karar-alma yaklaşımı çerçevesđnde 1 mart 2003 tezkeresđ

108SONUÇĐnsanlık kadar eski bir kavramdır karar alma. Đnsanlar, var oldukları andanitibaren hep bir şey konusunda karar almak/vermek durumunda kalmışlardır. Kavrambu kadar eski olmasına rağmen, sistematik olarak bakıldığında oldukça yeni olduğugörülmektedir. Kavram sistematik olarak ilk kez psikoloji dalında incelenmiştir.Burada, kişilerin kararlarını etkileyen motivasyonlar üzerinde durulmuştur. Dahasonra kavram zamanla iktisat, kamu yönetimi ya da siyaset bilimi ve uluslararasıilişkiler gibi farklı dallarda da ele alınmaya başlanmıştır.Uluslararası Đlişkilerde karar-alma yaklaşımı/süreci sistematik olarak II.Dünya Savaşı sonrası dönemde ciddi ve detaylı bir biçimde ele alınmayabaşlanmıştır. II. Dünya Savaşı sonrasında değişen uluslararası konjonktür ve budeğişen konjonktürün dönemin mevcut teorileriyle açıklanamıyor olması yeni birdöneme, yeni kavram ve teorilere ihtiyaç olduğunun sinyallerini vermiştir.1950’lerle birlikte doğa bilimiyle ilgilenen bazı araştırmacıların, doğabilimlerinde kullandıkları yöntemleri sosyal bilimlerde de rahatçakullanabileceklerini ve sosyal bilimlerin bilimsel bir nitelik kazanacağını iddiaetmeleri sonucunda ortaya çıkan Davranışsalcı Ekolle birlikte, Karar-AlmaYaklaşımı’nın önemi fark edilmiştir.R. Synder, H. W. Bruck ve B. Spain gibi araştırmacılarla birlikte önemkazanan bu yaklaşım, aslında bilmeden ve farkında olmadan Davranışsalcı Ekol’ünkuruculuğunu üstlenmiştir.Gelenekselci Yaklaşımların aksine, Davranışsalcılar, Karar-Alma Süreci’ninsadece ulus-devlet merkezli olmadığını, devletlerin davranışlarını anlamak, analizedebilmek için karar alıcıların kararları nasıl aldıklarına söz konusu kararı alacakbirimin içsel ve dışsal ortamına da bakılması gerektiğini savunmuşlardır. 388Bu düşünceler ışığında şekillenen Karar-Alma Yaklaşımı’nda, kararı alanbireyin kişisel özellikleri, geçmişi, liderlik özellikleri, deneyimleri, rolü, inançları,ideolojisi, söz konusu kararı alacak olan birimin siyasi rejimi, yönetim yapısı,bürokrasisi, kamuoyu, medyası, siyasi partileri, baskı grupları, sivil toplum388 Olson, Groom, a.g.e., s. 166., Snyder, v.d., a.g.m., s. 199-216.