Küresel Kriz ve Risk Yönetimi: Yanılgılar ve Gerçekler
Küresel Kriz ve Risk Yönetimi: Yanılgılar ve Gerçekler
Küresel Kriz ve Risk Yönetimi: Yanılgılar ve Gerçekler
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Küresel</strong> <strong>Kriz</strong> <strong>ve</strong> <strong>Risk</strong> <strong>Yönetimi</strong><br />
Türk bankacılık sektöründe, geliĢmekte olan bir piyasada risk yönetimi<br />
uygulamalarını yerleĢtirmek üzere yapılan çalıĢmalar, doğal olarak geliĢmiĢ olan<br />
piyasalardaki uygulamaları benchmark alarak <strong>ve</strong> orada uygulanan yöntem <strong>ve</strong><br />
modelleri kendi piyasalarımıza uyumlandırarak baĢladı. 2000‘li yılların baĢında<br />
baĢlayan risk yönetimi uygulamaları o günden bugüne önemli bir değiĢim <strong>ve</strong><br />
geliĢim kaydetti. Ancak yaĢanan küresel kriz de gösterdi ki, benchmark<br />
aldığımız, risk yönetim sistemlerinin geliĢmiĢ olduğunu bildiğimiz geliĢmiĢ<br />
piyasalardaki birçok finansal kuruluĢ bu krizden önemli ölçüde etkilendi <strong>ve</strong><br />
birçoğu büyük ölçüde zarar ederek baĢarısız bir dönem geçirdi. <strong>Kriz</strong>in ardından<br />
birçok defa bu piyasalardaki <strong>ve</strong> kuruluĢlardaki risk yönetimi sistem <strong>ve</strong><br />
uygulamaları sorgulandı. <strong>Risk</strong> yönetimi ölçümlemelerinin eksik/yetersiz olduğu<br />
söylendi. Aslında belki de böyle bir krizde bu piyasalar Ģunu öğrendi: önemli<br />
olan sadece riski matematiksel boyutu ile rakamsallaĢtırmak değil ama çok daha<br />
gerekli olan bu rakamları iyi anlamak <strong>ve</strong> yorumlamak, iĢin bir parçası haline<br />
getirebilmek <strong>ve</strong> geçmiĢe bakıp ileriyi öngörebilmek <strong>ve</strong> bu arada da değiĢen<br />
piyasa koĢullarını bu değerlendirmelerin içine katmak. Tabi bir de değiĢen<br />
küresel piyasa koĢullarında risk algısı da farklılaĢtı, ekonomik <strong>ve</strong> finansal yapı bir<br />
o kadar değiĢti, dolayısıyla modellerin ürettiği rakamları / sonuçları<br />
yorumlamanın <strong>ve</strong> bu <strong>ve</strong>rilerin nasıl kullanılacağının öngörülmesinin önemi daha<br />
da arttı. Ayrıca bu krizden çıkarmamız gereken bir sonuç da artık sadece risk<br />
yönetimi uygulamalarını değil tüm yönetim yaklaĢımını değiĢtirmek gerekiyor.<br />
Hani basiretli tüccar diye tabir ettiğimiz bir kavram vardır, hep ticaret hayatında<br />
kullanılır. Aslında basiretli olma durumu bir tutum <strong>ve</strong> davranıĢ. Hangi sektörde<br />
olursak olalım aslında basiretli olmak risk yönetiminin içinde her zaman olmalı.<br />
<strong>Risk</strong> yönetiminde elde ettiğimiz ölçümlerin mevcut <strong>ve</strong> beklenen ekonomik <strong>ve</strong><br />
finansal koĢullar içinde derlenmesi <strong>ve</strong> bunların firmanın hayatına nasıl<br />
yansıyacağı <strong>ve</strong> bunlara firmanın hazır olup olmadığı, hareket alanlarının ne<br />
olacağı gibi konular daha öne çıkıyor. Ayrıca kriz nedeniyle tartıĢılan konulardan<br />
bir tanesi de geçmiĢ <strong>ve</strong>riye dayanan finansal modellerin ürettiği rakamların<br />
geleceği çok fazla yansıtmadığı yönündeydi. Bu nedenle stres testleri yapmanın<br />
gerekliliği ortaya çıktı. Böylece stres koĢulları ölçümlemelere yansıtılmıĢ<br />
olacaktı. Tabi Ģimdi de Ģunu sormak lazım, her Ģeye stres testleri uyguladığımızda<br />
<strong>ve</strong> bunları yönetime dahil ettiğimizde çok konservatif bir yaklaĢım içine girip<br />
<strong>ve</strong>rimliliği göz ardı etmiĢ olmaz mıyız? Sermaye <strong>ve</strong> bilançonun yönetimi çok<br />
önemli ancak çok fazla stres koĢulları ile yönetim anlayıĢı iĢ yapılmasını da<br />
engelleyici bir durum ortaya çıkarabilir. Aslında ölçülebilen riskler öngörülmüĢ<br />
riskler olarak değerlendirilmelidir. Bu durumda aslında bir riskten bahsedemeyiz<br />
8