37aktörlerin objektif gerçeklerden ziyade daha çok konuyla ilgili var olan kendiimajından etkilendiklerini belirtmektedir. 122Karar-Alma Sürecinde, algılama, imaj, yanlış algılama gibi hususlar, <strong>karar</strong>alıcı için hem iç hem de dış çevrelerdeki etkilerden oluşabilmektedir. Đşlemsel vePsikolojik Çevre olarak bilinen bu çevreleri daha ayrıntılı olarak ele <strong>alma</strong>k gerekirse;işlemsel çevre, belirli bir konuya ilişkin mevcut bütün bilgiler ve buna bağlı olarakoluşan tercihler açısından söz konusu olan bütün seçeneklerken, psikolojik çevre ise,<strong>karar</strong> alıcının işlemsel çevreyi algıladıkları çevredir. 123Ayrıca bütün bu durumların kişinin yaşam tecrübesi ve edindiği bilgilerle debağlantısı bulunmaktadır. Bu yüzden algılama ve imaj geçmişten şimdiki zamanakadar devam eden bir süreci ifade etmektedir. 1241.5.2. Durumun Tanımlanması/YorumlanmasıKarar-Alma Sürecinde ikinci aşama ise imajlarla doğru ya da yanlış biçimdealgılanan durumun tanımlanması/yorumlanmasıdır. Durumun tanımlanmasında <strong>karar</strong>alıcının kişisel özellikleri de belirleyici olabilmektedir. Bu anlamda bazen gerçekdurum, <strong>karar</strong> alıcıların durumu yanlış tanımlaması sonucunu doğurabilmektedir.Aslında burada devletlerin <strong>karar</strong> alıcıların psikolojik çevresinden önce, gelen bilgileriilk olarak değerlendiren bürokratik yapı da büyük önem arz etmektedir. Çünkü, birduruma ilişkin bilgilerin değerlendirildiği ilk yer burasıdır. Gelen bilgiler, bu kişilertarafından çeşitli kriterlere göre ayıklanmakta ve yorumlanmakta, durumun neolduğu tanımlanmaya çalışılmaktadır. Bu durum, demokratik ülkelerde daha fazlaetkinlik kazanmaktadır. Bürokratik yapı, kendi görüşünü yansıtabilmekte, bunuanlatma isteği de bir nevi pazarlık sürecine dönüşmekte ve Karar-Alma Süreci farklıkesimlerin çıkarlarını dengeleyen bir yapıya haline gelmektedir. 125 Diğer taraftanKarar-Alma Sürecinde, dış politikaya yönelik alınan <strong>karar</strong>lara bürokratik yapının122 Alkan, a.g.m., s. 368.123 Sönmezoğlu, Uluslararası Politika ve Dış Politika Analizi, s. 174.124 Taştekin, a.g.t., s. 15.125 a.g.t.
