karar-alma yaklaşımı çerçevesđnde 1 mart 2003 tezkeresđ

82Recep Tayyip Erdoğan ise, “Denklemin dışında kaldık. Keşke 1 MartTezkeresi geçseymiş. Tezkerenin bu şekilde neticelenmesini doğru bulmadım.Bunlardan ibret alıp gelecekte aynı hataya düşmemek gerekir.” demiştir. 292Aslında Türkiye’nin bu tezkereyi reddetmesinin altında pek çok neden olduğuiddia edilmektedir. Bir kesime göre, Amerika ile Türkiye arasındaki para yardımıpazarlığının sonuçsuz kalmasının rolü olabilirdi. ABD, 20 milyar $ kredi, 6 milyar $hibe olmak üzere toplamda 26 milyar $l’lık bir paket sunarken, Türkiye ise hibenin10 milyar $ olmasını istemiştir. 293Başka bir kesime göre ise, Türk ve Amerikan taraflarının anlaşamadıklarınokta, ekonomik değil askeri ve siyasidir. Buna göre, iki taraf arasındaki pazarlıklar,Irak’ın kuzeyine girildiğinde Türk askerine kimin emir komuta edeceği konusundayoğunlaşmış, Türk tarafı, askerlerinin komutasının kendisinde olması konusundaısrarcı davranırken, Peşmergelerle Türk askeri arasında olası bir çatışmadan çekinenAmerika, komuta kademesinin en üstünde yer almak istediğini belirtmiştir. 294Başka bir kesim ise, tezkerenin reddine para, pazarlığının neden olduğunureddedip olaya iç politika dengeleri açısından yaklaşmıştır. Buna göre, Türkiye’ninönemli iç meselelerinden olan aşırı dinci akımlar ve ayrılıkçı Kürt unsurlar,Türkiye’nin Irak’a müdahalesini fırsat bilerek bir iç çatışma ortamıhazırlayabilirlerdi. Zaten Türk ulusu, büyük çoğunlukla ABD’nin Irak’a yapacağımüdahaleye karşı çıkarken buna bir de Türk askerinin savaşa dahil edilmesieklenince bu durum kamuoyunda büyük tepki toplayabilirdi. 295 Bunları göz önünealan AKP milletvekilleri, olası bir tepkiden çekinerek Başkan Erdoğan’a tezkereninreddi yönünde karar belirtmişlerdir. 296292 Neval Sevindi, “Keşke 1 Mart Tezkeresi Geçseymiş”, Zaman Gazetesi, 6 Mart 2007.293 Dexter Filkins, Eric Schmitt, “ Turkey Demands $32 Billion U.S. Aid Package If It is ToTake Partin A War on Iraq”, The New York Times, 19 Şubat 2003.294 Mete Belovacıklı, “Clash of Intentions”, Hürriyet Daily News, 28 Şubat 2003.295 Yetkin, a.g.e.,s. 179.296 Mustafa Kibaroğlu, “Clash of Interest over Northern Iraq Drives Turkish-Israeli Alliance to aCrossroads”, Middle East Journal, Vol. 2, No. 59, Bahar 2005.