karar-alma yaklaşımı çerçevesđnde 1 mart 2003 tezkeresđ

1GĐRĐŞDış Politikalar, hükümetlerin uluslararası alanda eylemlerini yönlendirmekiçin kullandıkları stratejilerdir. Dış Politikalar, belli bir ilişki ya da durumda, devletliderlerinin izlemeyi kararlaştırdıkları amaçlar ile bu amaçlara ulaşmada gerekliaraçları belirler. Yani Dış Politikalar, C. Hill’in deyimiyle “kim, kim için ve hangietkiyle hareket eder?” sorularına yanıt arar. 1Bu açıdan bakıldığında, Dış Politika süreci bir karar alma sürecidir. Dışdünyaya yönelik karar alıcılar tarafından alınan kararlar, eylemler aracılığıylauygulanır ve dışarıdan gelen geri bildirim aracılığıyla eylemlerin etkileri yenibilgilerle beraber değerlendirilerek yeni bir karar alma süreci başlatılır. Bu geribildirim de esasında karar alıcıların gerçekleştirmeye çalıştıkları hedefleri temelalmaktadır. 2 Bu nedenle Karar-Alma Yaklaşımı Dış Politika ve UluslararasıĐlişkilerde önemi görülmesi ve faydalanılması gereken bir unsur olarak karşımızaçıkmaktadır.II. Dünya Savaşı’nın hemen ardından ABD’de özellikle think-thankkuruluşlarının sponsorluğunda başlayan çalışmalar, üniversitelere, araştırmamerkezlerine ve son olarak da akademik dergilere taşınmıştır. 1946’da Amerikanhükümetiyle yakın ilişkiler içinde olan Brookings Institution çatısı altındaDavranışsalcı devrimin fitilini ateşleyen çalışmalar hayata geçirildi. Karar-AlmaYaklaşımı üzerine gerçekleştirilen bu ilk çalışmalar aslında Davranışsalcıparadigmanın kuruculuğunu yapmak gibi bir niyeti olmasa da, daha sonrakiçalışmalara öncülük etmiştir. 3Uluslararası Đlişkilerde, önemi II. Dünya Savaşı’ndan sonra, disiplininABD’ye kaymasıyla birlikte fark edilen yaklaşım, aslında yeni bir yaklaşım değildir.1 Sevilay Kahraman, “Karar-Alma Yaklaşımları”, Haydar Çakmak (Ed.), Uluslararası Đlişkiler Giriş,Kavram ve Teoriler, 1. Baskı, (Ankara: Platin Yayınları, 2007), s. 175.2 a.g.m, s. 175. Joshua S. Goldstein, International Relations, 4th.ed., (Washington: The Lehigh Pres,1952), s. 165-166., Stein Bruner, The Cybernetics Theory of Decision, (New Jersey: PrincetonUniversity Press, 1974), s. 16.3 Erdem Özlük, Uluslararası Đlişkiler Disiplininde Gelenekselcilik Davranışsalcılık Tartışması veÇağdaş Uluslararası Đlişkiler Teorilerine Etkisi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,Yüksek Lisans Tezi, Konya, 2006, s. 65., Dilara Mehmetoğlu, “Pozitivizm, Normativizm veDavranışsalcılık Teorilerine Genel Bir Bakış”, Hasret Çomak (ed.), Uluslararası Đlişkilere Giriş:Teorik Bakış, 1. Baskı, (Kocaeli: Umuttepe Kitabevi, 2009), s. 38.