Şucaeddin Veli ve Velayetnamesi T.C. Eskişehir Valiliği

Cramer’e 39 göre, Matrakçı Nasuh’un çizdiği Seyitgazi minyatüründe bir Hristiyanyapısı görülmektedir. Ayrıca bu minyatürde Bizans Kalesi’nin de görünümü vardır 40 .Bernard Lewis, 41 “Bir Karayit’in Türkiye Seyahatnamesi” nden hareketle; 1641-1642’deSeyitgazi’de 2 han ile birkaç dükkan, Eskişehir’de ise 4 han ile 130 kadar dükkan bulunduğunubelirtmiştir. XVI. yüzyılda ise Eskişehir ile Seyitgazi’nin büyüklüğü birbirine çok yakındır 42 .Seyitgazi ilçesi, merkez ve çevresinde Bizans dönemine ait, bugüne kadar gelen eserlerarasında kilise ya da inşa edilmiş herhangi bir dini yapı yoktur. Ancak Seyyid Battal GaziKülliyesi’nde kullanılan devşirme malzemenin yoğunluğu, ayrıca dört adet vaftiz teknesininbulunması bu bölgede birden fazla Bizans dönemi yapısının varlığını ortaya koymaktadır 43 .Radet, bölgedeki gezisi sırasında iki kez Seyitgazi’ye gelmiştir. Buradaki büyükkervansarayın kalıntılarına bakarak, Selçuklular döneminde Seyitgazi’nin büyük ve bayındırbir yer olduğunu düşünmektedir. Ancak, gezisi sırasında Seyitgazi 300 evlik harap bir yerdir.Bektaşi tekkesinde kimse yoktur. Yalnız «Dede Hasan» adında bir derviş oturur. Türbe tümüyleharaptır ve hiç bir ziyaretçisi yoktur. Radet, o tarihteki Seyitgazi’yi «Burası Allah’ın gazabınauğramış bir yer» diye nitelemektedir 44 .39. J.Cramer, Architekturceille des Seyitgazi-Tekke und Die Michaelstik, Vienna, 1967, s.24140. Bu dönemde ve bu bölgede ayakta kalabilmiş bir Bizans Kalesi ve bir Hristiyan yapısının görünmesi mantıklı değildir. Devşirmemalzemenin tahrip edilmeyip kullanılması ve mimari yanılgılar diğerleri gibi Cramer’i de yanıltmaktadır.Çünkü minyatürlerdegörülen resimsel ifadeleri Anadolunun diğer bölgelerinde hiçbir Roma veya Bizans kültürel kimliğinin olmadığı bölgelerde de buve buna benzer 14 yapının karşılaştırmasını yapmamak Cramer ve benzerlerini böylesine bir yanılgıya itmektedir.41. B.Lewis, « 1641-1642’de Bir Karayit’in Türkiye Seyahatnamesi », Çe v.: F.Selçuk, VD, C. III, Ankara, 1956, s.104,105.42. Doğru, XVI. Yüzyılda Eskişehir...............,s.43.43. E. Brandenburg “Über Byzantinische und Seldschukische Reste um Gebiet des Türmen-Dag” BZ, S.19, 1910, s.97-106.44. G. Radet, En Phrygie, Rapport Sur Une Mission Scientifique en Asie Mineure, Août-Septembre, Paris, 1893, s. 9-17.13