daha<br />
dramatik bir patlaması vardı. Nitekim orada da tahminler çok yanıltıcı olmuĢtu.<br />
Sonuçta tarihsel simülasyona her zaman gü<strong>ve</strong>nmemiz söz konusu olamaz. Çünkü<br />
<strong>ve</strong>ri artık geçmiĢte kalmıĢ olup, günümüz gerçeğini yansıtmıyor olabilir. Üstelik<br />
<strong>ve</strong>rinin alındığı tarihlerdeki faktörler, geçerliliğini yitirmiĢ olabilir.<br />
Sonuç<br />
<strong>Risk</strong>e maruz değer üzerine modeller tasarlayanlar <strong>ve</strong> bu modelleri kullananlar,<br />
gerek varsayımların, gerekse tarihsel <strong>ve</strong>rilerin gerçeği yansıtmayabileceğini<br />
bilmelidirler. Modeller, gerçeği yansıttıkları sürece yararlıdırlar.<br />
Bunun yanında, riske maruz değer hesaplamaları, olasılıklara dayalı olarak,<br />
potansiyel kayıp konusunda fikir <strong>ve</strong>rir. <strong>Risk</strong>e maruz değer, hiçbir zaman tek<br />
baĢına tüm riski yansıtan yeterli bir ölçüm olarak kabul edilemez. <strong>Risk</strong>e maruz<br />
değer <strong>ve</strong>rileri, stres testleri <strong>ve</strong> ‗en kötü‘ ihtimalleri göz önüne alan senaryo<br />
analizleriyle bir arada kullanılmalı <strong>ve</strong> desteklenmelidir.<br />
70
Change language