38dahil olması zaman zaman iç politikaya yönelik alınan <strong>karar</strong>larda hatalar ortayaçıkarabilmektedir. 1261.5.3. Kararın AlınmasıKarar-Alma durumunda <strong>karar</strong> alıcı ani bir <strong>karar</strong> vermeyecekse, Karar-AlmaSürecinde yer alacak kişilerin sayısı ve gelen bilgilerin değerlendirilmesinde 3 farklıdeğişken öne çıkmaktadır. Bunlar: Durumun önceden farkında olma, tehdit derecesive <strong>karar</strong> verme zamanıdır. 127Durumun önceden farkında olma durumunda, gerçekleşen bir olayın ya dadurumun <strong>karar</strong> alıcılar tarafından önceden bilinebilme derecesidir. Olaylar öncedenbilinebilirse, önceden bazı planlar yapma da mümkün olabilmektedir. Tehditderecesine bakıldığında, durum ne derece <strong>karar</strong> alıcının temel değerlerine tersdüşecek sonuçlar doğuruyorsa, tehdit o derece büyük demektir. Bu durum istisnaiolup sürece az sayıda kişi/üst düzey yetkililer katılmaktadır. Eğer durum, fazla tehditiçermiyorsa, zaman da varsa, bu defa <strong>karar</strong> orta ve aşağı düzeyde bürokratlartarafından ve daha kalabalık bir grubun katılımıyla alınmaktadır.Karar Verme Zamanı ise, <strong>karar</strong> alıcının, krizin daha fazla büyümesini veyaaleyhine sonuçlar doğurmasını önlemeye yöneliktir. Kararın bir an önce alınmasıgerektiği durumlarda <strong>karar</strong>lar daha çabuk konsensüs sağlayabilmek için az sayıdakişi tarafından alınmaktadır. 128Karar-Alma Sürecinde seçenekler değerlendirilerek bir tercih yapılır ve enideal olan seçilmeye çalışılmaktadır. Ancak bu ideal durum, bütün bilgilerin toplanıpdeğerlendirilmesi, zaman darlığı, ülkenin ekonomik ve askeri durumu, ülkenin126 Kuzey Kore’nin Güney Kore’ye saldırmasından kısa süre önce Güney Kore’deki ABD BüyükelçisiKuzey’in muhtemel bir harekatını önlemek için ülkeye daha fazla miktarda askeri yardım yapılmasınıönermişti. ABD Dışişleri Bakanlığı ise, o andaki durumu büyükelçiden farklı tanımladığından buuyarıya pek önem vermemiştir. Bakanlığa göre, Sovyetler bir saldırıya girişecek olsa, bu alan Koredeğil Avrupa olurdu. Kaldı ki ABD’nin nükleer güç üstünlüğünün mevcut olduğu bu dönemdeSovyetlerin büyük harekata girişmesi beklenemezdi. Ayrıca büyükelçi görev yaptığı ülkenin etkisindekalarak bu ülkeye daha fazla yardım talep etmekteydi. Oysa, Güney Kore silahlı kuvvetleri Kuzey’dengelebilecek herhangi bir saldırıya karşı koyabilecek güçteydi. Kuzey Kore Ordusunun 38. paraleligeçmesiyle ABD Dışişleri Bakanlığının durumu tanımlamasında hataya düştüğü belirgin biçimdeortaya çıkmış oldu. Sönmezoğlu, a.g.e., s. 202., Ekerer, a.g.t., s. 58.127 Arı, a.g.e., s. 191.128 1962 Küba Füzeleri krizinin başında, Başkan Kenedy ve danışmanları Sovyet füzelerinin Küba’yayerleştirilme işleminin birkaç hafta içinde tamamlanacağını fark ederek bir an önce <strong>karar</strong> vermekzorunda olduklarına inanmışlardır. a.g.e., s. 191.
- Page 1: iT.C.SÜLEYMAN DEMĐREL ÜNĐVERSĐ
- Page 4 and 5: ivÇalışmamıza katkılarından d
- Page 6 and 7: viABSTRACT1 ST. OF MARCH, 2003, NOT
- Page 8 and 9: viii1.3. Karar Almada Karşılaşı
- Page 10 and 11: xKISALTMALARABABDABGSa.g.e.a.g.m.a.
