Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
210 Hamza KELEŞ, Cevdet YAKUPOĞLU<br />
Sakarya nehrinin batısında kalan Bizans topraklarına kısa bir süre içinde hakim<br />
1<br />
olduklarından bahsedilmektedir.<br />
Candaroğulları ile Osmanoğullarının ilk dönemlerindeki ilişkiler doğrudan olmayıp,<br />
belki dolaylı yollardan Bizansa karşı ittifak şeklinde cereyan etmiştir. Bunun<br />
sebeplerinden biri bazı mahalli güçlerin, yeni ortaya çıkmış bulunan bu iki siyasî gücün<br />
arasında kalmış olmasıdır.<br />
Osman Bey, Bursa’nın alınmasına kadar geçen süreçte yani 14. yüzyıl ilk<br />
çeyreğinde bir taraftan Bizans “UC”undaki fetihlerini sürdürürken diğer yandan da<br />
beyliğinin kuzey ve kuzeydoğusunda kalan toprakları ele geçirmek için kumandanlarını<br />
bu yönde fetihlere memur etmiştir. 2 Aynı yıllarda Candaroğlu I. Süleyman Paşa da,<br />
Kastamonu ve Safranbolu haricinde Sinop ve çevresine egemen olarak beyliğine<br />
Karadeniz istikametinde önemli bir kapı açmıştır. 3 Süleyman Paşa’nın, beyliğinin<br />
uzunca bir döneminde İlhanlıların yüksek hâkimiyetini tanımak zorunda kaldığını ve<br />
<strong>13</strong>35’te İlhanlı hükümdarı Ebû Said Bahadır Han’ın ölümüyle bu devletin<br />
yıkılmasından sonra ancak tam bağımsız bir beyliğe sahip olabildiği iddia edilse de o<br />
devirdeki siyasî teamüller bunu gerektirdiğinden bütün küçük devlet ve beylikler<br />
esasında aynı şeyi yapmak durumunda kalmıştır. Osmanlıların ilk dönemleri de bu<br />
şekilde İlhanlı otoritesine göstermelik bir boyun eğme ile geçmiştir. 4<br />
Süleyman Paşa’nın Kastamonu ile birlikte veya hemen sonrasında topraklarına<br />
kattığı Safranbolu’nun yöneticiliğine oğlu Ali Bey’i tayin ettiği rivayet edilmektedir. 5<br />
Dolayısıyla daha 14. yüzyılın başlarından itibaren Süleyman Paşa batıda Safranbolu’ya<br />
ve belki Osmanlı kayıtlarında Viranşehir olarak geçen bu günkü Eskipazar ilçesi ve<br />
çevresine, Ulus ve Bartın yörelerine sahip olarak batıda genişleme politikası güttüğünü<br />
göstermiştir. Süleyman Paşa’nın Safranbolu ve çevresinde gerçekleştirdiği hayır<br />
hizmetleri, vakıf kayıtları bu görüşü doğrulamaktadır. 6 <strong>13</strong>30 yılında Bizansa komşu<br />
memleketlerdeki siyasî teşekküllerden bahseden Ebu’l-Fida’nın, Candaroğulları<br />
1 Pachymeres, Tr. Coustin, Hist. De Constantinople, Paris 1673, VI, s.744-748.; G. Finlay,<br />
History of Greece, London,1851, s.445-447.; Câmiü’d-düvel, Çev. H. F. TURGAL, s.48-<br />
49.’dan naklen TURAN: Türkiye, s.6<strong>13</strong>-614.<br />
2 Osman Gazi sağlığında, oğlu Orhan Gazi’yi ve komutanlarını Ak-yazı ve Koca-eli bölgelerinin<br />
fethi için göndermiş ve bu civarda alınan yerler Akça Koca, Koñur Alp gibi komutanlara<br />
verilmiştir. bk. Aşık Paşaoğlu Tarihi, Haz. H. N. ATSIZ, MEB. Yay., 2. Baskı, (İstanbul,1992),<br />
s.30-32.; Osmanlı tahrirlerinde ve vakıf kayıtlarında bu günkü Düzce yöresi, Konur Apa’ya<br />
nispetle Koñrapa olarak zikredilmiştir. Bk. BOA. TD. 51, s.114.; BOA. TD. 438, s.421.; İBK.<br />
MCO. 15, v.159a-vd.<br />
3 Pervâneoğulları hakkında bk. Turan: a.g.e., s.527 vd.; İbn Batuta Seyahatnamesinden<br />
Seçmeler, s.59.<br />
4 Süleyman Paşa’nın İlhanlıların Anadolu umumî valisi Emir Çoban’ı <strong>13</strong>14 yılında Erzincan<br />
civarındaki Karanbük mevkiinde ziyaret ederek itaat arzettiği ve kendisine hil’at giydirildiği<br />
rivayet edilmektedir. Bk. AKSARAYÎ, s.251-252.<br />
5 İbn Batuta <strong>13</strong>30’larda Gerede üzerinden Safranbolu’ya uğradığında buranın yöneticisi olarak<br />
Süleyman Paşa’nın oğlu Ali Bey’i göstermiş ve onu ziyaret ettiğini söylemiştir. Bk. İbn Batuta<br />
Seyahatnamesinden Seçmeler, s.52.<br />
6 BOA. TD. 438, s.464,480.<br />
Mart 2005 Cilt:<strong>13</strong> No:1<br />
Kastamonu Eğitim Dergisi