Şucaeddin Veli ve Velayetnamesi T.C. Eskişehir Valiliği

Yine Velâyetnâme’den Şucâ’eddîn’in Molla Fenarî ile de muâsır olduğunu öğreniyoruz.Menkıbeye göre, Sultan Murad’ın Molla Fenârî ismindeki müftüsü, görev gereği Kütahya’yageldiği sırada kendisine Sultan Şücâ’ adında kerametli bir kişi olduğundan bahsederler. MollaFenârî, böyle bir şeye inanmamakla beraber, otuz mes’ele yazarak müderrislerinden dört tanesiniSultan Şucâ’eddîn’e göndermiştir. Molla Fenârî bu mes’eleleri yazarken bu hâl, Şucâ’eddîn’ema’lûm olmuş, Fenârî’nin yolladığı dört müderris gelince, daha onlar bir şey demeden, MollaFenârî’nin kendisine otuz koz gönderdiğinden haberdar olduğunu söyleyerek, gereken cevaplarıvermiştir. Bu müderrislerin, Şucâ’eddîn’in kerametlerini görerek, bizi derviş eyleyin diyericada bulunmaları üzerine, Şucâ’eddîn bunların sakallarını ve başlarını traş ettirmiştir 100 . Bumenkıbe de, Şucâ’eddîn’in Rûm Abdalları’nın şeyhlerinden olduğunu göstermesi bakımındanönemlidir.Velâyetnâme’ye göre Şucâ’eddîn’in velâyet gösterdiği yerler özellikle Seyitgazi merkezolmak üzere, buraya civar bulunan Melik Gazi, Bayındırözü, Nigârınçalın, Atlaçalın, Çamağaç,Karkın köyü ve Kırkkavak gibi yerlerdir.Yine Velâyetnâme’ye göre, yanındaki abdallar’ı 200-300 arasında değişen ve içlerindenüfuzlu Babalar bulunan Sultan Şücâ, genellikle köyün içinde değil daha ziyade köyün civarındaoturmaktadır. Yazları bir yerden diğer yere giden Sultan, kışları bir mağarada geçirmekte ve bumüddet zarfında zengin müridlerinden biri tarafından finanse edilmektedir; fakat daha sonraSultan Şucâ’eddîn’in Seyitgazi’de bir tekke yaptırarak, bu tekkede yerleştiği de anlaşılıyor 101 .Sultan Şucâ’eddîn hakkında çok önemli bilgiler veren Velâyetnâme-i Sultan Şucâ’eddîn’egöre; XV. yüzyılın ilk yarısında yaşadığı, Çelebi Mehmed, II. Murad dönemlerini gördüğü,Rum Abdalları zümresine mensup önemli bir kimlik olduğu anlaşılmaktadır 102 . Velâyetnâmedeadı geçen bu iki sultanın isimleri ve onların çevresindeki bazı Osmanlı devlet adamları ileolan ilişkileri Sultan Şucâ’eddîn’in yaşadığı dönemi açıkça ortaya koymaktadır. Ancak bununlabirlikte doğum ve ölüm tarihi, ailesi ve yaşamı ile ilgili birçok olgu bugün için açık değildir.Sultan Şucâ’eddîn, Velâyetnâmesi’ne bakılırsa, bütün yaz durmadan dolaşan, kışınise Seyitgazi’deki tekkesinde veya yakınlardaki bir mağarada yaşayan tipik bir Kalenderîşeyhidir. Döneminde bu zümre tarafından çokça takdis edildiği bilinmektedir. Sultan Şücâ’veya Sultan Varlığı olarak adına rastladığımız Sultan Şucâ’eddîn’in Timurtaşoğlu Ali Bey gibidevlet adamları, Seyyid Nesîmî, Kaygusuz Abdal vb. ünlü şeyhlerle de ilişkisi vardır. Müridleri100. Köprülü, A.g.e., s.181-182.101. Köprülü, a.g.e., s.182102. Köprülü, Tarih Kaynağı Olarak XIV-XV. Asırlara Ait Bazı Türkçe Menâkıbnâmeler, Basılmamış Doktora Tezi, İst.1953,s.19; O.Köprülü, “Velâyetnâme-i Sultan .......s.177-184 ; A.Y.Ocak, Osmanlı İmparatorluğunda Marjinal Sufilik : Kalenderîler,Ank.1992, s.92,93; A.Y.Ocak, Alevi ve Bektaşi İnançlarının İslam Öncesi Temelleri, İletişim Yay., İst.2000, s.42; A.Y.Ocak,Kültür Tarihi Kaynağı Olarak Menâkıbnâmeler (Metodolojik Bir Yaklaşım), TTK Yay., Ank.1992, s.55.38