- Page 12 and 13: 1GĐRĐŞDış Politikalar, hüküm
- Page 14 and 15: 3kaldıklarından dolayı eleştiri
- Page 16 and 17: 5karar alıcının çevresi önceli
- Page 18 and 19: 7Çalışmamızın konusu önemi II
- Page 20 and 21: 9yolları araştırılır, üçünc
- Page 22 and 23: 11etmemekten daha sağlıklı sonu
- Page 24 and 25: 13Onlara göre karar alıcılar, ka
- Page 26 and 27: 15Kişinin rolü bir anlamda, ne ya
- Page 28 and 29: 17ülkenin ve karar vericilerinin d
- Page 30 and 31: 19Liderlik özellikleri özellikle
- Page 32 and 33: 21Mesela, BDT gibi konfederal yapı
- Page 34 and 35: 23denetleme ve gerektiğinde müdah
- Page 36 and 37: 25Uluslararası Sistemin güç deng
- Page 38 and 39: 27sahip olmamıza ve dolayısıyla
- Page 40 and 41: 29Bununla birlikte, Thomas Schellin
- Page 42 and 43: 31Japon hükümetinin 1992’de yas
- Page 44 and 45: 33uygulamıştır. Yeni devlet, Mus
- Page 46 and 47: 35görüşlere benzer ya da ortak g
- Page 50 and 51: 39uluslararası konumu, karar alıc
- Page 52 and 53: 41ĐKĐNCĐ BÖLÜMTÜRKĐYE CUMHUR
- Page 54 and 55: 43Anayasa’ya aykırı andlaşmala
- Page 56 and 57: 45ülkeye gönderilmesine, yabancı
- Page 58 and 59: 47Başbakan’ın teklifi üzerine
- Page 60 and 61: 49Bakanlar Kurulu ya da hükümet i
- Page 62 and 63: 51sürecinde etkin bir ağırlık k
- Page 64 and 65: 53Kurulu arasında koordinasyon mer
- Page 66 and 67: 552.2.6. Türk Silahlı KuvvetleriB
- Page 68 and 69: 57yıllar olmuştur. Bu yıllar, T
- Page 70 and 71: 592.2.7. Devlet Planlama Teşkilat
- Page 72 and 73: 61işleyen katılımcı bir demokra
- Page 74 and 75: 63örgütlenen insan topluluğudur.
- Page 76 and 77: 65ülkelerde hükümetlerin, özell
- Page 78 and 79: 67gelmeden yok etmeyi amaçlayan ul
- Page 80 and 81: 69hedef olarak seçildi ve NATO’n
- Page 82 and 83: 71ABD, terör saldırıları sonras
- Page 84 and 85: 73Yunan ve Ermeni Lobilerinin muhal
- Page 86 and 87: 75Bütün bunlar neticesinde Türki
- Page 88 and 89: 77modernize edilmesi ve gerekirse d
- Page 90 and 91: 79• Kıbrıs Sorunu’nda Türkiy
- Page 92 and 93: 81toplanır ve toplantıya katılan
- Page 94 and 95: 83Tezkerenin reddiyle birlikte orta
- Page 96 and 97: 85• ABD’nin Kuzey Irak’a indi
- Page 98 and 99:
87nüfus kütüklerini Türkmenler
- Page 100 and 101:
89isimleriyle görüşmüştür. B
- Page 102 and 103:
91“ABD’lilerin Irak’ta kitle
- Page 104 and 105:
93“ Irak çok tehlikeli bir yer.
- Page 106 and 107:
9516 Eylül’de ise Erdoğan ABD B
- Page 108 and 109:
97arayan Powell, Türk Dışişleri
- Page 110 and 111:
991983-91 yılları arasında merke
- Page 112 and 113:
101kullanması gerekirken, zaman za
- Page 114 and 115:
103yoksa bu durumun Anayasa’nın
- Page 116 and 117:
105halk, onun siyasi yasağına bil
- Page 118 and 119:
107Irak’ın Kuzeyi’nde varlığ
- Page 120 and 121:
109kuruluşlarını v.b. kapsayan i
- Page 122 and 123:
111Türkiye’nin Irak müdahalesin
- Page 124 and 125:
113KAYNAKÇAKitaplarAKGÜN, B., 11
- Page 126 and 127:
115DAĞ, A. E., Uluslararası Đli
- Page 128 and 129:
117KÖNĐ, H., Genel Sistem Kuramı
- Page 130 and 131:
119WELDES, J., Constructing Nationa
- Page 132 and 133:
121ERALP, A., “Uluslararası Đli
- Page 134 and 135:
123MEHMETOĞLU, D., “Pozitivizm,
- Page 136 and 137:
125TANRISEVER, O., “Yöntem Sorun
- Page 138 and 139:
127UÇAR, Đ., Sivil Toplum Kavram
- Page 140 and 141:
129http://www.sam.gov.tr/perception
- Page 142 and 143:
131ÖZGEÇMĐŞKişisel Bilgiler:Ad