karar-alma yaklaşımı çerçevesđnde 1 mart 2003 tezkeresđ

27sahip olmamıza ve dolayısıyla yanlış karar vermemize ya da uygulamada hatayapmamıza neden olmaktadır. Böyle bir durum ise devletin dışa dönük tümpolitikalarında, ona zarar verecek siyasi, ekonomik, v.b. neticeler almasına, hattadevletin içeride ve dışarıda prestij kaybetmesine yol açabilmektedir. Bu yüzden gelenbilgiler, ince elenip sık dokunmalı, bilginin yeterli ve doğru olduğu anlaşıldıktansonra karar verilmelidir.Kriz döneminde karar-alıcıların rasyonel davranamayacakları ilerisürülmektedir. Çünkü, rasyonel davranma durumunda, karar alıcılar, alınacak kararınsonuçlarının kanı ve öngörüsüne sahip olmak durumundadırlar. Oysa, bilgi eksikliği,zaman darlığı, gizlilik, insan varlığının kısıtlı olması gibi nedenlerle biz, özelliklekriz döneminde ne geleceği bilebiliriz ne de durumla ilgili bütün alternatif eylemlerigörebiliriz. Bu yüzden, özellikle kriz dönemlerinde alınan kararlarda, karar-alıcılarınzaman zaman rasyonel davranamadıkları, rasyonel bir tercihin yapılmasının mümkünolmadığı görülebilmektedir. 86Gizlilik ise, dış Politika Yapımında ve Karar-Alma Sürecinde, duruma göreolumlu sonuçlar doğurabileceği gibi olumsuz sonuçlar da doğurabilmektedir. Meselabir konu hakkında verilecek kararın gizli olması, konunun belli bir kesim tarafındanbilinmesine, yorumlanmasına ve bilgi kirliliğinin önlenmesine ve böylece kararındaha net, kolay, ve uygun alınmasına yol açabileceği gibi, konunun gizli olması,konuya ilişkin bilgilere yeterli düzeyde ulaşamamamıza ve doğal olarak konuhakkında eksik, yetersiz ya da bilgi kirliliğinden dolayı fazla ve gereksiz bilgi sahibiolmamıza yol açacak, bu durum da konuyu yanlış algılayıp karar alırken hatayapmamıza neden olabilecektir.1.4. Karar Alma ModelleriBu başlık altında Karar-Alma Sürecinde karşımıza çıkan bazı modellere yerverilecektir. Bunlar; Rasyonel Aktör/Politika Modeli, Bürokratik Politik Model,Örgütsel Davranış Modeli, Devlet Kimliği Modeli ve Şelale Modelidir.86 Gregory M. Heyek, Irving L. Janis, Paul Huth, “Decision-Making During International Crisis: IsQuality of Process Related to Outcome?”, The Journal of Conflict Resolution, Vol. 31, No. 2, June1987, s. 203-204., Bruner, a.g.e., s. 17., Mor, a.g.e., s. 2-3, 10.